Sovyetler Birliği'nin İkinci Dünya Savaşı'nda Almanya'ya karşı kazandığı zaferin anıldığı Zafer Günü’nde konuşan Rusya Cumhurbaşkanı Başkanı Vladimir Putin, "kimsenin dünyanın en büyük nükleer gücünü tehdit etmesine izin verilmeyeceğini" söyledi ve Batı'yı küresel çatışma riski almakla suçladı.
Rus birlikleri, Batı’nın desteklediği Ukrayna güçleriyle karşı savaşırken Putin, “kibirli” olarak nitelediği Batılı elitleri, Nazi Almanyasının uğradığı yenilgide Sovyetler Birliği'nin oynadığı belirleyici rolü unutmakla ve dünya genelinde çatışmaları körüklemekle eleştirdi.
Zafer Günü kutlamaları, mayıs ayında nadiren görülen bir kar fırtınası altında, Moskova Kızıl Meydan'da gerçekleşti. Savaşın zorluklarını gösteren görece sade geçit töreninde sadece bir T-34 tankı sergilendi.
Savaş uçakları Rus bayrağını dalgalandırarak geçti. Geçit töreninde, bir TV spikerinin "dünyanın herhangi bir noktasındaki bir hedefi vurabileceğini" söylediği Rusya'nın kıtalararası stratejik füzesi Yars da yer aldı.
Hiçbir Batı liderinin katılmadığı törende Belarus, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan, Özbekistan, Küba, Laos ve Gine-Bissau liderleri hazır bulundu.
Savunma Bakanı Sergey Şoygu'nun meydanda sıralanan askeri birlikleri denetlemesinin ardından, Putin şunları söyledi:
“Bu tür hırsların nelere yol açtığını biliyoruz. Rusya küresel bir çatışmayı önlemek için her şeyi yapacaktır. Ama aynı zamanda kimsenin bizi tehdit etmesine de izin vermeyeceğiz. Stratejik güçlerimiz her zaman savaşa hazır durumdadır.”
Ordusunu 2022'de Ukrayna'ya gönderen Putin, savaşı, 1989'da Berlin Duvarı'nın yıkılmasından sonra Moskova'nın etki alanı olarak gördüğü bölgeye tecavüz ederek Rusya'yı küçük düşürdüğünü söylediği Batı ile mücadelenin bir parçası olarak görüyor.
Putin'in “bir imparatorluk gibi toprak gasp ettiğini” söyleyen Batı ülkeleri ve Ukrayna bu nedenle Rusya’yı yenme sözü verdi. Rusya ise bir zamanlar Rus imparatorluğunun bir parçası olan bu toprakların yeniden Rusya'nın bir parçası olduğunu savunuyor. Rusya halihazırda, Kırım da dahil olmak üzere Ukrayna'nın yaklaşık yüzde 18'inde ve Ukrayna'nın doğusundaki dört bölgenin bir kısmını kontrol ediyor.
"Batı, İkinci Dünya Savaşı'nın derslerini unutmak istiyor" diyen Putin, Rusya'nın Nazi Almanyasının yenilgiye uğratılmasında rol oynayan tüm müttefiklerini onurlandırdığını sözlerine ekledi. Çin halkının Japon militarizmine karşı verdiği mücadeleden bahsetti.
Rus lider, "Ancak insanlığın kaderinin Moskova ve Leningrad, Rjev, Stalingrad, Kursk ve Harkov yakınlarındaki büyük savaşlarda, Minsk, Smolensk ve Kiev yakınlarında, Murmansk'tan Kafkasya ve Kırım'a kadar uzanan ağır ve kanlı savaşlarda belirlendiğini hatırlıyoruz" dedi.
Artan nükleer savaş riski
Rus yetkililer, Ukrayna savaşının bugüne kadarki en tehlikeli aşamaya girdiği uyarısında bulunuyor. Putin, dünyanın en büyük nükleer güçlerini kapsayan çok daha geniş bir savaş riski konusunda defalarca uyarıda bulunmuştu.
Kriz son haftalarda daha da derinleşti. ABD Başkanı Joe Biden Ukrayna'ya 61 milyar dolar yardım yapılmasını onayladı, İngiltere Ukrayna'nın İngiliz silahlarıyla Rusya'yı vurma hakkı olduğunu söyledi ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron Rus güçleriyle savaşmak üzere Fransız birliklerini göndermeyi reddetti.
Rusya 6 Mayıs’ta, Moskova'nın Fransa, İngiltere ve ABD'den gelen tehditler olduğunu söylediği askeri tatbikatın bir parçası olarak taktik nükleer silahların konuşlandırılacağını duyurarak karşılık verdi.
