7 Haziran seçimlerinde seçmen hiçbir partiye tek başına iktidar imkânı vermedi. Şimdi “Nasıl bir hükümet kurulacak?” sorusu kadar, “Yeni dönemde çözüm süreci ne olacak?” sorusuna da yanıt aranıyor. \"Ne olacak?\" sorusunun yanıtı, eğer kurulabilirse, bunun nasıl bir koalisyon olacağına bağlı olarak değişiyor.
Gündemde 4 senaryo var. AK Parti’nin CHP, MHP ya da HDP ile koalisyon yapması. Ya da CHP ile MHP’nin azınlık hükümetine HDP’nin dışarıdan destek vermesi. Bunlardan ikisi yani AK Parti ile HDP’nin koalisyon yapması ya da CHP-MHP azınlık hükümetine HDP’nin dışarıdan destek vermesi en zayıf ihtimaller olarak değerlendiriliyor.
“Süreç için en ideali, AKP-HDP koalisyonu”
Al Jazeera’nin sorularını yanıtlayan Dicle Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Vahap Coşkun, süreç açısından en idealinin AKP-HDP koalisyonu olduğunu söyledi. Demokratikleşme ve çözüm sürecine ilişkin belli bir programda uzlaşılması durumunda HDP’nin hükümete dışarıdan destek verebileceğini belirten Coşkun, bu durumda sürecin ilerlemeye devam edeceği görüşünde. Coşkun’a göre sürecin ilerleyebilmesi için bir diğer seçenek ise AK Parti-CHP koalisyonu.
“AK Parti ile CHP arasındaki koalisyonda da çözüm sürecini yürütmek mümkün olabilir. Bu durumda HDP’nin sürece ilişkin konularda destekleyici olması beklenebilir. Büyük bir koalisyonun kurulması her zaman zordur çünkü iki büyük parti, hükümet içinde yer edinme konusunda ön almak isteyeceklerdir ancak böyle bir koalisyon olursa avantajı şu olacaktır: Topluma bu süreç içerisinde atılması gereken adımların daha rahat anlatılması kabul edilmesi imkânı doğacaktır. Yüzde 70’lik bir toplum desteğinden söz ediyoruz. HDP’yi de kattığımızda yüzde 85’ lik bir destek. Böyle bir koalisyon çok rahatlıkla adım atılmasını sağlayabilir. Sürecin hızlı ilerlemesi için bazı işlerin Meclis\'te yapılması gerekir. İşin Meclis boyutu var ve bu koalisyon daha etkili olabilir bu durumda. Bu saatten sonra herhangi bir şekilde PKK ile Öcalan ile görüşmeden bu süreci yürütmenin imkânı yoktur. Kemal Kılıçdaroğlu, “Biz İmralı ile görüşmeyiz, partiyle görüşürüz” demişti, bunun yolları bulunabilir. Fiili olarak görüşmeden bu süreci yürütmenin imkânı yoktur.”
Vahap Coşkun olası bir AK Parti-MHP koalisyonunun ise çözüm sürecinin sonu olacağı görüşünde. “Eğer AK Parti, MHP’nin pozisyonunu değiştirmeden koalisyona giderse ortada çözüm süreci kalmaz. Ben bunun gerçekleşebileceğini düşünmüyorum” diyen Coşkun, verilen sözlere rağmen HDP’nin AK Parti ile ortak hükümet kurması durumunda ise masaya daha güçlü bir HDP’nin oturacağını söyledi.
Prof. Dr. Vahap Coşkun, HDP’nin dışarıdan destek vereceği CHP-MHP koalisyonuna ise ihtimal vermiyor.
“Süreç dondurucuda”
Al Sharq Forum Araştırma Direktörü, aynı zamanda SETA siyaset araştırmacısı Galip Dalay ise seçim sonuçlarının Türkiye’nin önüne üç seçenek çıkardığını söyledi. Dalay’a göre bu üç seçenek de “süreci derin dondurucuya kaldıracak” nitelikte.
“Mesela \'izleme heyeti\' olacaktı ama şimdi hükümetin kurulması dahi çok muammalı bir durum. Bu süreçte çözüm sürecine dair herhangi bir pozitif durumun gelişeceğini düşünmüyorum. Kürt siyaseti bence bu süreçten kârlı çıktı ama süreç bekleme odasına alındı. Buradan eskiye dönüşün olacağını da sanmıyorum. Benim görebildiğim kadarıyla Türkiye siyasetinde nasıl belirsizlik varsa çözüm sürecinde de olacak.”
Dalay bu süreçte AK Parti’nin ilk tercihinin MHP ile koalisyon olacağını düşünüyor.
“Şu anda ilk tercih edilen MHP. Onun ilk şartı da çözüm süreci. Bunun sürece ivme kazandırmayacağı aşikâr. CHP ile koalisyonu ihtimal dahilinde görmüyorum ama böyle bir koalisyon kurulursa bu sürece ivme kazandırır. CHP’nin ortaya sürece ilişkin bir direnç koyacağını sanmıyorum. Üçüncü seçenek de AK Parti erken seçimi tercih edecek. Ben çözüm sürecinde somut adım atılacağını düşünmüyorum. Hatta epeyce bir süre bir adım atılmayacağını düşünmüyorum. Şu anda süreçte ilerleme ancak HDP ile azınlık hükümeti çerçevesinde anlaşma olursa olur. Ama bunu da HDP’nin de, AKP’nin de tercih edeceğini düşünmüyorum.”
