En son Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Roboski katliamıyla ilgili başvuruyu reddedince ailelerin adalete olan inancı tükendi.
Adalet için mücadele edenler aradan geçen 8 yılda birçok kez gözaltına alındı, haklarında iddianameler hazırlandı hapis yattı.
Bu isimlerden biri de geçtiğimiz mayıs ayında tutuklanan Veli Encu oldu. Roboski ailelerinin sesini Meclis’te duyuran bir önceki dönem HDP Şırnak Milletvekili Ferhat Encu ise aradan geçen 3 yılın ardından bu sene Roboski’deki anmalara katılabilecek.
Veli Encu’nun ağabeyi olan ve kardeşi gibi aylarca cezaevinde yatan Ferhat Encu, Roboski katliamında kardeşi Serhat’ın da aralarında bulunduğu 11 akrabasını kaybetmişti.
Ferhat Encu ile Roboski katliamının 8’nci yılında Duvar’dan Hacı Bişkin’in sorularını yanıtladı.
Roboski katliamının üzerinden 8 yıl geçti. 8 yıl öncesi ve sonrasında Roboski’de ne değişti?
Katliamdan önce Roboski diğer çevre köylerdeki yaşamdan farklı bir yaşam sürdürmüyordu. Katliamdan sonra Roboski Türkiye’nin hatta dünyanın gündeminde girince eski hayat geride kaldı. Çünkü 8 yıldır yoğun bir mücadele yürüttük, yürütmeye de devam ediyoruz. Bu mücadelenin içerisinde insanlar çok politikleşti. Roboski Türkiye’ye, dünyaya açıldı. Acılarını tüm insanlığa haykırmaya çalıştılar.
Katliamdan önce normal yaşantısını sürdüren Roboski halkı bu mücadeleyle birlikte artık devletle derin bir çelişki yaşadı. Roboski halkı artık devletle sürekli yüz yüze gelmeye başladı. Bundan kaynaklı çok yoğun baskı, tehdit, tutuklama, gözaltılarla karşılaştı.
Roboski katliamından önce insanlar hayatı daha çok seviyordu, yaşam sevinçleri diriydi. Her hafta düğünler gerçekleşiyordu. Artık kimse düğün yapmıyor. Evlenenler sessiz sedasız evleniyor. Artık kadınlar siyah giymeye başladı. Sürekli bir yas havası içerisinde yaşantılarını sürdürmeye başladılar. Uzun süre televizyonlar kapalı tutuldu. Yasın ortadan kalkması gerektiğini, hayatın normale dönmesi gerektiğini söyledik. Ancak çok şey değişmedi. 8 yıldır aynı yerdeyiz. Herhangi bir değişim söz konusu olmadı. Çevre köyler de Roboski’yle aynı tutum içerisinde.
‘Uygulamalar Vicdansızlığın Sembolü’
2016’da sokağa çıkma yasağı yüzünden, sonraki iki yıl ise cezaevinde olmanız nedeniyle Roboski’deki anmalara katılamadınız. Bu sene de Roboski için adalet arayan kardeşiniz Veli Encu cezaevinde ve anmaya katılamıyor…
Veli, işin başından beri en çok mücadele eden biri. Roboski’nin yeniden gündeme taşınmasını sağladı. Veli’yi bu sefer Roboski’den alamayacaklarını düşünerek farklı yöntemler denediler. Kumpas kurup içeriye aldılar. Üç anmaya katılamadım, bu anmaya ise ben katılacağım ama kardeşim katılamayacak. Bu uygulamalar vicdansızlığın sembolü.
Anneniz Halime Encu, siz cezaevindeyken, ‘Bir oğlum cezaevinde. Veli kalmıştı elimde onu da aldılar elimden…’ demişti. Kardeşiniz Veli’nin tutuklanması annenizi nasıl etkiledi?
Benim cezaevine girmem annemi çok fazla etkilemedi. Ama Veli’nin cezaevine girmesinden çok etkilendi. Çünkü Veli annemin gözü ayağı konumundaydı. Annem şu an çok büyük endişe içerisinde. Veli’ye iftira atılmasına çok büyük üzüntü yaşıyor. Bütün Roboski aileleri de annemle aynı düşüncede. Herkes Veli’nin hukuksuz bir şekilde gözaltına alındığını biliyor.
‘Adalet Duygusuna Her Gün Darbe Vuruldu’
AİHM, geçtiğimiz aylarda ‘belge eksikliğinden dolayı’ Roboski katliamı başvurusunu reddetti. Bu konu kamuoyunda çok tartışıldı. Roboski ailelerinin adaletten ne gibi beklentileri var?
Roboski ailelerinin adaletten büyük bir beklentisi yok. Çünkü işin başından beri çok kötü süreçler geçirdik. Büyük bir adaletsizlik söz konusu oldu. Roboski katliamı bütün çıplaklığıyla ortadayken sanki hiçbir şey olmamış gibi bir tutum alındı. Adalet duygusuna her gün bir darbe vuruldu. AİHM’den çıkan karardan sonra adaletten beklenti tükendi.
‘Sürekli Toplumu Yanıltan Söylemler Oldu’
Aradan geçen 8 yıllık süre zarfında Roboski katliamıyla ilgili birçok siyasetçi çeşitli açıklamalar yaptı. Size ilginç gelen söylemler oldu mu hiç?
8 yıllık süreç içerisinde hafızama kazınan birçok söylem oldu. Katliamın ardından Erdoğan’ın çıkıp bizim acılarımızı, duygularımızı anlayabilecek bir açıklama yapması beklenirken katliamı gerçekleştiren Genelkurmay Başkanlığı’na teşekkür etmesi benim için unutulmayacak bir açıklamaydı. Şu sözler de benim için unutulmayacak: ‘Her kürtaj bir Uludere’dir, Ne istiyorlar? Para verdik. Roboski’yi Ankara’nın karanlık dehlizlerinde kaybettirmeyeceğim.’ Bu söylemler ve uygulama pratiği birbiriyle çelişiyor. Sürekli toplumu yanıltan, toplumda farklı algılar yaratan söylemler oldu. Her gün bir olay yaşanıyor bizler açısından.
‘Komisyon Raporu Açıklanacak’
Hem Roboski’de katledilenlerin yakınlarından biri olarak hem de bir HDP’li olarak Roboski’deki adalet mücadelesinde eksiklikler yaşandığını düşündünüz mü?
Bizim bazı konularda siyasi yetmezliklerimiz oldu. Bu sadece Roboski açısından değil. Aynı zamanda bu söylediklerim bir özeleştiri. Roboski katliamında hukuki anlamda bazı eksiklikler yaşandı. Ama denetim konusunda, takip konusunda işi başından beri sıkı tutuyorlar. Parti içerisinde Roboski komisyonu kuruldu. Komisyonda bir rapor da hazırlandı. Yaşanan süreçlerden kaynaklı biraz gecikti ama bu rapor en kısa zamanda kamuoyuna açıklanacak. Bu raporla eksiklikler, eksikliklerden kimin sorumlu olduğu ortaya çıkacaktır. Aileler de böyle bir beklenti içerisinde.
