ABD Başkanı Donad Trump’ın Amerikan askerlerinin Suriye’den çekileceğini açıklaması üzerine gözler Rojava ve özellikle de Suriye’nin kuzeyindeki Menbic kentine çevrilmişti.
Gelişmelerin ardından Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) ile birlikte Fırat’ın doğusuna operasyon için hazırlıklarını yoğunlaştırması üzerine Halk Savunma Birlikleri (YPG) karşı bir hamle ile Şam yönetimini Menbic’e çağırmıştı.
Ardından Suriye ordusu Menbic’e girdiğini ve kent merkezine bayrak çekildiğini açıklamış ancak bu açıklama kentte bulunan Menbic Askeri Meclisi ile ortakları olan koalisyon güçleri tarafından yalanlamıştı.
Fırat’ın doğusu için ABD’den yeni proje
Bölgede “ABD’nin kısa süre içerisinde çekilmesi halinde neler olaracak?” sorusu tartışılmaya başlanmışken ABD’li yetkililerden peşpeşe Suriye’den çekilme işinin ağırdan alınacağına dair açıklamalar geldi.
ABD’li üst düzey yetkililerin çekilme şartlarını “Suriyeli Kürtlerin güvenliğinin garanti altına alınmasına” bağlaması çekilmenin daha uzun süreye yayılacağının sinyali olarak anlaşıldı. Aynı zamanda yaklaşık 5 yıldır Suriye ve Rojava’daki çatışmalara müdahil olarak katılan ABD’nin ani bir kararla sahayı Rusya ile İran’a bırakması kimseye pek mantıklı gelmedi.
Tüm bu gelişmeler yaşanırken ABD’nin bölge için hazırladığı yeni projenin taslak resmi de adım adım gün yüzüne çıkmaya başlıyor.
Rûdaw’ın ulaştığı bilgilere göre ABD’li yetkililer son günlerde ilgili tüm taraflar arasında “kriz” haline gelen Fırat’ın doğusu için Rojavalı tüm Kürt güçlerinin dahil olacağı yeni bir proje üzerine çalışıyor. Proje, Menbic ve Fırat’ın doğusunda yeni bir yönetim ve karma birleşik bir savunma güçünün oluşturulmasını öngörüyor.
PKK’yi dışında tutup Türkiye’nin tepkilerini törpüleme
ABD ve uluslararası kosliayon güçleri bu projenin hayata geçmesi için “Suriyeli olmayan” kişilerin projede yer almamasını şart koşuyor.
Projede Rojavalı diğer tarafların yer alması ve PKK’li olarak bilinen isimlerin dışında tutulması aynı zamanda Türkiye’nin tepkilerini törpülemeye yönelik bir adım olarak da görülüyor.
Koalisyon güçlerinin bu amaçla geçen süreçte Suriye hükümeti ile bağlantısı olduğu belirlenen ve adı insan hakları ihlallerine karışan bazı Rojavalı yöneticilerin görevden uzaklaştırılmasını istediği de gelen bilgiler arasında.
Güvenlik için 18 bin kişilik yeni bir güç
Kaynaklar, ABD’nin başını çektiği koalisyon güçlerinin Fırat’ın doğusunda oluşturulması planlanan bu idareye bağlı 18 bin kişilik yeni güvenlik gücü oluşturmayı planladığını söylüyor.
Koalisyonun denetleyeceği bu güç içerisinde Güney Kürdistan’dan getirilmesi düşünülen 6 bin Rojavalı peşmergenin (Roj Peşmergeleri) yanı sıra Demokratik Suriye Güçleri’nden (DSG) de 10 bin kişilik bir güç yere alacak. Diğer 2 bin kişi de bölgedeki yerel güçlerden oluşacak.
Nitekim Rojava Özerk Yönetimi geçtiğimiz günlerde Rojavalı partilerin her kentte ofislerini açabileceklerini açıklamış ve bu konuda partilere çağrı yapmıştı.
Bölgenin güvenliği
ABD’nin bu bölgenin güvenliğine de titizlikle yaklaştığını belirten kaynak, “Bu durumda ABD güçlerini Sruiye ve Rojava’dan çekme konusunu ağırdan alıyor. Dış müdahalelerin önünü almak için de bazı üsslerini bırakmayı düşünüyor. Koalisyon Suriye rejimini Fırat’ın doğusuna daha fazla yaklaşmaması konusunda uyarmış. Biliyorsunuz geçenlerde Suriye ordusu Menbic’e yaklaşmıştı” dedi.
Edinilen bilgilere göre ABD bu projenin en geç önümüzdeki baharda hayata geçmesi için çaba sarfediyor.
PKK’nin projesi
Öte yandan PKK’li üst düzey yöneticilerin onayıyla, Özerk Yönetim ve YPG tarafından hayata geçirilmeye çalışılan yeni bir proje de sözkonusu.
Bu proje, Rusya’nın desteğini garantilemek adına adım adım Suriye hükümeti ile anlaşmayı içeriyor. YPG’nin Suriye ordusunu Menbic’e çağırması, “bölgenin meşru ve resmi gücü Suriye ordusudur” demesi, Türkiye’nin tehditlerini bu şekilde bertaraf etmeye çalışması bu projenin başlangıcını oluşturuyor.
Geçtiğimiz günlerde Moskova’ya giden Rojava yönetimi heyeti Suriye hükümeti ile anlaşmak için bir “yol haritası” sunmuştu.
Yol haritasında Rojava yönetiminin kontrolündeki bölgelerin Türkiye’den korunması, Suriye’nin kuzeyindeki yönetim yapılarının anayasaya entegre edilmesi için bir formül bulunması ve ülkenin kuzeyi ile doğusundaki kaynakların adil dağıtımının sağlanması önerileri yer aldı.
PKK’li üst düzey yetkililerin de son zamanlarda ABD’yi yadsıyan İran ve Suriye’ye yakınlaşma mesajı veren açıklamalarının temelinde bu proje olduğu öngörülüyor.
