AZADİ: Balkon çöktü, sıra sarayda…AZADİ Hareketi Genel Sekreteri ve Halkların Demokratik Partisi (HDP) Van milletvekilli Adem Özcaner, “Kürdistan seçim ittifakı” ile birlikte elde ettiği başarının büyük olduğunu ifade etti. Özcaner, “Birlikteliğimiz bizi her zaman zafere ve tarihi başarılara götürecektir” diyerek şunları söyledi:
“HDP ve bileşenleri “Kürdistan seçim ittifakı” ile yapmış olduğu ittifak sonucunda elde ettiğimiz başarı Kürdistan tarihi ve Türkiye için tarihi bir zaferdir. Bize sayısız saldırı yapıldı. Bu saldırılarda verdiğimiz şehitler, geriye kalan onlarca yaralı insanlarımızın emeği, katkısı ve onuruyla elde edildi. Bu başarının üstüne elbette ki bizim en önemli neticemiz halkımızdır.”
Muhtemel bir koalisyon hükümetine katılabileceklerini söyleyen Özcaner, “Biz AKP’nin balkonunu çökerttik, nasip olursa sarayını da çökerteceğiz” dedi.
AZADİ Hareketi yönetiminden Enes Atila Pay ise, sonuçları “Kürdistan’a statü Türkiye\'ye demokrasi” diyerek özetledi.
Atila Pay, “Toplumun bütün yaşananlara şahitlik ettiğine ve yeri geldiğinde nasıl bir cevap verdiğine hepimiz şahitlik etmiş olduk. Herkes şunu çok iyi anlamış oldu ki Kürt halkı artık iradesine karşı hiçbir plan ve programa itibar etmiyor” dedi. Pay, şöyle devam etti:
“Üç parça Kürdistan’daki cephe mücadele ruhu Kuzey Kürdistan\'da sandıklarda zuhur etmiştir. Bundan sonra herkes kendisini bu hakikate karşı konumlandırmak zorunda. Oluşacak koalisyon hem icraat yapabilecek hem de çözüm sürecini devam ettirecek bir koalisyon olmalıdır. Kurulacak ortaklık demokratik ilkeleri üzerinde bir ittifak ile gerçekleşmelidir. Bunu kim yapabileceğini göreceğiz.”
ÖSP: HDP Kürtler’den oy aldı
Özgürlük ve Sosyalizm Partisi (ÖSP) Genel Başkanı Sinan Çiftyürek, HDP’nin Kürt halkının büyük desteğini alarak barajı geçtiğini söyledi. Çiftyürek, su seçimde asıl kaybedenin Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan olduğunu belirterek, şunları söyledi:
“AKP’nin attığı bumerang kendisine geri döndü. HDP’ye dönük onca saldırı ve provokasyon ters teperek kendisini vurdu. Erdoğan’ın başkanlık ısrarı geniş, farklı hatta karşıt kesim ve sınıfları HDP’ye yönlendirdi. Burada en çok Cumhurbaşkanı Erdoğan kaybetti. Erdoğan bir kez daha kendini meydanlara atarak Türkiye’yi kent kent dolaşmasına rağmen başkanlık sistemi için hedeflediği desteği alamadı.”
PKK lideri Öcalan’ın “Türkiyelileşme” projesinin, başta İstanbul ve İzmir olmak üzere batıda birçok şehirde işe yaradığını ifade eden Çiftyürek, gerek Kürt illerinde, gerekse metropollerde yaşayan Kürtler’in HDP’ye önceki seçimlere oranla daha geniş destek sunduğunu söyledi.
AKP ile MHP’nin olası bir koalisyona gitmesinin, “çözüm süreci”nin bitmesi manasına geleceğini belirten Çiftyürek, şunları söyledi:
“AKP’nin oy kaybetmesi iyi; fakat MHP’nin yükselişi hayra alamet değil. Muhtemel bir AKP ile MHP koalisyonu veya dışardan destekle AKP azınlık hükümeti demek, çözüme ciddi darbe vurur. Yine mevcut sonuçlar dikkate alındığında AKP’nin HDP ile hükümet kurmayı göze alması hele bir de ufukta bir erken seçim ihtimali varsa pek olası gözükmüyor.”
KADEP: HDP emanet oy aldı
Katılımcı Demokrasi Partisi (KADEP) Genel Başkanı Lütfi Baksi, Türkiye’de gerçekleşen seçimlerde kendileri için önemli olanın, HDP’nin durumu olduğunu söyledi. Baksi, HDP’nin barajı aşmasının, Kürtler’in iradesinin kazandığı anlamına gelmediğini belirterek, şunları söyledi:
“HDP seçim ittifaklarında Kürdistani gruplarla ciddi bir ittifaka girmedi. Bundan dolayı Kürtler adına sevindirici bu durum demek isterdim ama diyemiyorum. HDP’nin bu çıkışı Kürtler’in iradesi de demek doğru olmaz. Milletvekili sayısının fazla olması çok da önemli değil. Oylar AK Parti’den HDP’ye kaydı”.
Baksi, seçimde HDP’nin diğer partilerle birlikte AK Parti’yi düşürme operasyonunun da sözkonusu olduğunu vurguladı.
AK Parti’nin seçmenin karşısına hatalarla çıktığını belirten Baksi, “Kendine gelmesi lazım. Otoriter tavırlardan vazgeçmesi lazım. AK Parti bu hareketlerle seçmeni artık ikna edemez. Özellikle son zamanlarda Kürt meselesinin inkarı, milliyetçi bir söyleme doğru kayması Kürt seçmenden oyların kaybetmesine sebep oldu. Umarım bu onlara bir ders olur, kısa zamanda bu hatadan dönerler” dedi.
Bu seçimde kendileri için önemli olanın, HDP’nin durumu olduğunu söyleyen Baksi, şöyle devam etti:
“HDP’nin almış olduğu oylar kalıcı bir destek değil. Çünkü emanet oylar. Bu oylar bazı solcular ile daha önce AK Parti’ye oy veren çevrelerin. Kürt seçmen, HDP vaat ettiklerini yerine getirmese, AK Part’yi gömdüğü gibi, onları da gömer. Bu emanet oyların Kürt sorununun çözümüne de katkı olacağını düşünmüyorum.”
Hak-Par: Erken seçim yolda
Hak ve Özgürlükler Partisi (Hak-Par) Genel Başkanı Fehmi Demir, Türkiye’nin erken seçime gideceğini vurguladı. Demir, Bu seçimle birlikte Türkiye’de siyasi bir krizin yaşanacağına işaret ederek, şunları söyledi.
“Türkiye’deki siyasal sistem bakımında olağan bir seçim geçti ama önemli bir değişiklik olmadı. Daha önce mecliste bulunan partiler yine aynı onlar meclise girdi. Sadece bir değişiklik HDP’de oldu. HDP bu sefer parti olarak Türkiyelileşmeyi hedefleyen ve Türkiyeciliği savunan bir parti olarak mecliste yer alacak.”
Demir, seçim sonucunda tek başına herhangi bir partinin hükümet kurmasının sözkonusu olamayacağını belirterek, seçim sonuçlarının siyasi bir krize işaret ettiğini, kriz kısa sürede aşılırsa erken seçim tartışmasının başlayacağını söyledi.
AK Parti’nin koalisyon konusunda MHP’ye daha yakın olduğunu belirten Demir, şöyle konuştu:
“AKP, HDP’den ziyade MHP ile koalisyonun daha muhtemel olduğunu düşünüyorum. Şayet iki parti arasında bir koalisyon olursa çok uzun ömürlü olacağını sanmıyorum. Kalıcı bir koalisyonun idare edileceğini sanmıyorum. Çünkü siyasi krizin süregenleşeceğini düşünüyorum. Sonrasında siyasi kargaşa ve erken seçim tartışmaları gündeme gelecektir. Dolaysıyla AKP’nin, ne MHP ile ne de HDP ile kalıcı bir koalisyonun yapabileceğini sanmıyorum.”
Demir, Türkiye’de sadece Erdoğan’ın istediği bir başkanlık siteminin kurulması çokta kolay bir durum olmadığı bu seçim sonuçları da bu öneriyi rafa kaldırdığını söyledi.
PDK - Bakur: Seçmenden sarı kart
Kürt Demokratları Platformu (PDK – Bakur) Başkanı Sertaç Bucak, seçimde Kürtler’in HDP’ye büyük bir kredi açtığını ve “Türkiyelileşme” projesinin gözden geçirilmesi gerektiğini söyledi. Bucak, HDP’ye Kürdistan’da müthiş bir oy kayması olduğunu belirterek, şunları söyledi:
“HDP önemli bir başarı elde etti. Kürt halkı HDP’ye çok büyük bir kredi açtı. Özellikle Diyarbakır’da ve Kürdistan’ın belli başlı illerinde HDP’ye müthiş bir oy kayması var. Ben bu tevveccühu HDP’nin Türkiyelileşme siyasetini yerinde bir gözden geçirmesi için bir neden olabilir diye düşünüyorum.”
Bu seçimde koalisyon çıktığını söyleyen Bucak, Türkiye’de koalisyonun her zaman iyi işlenmediği, kargaşalara, tartışmalara sebep olduğunu belirtti.
AK Parti’nin MHP ile koalisyon kuracağını sanmadığını ifade eden Bucak, “AK Parti’nin erken seçimi de gözönüne alarak HDP ile bir koalisyon yapmaya daha yakın olduğunu düşünüyorum” dedi.
KDP Başkanı, seçmenin kendisine tepeden bakan, sert bir dil kullanan yönetim istemediği, başkanlık sistemine de karşı olduğunu söyledi.
Bucak, “Seçmen AK Parti’ye sarı kart gösterdi. AK Parti’nin kendini yeniden gözden geçirmesi gerekir. AK Parti’nin içinde de önemli tartışmaların olacağını düşünüyorum” şeklinde konuştu.
Hüda–Par: Şaşırmadık!
Hür Dava Partisi (Hüda-Par) Dış İlişkiler Danışmanı Zeynep Bozdaş, seçim sonucuna şaşırmadıklarını söyledi. Bozdaş, AK Parti’nin özellikle Kürdistan’da büyük bir kayıp yaşadığını ve sonuçların kendileri açısından şaşırtıcı olmadığını belirterek, şunları söyledi:
“AK Parti’nin bu seçimde başarısız olmasından parti teşkilatının seçim listelerinin etkisi olduğu kadar Erdoğan\'ın da kibri, gösteriş merakı, seçim dönemindeki konuşmalarının payı da büyük. Yani İktidar cenahının ve saray ekibinin artan kibri ve gösterişi AK Parti’yi uçuruma götürdü.”
Bozdaş, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Kur\'an-ı Kerim’i sallamasının, “Kürt sorunu bitmiştir” demesinin AK Parti’yi olumsuz etkilediğini dile getirdi.
HDP’nin zafer kazanmasında barış sürecinin bitmesi olasılığının büyük bir paya sahip olduğunu belirten Bozdaş, şöyle devam etti:
“Halk artık silaha dönülsün istemiyor. Çoğu insan, bölge tekrar silahlı günlere dönmesin, süreç sürsün diye oy verdi HDP’ye. Halk, HDP barajın altında kalırsa, PKK’nın tekrar silahlı faaliyetlere başlayacağından endişe ediyordu. Onun için bu seçimde halk HDP’ye oy verdi.”
