33 yıl önce bugün (05 Mart 1991) Güney Kürdistan halkı, Baas rejimine karşı büyük bir ayaklanma başlattı. Kürtçede “ayaklanma” anlamına gelen Raperin, sonuçları ve doğurduğu gelişmeler nedeniyle Kürdistan tarihinde çok önemli bir yer edindi.
Güney Kürdistan halkının Irak’ta Baas rejiminin zulüm ve işgaline karşı yürüttüğü mücadele 5 Mart 1991’de başlatılan Raperin’le birlikte yeni bir dönemece girdi.
Kürdistan halkının onlarca yıllık direnişi sonrası, meşru haklarını elde etmek, topraklarını işgalcilerden kurtarmak, zulmü, Enfal ve kimyasal saldırıları reddetmek, Kürdistan’ın kimliği ve coğrafyasının değiştirilmesine karşı çıkmak için Güney Kürdistan halkı 5 Mart 1991’de Raperin’in (ayaklanma) ilk kıvılcımını Ranya kentinde yaktı.
Mart ayı Kürtler için çeşitli olaylarla doldu ancak 5 Mart’tan 21 Mart’a kadarki sürenin Güney Kürdistan halkı için özel bir önemi var. Çünkü 1991 yılının mart ayında halk, Baas rejiminin yıllardır süren insanlık dışı uygulamalarına son vermek için ayaklandı.
Raperin’den önce Güney Kürdistan’daki tarafların koalisyonu, Kürdistani Cephe’de halkı ayağa kaldırarak, kısa bir süre için birçok kasaba ve kentin kurtarılmasını sağladı.
Tarihler 5 Mart 1991’i gösterdiğinde ise Raperin’in yol haritası uygulamaya konuldu ve halk, Peşmerge’nin desteğiyle Ranye ve çevresini kurtardı, Baas rejiminin tüm resmi ve askeri kurumlarını ele geçirdi. Bu durum, Kürdistan’ın diğer bölgelerinde de halkı ve Peşmerge’yi harekete geçirdi.
Raperin; Kürdistani Cephe içindeki partiler ile Kürdistan halkının iş birliği ve yardımlaşmasının ürünü, Kürdistan ulusal kurtuluş mücadelesinde bir dönüm noktasıydı ki Kürdistan Bölgesi statüsünün kurulmasını sağladı.
Raperin Ranya’da başladı, 21 Mart’ta Newoz günü Kerkük’ün kurtarılmasıyla noktalandı ve Güney Kürdistan’ın tamamı Baas rejiminin elinden kurtarıldı.
Raperin’den bir yıl sonra Kürdistan siyasi liderliği, yönetimde demokrasi sistemini uygulamaya başladı. 19 Mayıs 1992’de, ilk kez parlamento seçimleri yapıldı. Bütün sorunlara ve yaşanan olumsuzluklar karşısında bu gelişme, Güney Kürdistan’da Kürtler adına önemli bir kazanım olarak tarihe geçti. Çünkü tarih boyunca Kürtler ilk kez kendi parlamento ve hükümetlerini kurmayı başarmıştı.
Bugün, birçok bölgede, ayaklanmanın yıldönümü dolayısıyla etkinliklerin düzenlenmesi bekleniyor.
