Ericsson'dan sızan bir iç soruşturma raporu, İsveçli telekom devinin Irak'taki faaliyetlerini sürdürmek için Irak yetkilileri, şirket yöneticileri ve muhtemelen IŞİD'li teröristlere on milyonlarca dolarlık şüpheli ödeme yaptığını ortaya koydu.

Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu'na (ICIJ) sızdırılan rapora göre Ericsson, IŞİD Musul'u ele geçirdikten sonra Irak'ınkuzeyinde yer alan bu şehirde iş yapmak için bu terör örgütünden izin istedi. Diğer yandan ekipmanlarını taşeronlar aracılığıyla IŞİD'in o dönemde kontrolündeki topraklardan da geçen "Speedway" adlı bir rota üzerinden kaçak bir şekilde taşımak için para ödedi.

Raporda, her bir nakliyenin çıkış-varış noktaları ve kapsadığı zaman göz önüne alındığında, ekipman sevkiyatında IŞİD de dahil olmak üzere yerel milisler tarafından kontrol edilen bölgelerden geçildiği ve proje alanlarının IŞİD kontrolündeki bölgelerde bulunduğu bilgisi yer aldı.

İç soruşturma bulguları, Ericsson'un "Irak Savunma Bakanlığı yetkililerinin seyahat masraflarını karşıladığına, aracılar üzerinden şirket yöneticilerine rüşvet verdiğine ve kayıt altına alınmamış paradan oluşan bir rüşvet fonu kullandığına" da işaret ediyor.

Ericsson CEO'su Börje Ekholm, sızdırılan belgelere sahip olmayan haber kuruluşlarına da röportaj verdi. Ericsson'un yasadışı ödemeler yapmış olabileceğini ancak şirketin genellikle nihai "yararlanıcıyı" belirlemekte zorlandığını söyledi. Ekholm, bir İsveç gazetesine verdiği demeçte "Paranın bazen gerçekten nereye gittiğini belirleyemiyoruz ancak ortadan kaybolduğunu görebiliyoruz" dedi.

Sızdırılan iç rapora göre ise IŞİD, 2014'te kasabaları ele geçirip evleri yağmalayıp rehineleri öldürürken iki şirket çalışanı Musul ve Irak'ın başka yerlerinde şirketin faaliyetlerini durdurmasını önerdi. Kıdemli bölge yöneticileri bu teklifi reddetti. Raporda yöneticilerin "Buradan ayrılmak işimizi mahveder" dediği aktarıldı.

IŞİD'den izin talebi

Bir aydan kısa bir süre sonra Ericsson, Musul'da çalışmaya devam etmek için bölgesel ortağı Asiacell Communications'tan "yerel otorite IŞİD"ten izin almasını istedi. Rapora göre bu durum, Ericsson'un taşeron firmalarından birinde çalışan bir ekip şefinin silahlı IŞİD savaşçılarınca kaçırılmasına yol açtı. Asiacell, konuyla ilgili ICIJ tarafından tekrarlanan yorum taleplerine yanıt vermedi.

IŞİD'e rağmen çalışmaya zorlandılar

IŞİD 2014'te Musul'u ele geçirdi. Ericsson ve taşeronları ise bu süreçte çalışmaya devam etti. İç raporda, IŞİD'in Musul'u kontrolü altına almasının ertesi günü şirketin, Asiacell'in Peroza Projesi için çalışacak yükleniciler aradığı belirtildi.

22 ülkeden 117 gazetecinin ortak çalışması

The Ericsson List, 22 ülkeden 31 medya kuruluşu ve 117 gazetecinin ortak araştırmasına dayanıyor. Kâr amacı gütmeyen küresel bir araştırmacı gazeteci ağı olan ICIJ, sızdırılan belgelere isimsiz bir kaynak üzerinden ulaştı. ICIJ, kayıtları aralarında DW Türkçe, The Washington Post, The Guardian, Le Monde, Süddeutsche Zeitung, NDR ve İsveç kanalı SVT'nin de olduğu 30 medya kuruluşuyla paylaştı. Araştırmanın bir parçasını oluşturan bu kayıtların gerçekliği ICIJ ve ortaklarınca farklı kaynaklar üzerinden kontrol edilip doğrulandı. Konuyla bağlantılı başka belgeleri de inceleyen gazeteciler, Irak, Londra, Washington, Ürdün ve Lübnan'daki eski çalışanlar, hükümet yetkilileri, yükleniciler ve sektördeki diğer kişilerle aylar süren görüşmeler gerçekleştirdi.