Rawest Araştırma kurucularından Reha Ruhavioğlu, anket sonuçlarını şöyle değerlendirdi:
“Bu araştırmanın belki de en önemli bulgusu şu; bir nesilden bir nesile sadece Türkçe konuşanların oranı üçte bir artış göstermiş. Ebeveynler ile çocuklar arasındaki farka baktığımızda burada çok ilginç veriler açığa çıkıyor. Kendi anne babanızla ne kadar Kürtçe konuşuyorsunuz diye sorduğumuzda yüzde 9’u sadece Türkçe yanıtını vermiş. Çocuğunuz sizinle nasıl konuşuyor diye sorduğumuzda ise yüzde 41’i sadece Türkçe yanıtını vermiş. Yani, sadece Türkçe konuşanların oranı nesilden nesile yüzde 32 artış göstermiş. Bununla birlikte sadece Kürtçe konuşanların oranı da nesilden nesile bir o kadar azalmış. Bu şunu gösteriyor; her bir jenerasyon değişimlerinde anadili kullanım üçte bir oranında azalıyor.”
Araştırmaya katılanların yüzde 82’si Kürtçenin resmi dil olmasını isterken, yüzde 76,8’i oranında da Kürtçe-Türkçe eğitim veren okullarda çocuklarını okutmak istiyor. Yani Kürtlerin ezici bir çoğunluğu hem Kürtçenin ikinci bir resmi dil olmasını hem de iki dilin birlikte olduğu okullarda çocuklarının eğitim görmek istiyor.
Araştırma kapsamında ortaya çıkan bir diğer çarpıcı sonuç ise ortaokullardaki iki saatlik Kürtçe seçmeli dilden ebeveynlerin yüzde 70’inin haberi yok. Daha da ilginç olanı ise temel derslerin yanında seçebilecekleri dersler arasında anadili tercih edebileceklerin oranı sadece yüzde 25’te kaldı. Temel derslerin yanında iki seçmeli ders tercihinde yüzde 34 ile Kuran’ı Kerim birinci olurken, yüzde 32 ile matematik uygulamaları, yüzde 26 ile peygamberin hayatı geliyor.
Yine araştırma sonuçlarında öne çıkan bir diğer başlık ise dilin kriminalleştirilmesi ve fazla politize edilmesine tepki olarak halkın anadilden kaçınması.
Bunun yanı sıra öne çıkan bir diğer başlıkta ise Zarok TV’de en çok izlenen çizgi filmin Şirinler olması ve ebeveynlerin yüzde 83’ünün ise Zarok TV’nin çocukların anadil öğrenmesine olumlu katkısının bulunması. Daha da ilginci Zarok TV ebeveynlerin dillerini geliştirmelerine de katkı sağladığının ortaya çıkması oldu. Ebeveynlerin yüzde 75’i Zarok TV ile dillerini desteklediklerini ifade ediyor.
Ruhavioğlu araştırmayla ilgili şunları söylüyor:
\"Metropoller ile küçük şehirlerdeki durumu karşılaştırmalı görmek istedik ve bu kentlerin ilçelerini de kapsayan bir çalışmaydı. Büyükşehirler, Diyarbakır, Van, Mardin ve Urfa; küçük şehirler ise Ağrı, Şırnak, Bingöl ve Dersim. Tabii burada bir Kurmanc-Zaza dengesi de kurmaya çalıştık. Yüzde 70 Kurmanc yüzde 30 Zaza şeklinde. 8 ilde toplamda merkez ilçeler de dahil 25 yerde bu araştırma yürütüldü. Bu çalışma 2019 Eylül ve ekim aylarında yürütüldü. Bu çalışmada bin 537 anket yaptık ama bunlardan bin 453’ü analize giren anketlerdir. Bu çalışmanın yüzde 43’ü kadarı ilçelerde ve köylerde, yüzde 58 kadarı da illerde ve merkez ilçelerde yapıldı.\"
