ABD’nin desteğiyle Fırat’ın doğusu ve Cezire bölgesini kontrol eden Suriye Demokratik Güçleri (DSG) ile Suriye rejiminin geçtiğimiz günlerde başkent Şam’da gerçekleştirdiği görüşmede iki taraf prensipte anlaşmaya vardığı belirtildi.
Görüşme hakkında bilgi sahibi olan Rus kaynaklar, görüşmede Suriye rejimi tarafında hükümet ve güvenlik yetkililerinin yer aldığını, SDG heyetinde ise askeri yetkililer, petrol dosyasından sorumlu yöneticier ve buna ek olarak Cezire bölgesindeki halktan, aşiretlerden ve akademisyenlerden Arap ve Kürt isimlerin bulunduğunu bildirdi.
Rus kaynaklar, Rusya’nın, rejim güçlerinin bünyesinde DSG’ye ayrıcalık tanınması, 2011’de çıkarılan ve 2015’te üzerinde değişiklikler yapılan 107 sayılı Mahalli İdare Kanunu’nun Suriye toprak bütünlüğünü ve ulusal zenginlikleri koruduğuna işaret ederek, bu Kanunun göz önüne alınıp Özerk Yönetim’e ayrıcalık verilmesini teklif ettiğini, rejimin ise bu teklife karşı çıkmadığını belirtti.
Rus haber ajansı Sputnik’in özel kaynaklara dayandırarak verdiği habere göre, Kürt liderler ile Şam’ın vardığı prensip anlaşmasının kapsamında, DSG’nin elindeki sivil ve askeri tutukluları serbest bırakması, DSG’nin Haseke ve Kamışlı’da rejim bölgelerine “zalimce uyguladığı ablukanın” geride bıraktığı tüm tezahürlerin ortadan kaldırılması, DSG’nin kontrolündeki bölgeler ve mahallelerde geçtiğimiz süreçte işgal edilen resmi hükümet daireleri ve kurumlarının iade edilmesi ve memurlarının göreve döndürülmesinin ardından bu kurumlara Suriye Arap Cumhuriyeti bayrağının asılması bulunuyor.
Aktarılan bilgilere göre, Şam dile getirdiği taleplerde, Kamışlı’da yer alan devlet merkezlerindeki (Hububat Genel Kurumu) depolarda bulunan buğdayın bir an önce içerideki bölgelere gönderilmesini ve rejim kontrolündeki bölgelerde Suriyelilerin yakıt ihtiyaçlarının karşılanması için Humus ve Banyas kentlerindeki petrol rafinerisine ham petrol arzının artırılmasına odaklandı. Rejim ve DSG arasındaki görüşmede ayrıca Fırat’ın doğusundaki bölgelerde Şam hükümetinin rolünün artırılması, petrol doyası, ABD’nin varlığı, Suriye Devlet Başkanlığı Seçimleri ve diğer dosyalar ele alındı. Rus haber ajansı Sputnik, “yapıcı ve olumlu” diye nitelediği görüşmenin, Rusya’nın bu alanda gösterdiği titiz çabalarının önemli bir başarısı olduğunu yazdı.
Görüşme hakkında bilgi sahibi olan Suriyeli Kürt bir kaynak, DSG ve Özerk Yönetim’den oluşan ortak heyetin, Rusya’nın garantörlüğünde Şam’da Suriye rejimi ile prensipte anlaşmaya varmasının ardından Kamışlı’ya döndüğünü ve DSG’den kapsamlı bir heyetin müzakereleri tamamlamak üzere Şam’ı ziyaret edeceğini bildirdi. Basnews’e konuşan kaynak, Rusya garantörlüğünde bir araya gelen Kürt heyet ile Suriye rejim yetkililerinin, tutukluların serbest bırakılması, resmi daire ve kurumlara rejim bayrağının asılması ve Haseke, Kamışlı ve Halep’te iki taraf arasındaki ortak bölgelerin yönetimine ilişkin daha önceki anlaşmaların aktifleştirilmesi konularında prensipte anlaşmaya vardığını söyledi.
Kaynak, “Rejim yetkilileri, Fırat’ın doğusunda rejimin rolünün artırılması, petrol dosyası, ABD’nin varlığı, Suriye Devlet Başkanlığı Seçimleri ve diğer dosyalarla ilgili birtakım talepler sundular” dedi.
Bulunduğu pozisyon itibariyle medyaya açıklama yapma yetkisi bulunmadığı için isminin açıklanmasını istemeyen bir kaynak, üst düzey bir Kürt heyetin rejimin önde gelen yetkilileriyle müzakereleri tamamlamak üzere ‘çok yakın bir tarihte’ Şam’ı ziyaret edeceği bilgisini paylaştı. Kaynak, “(DSG) heyeti, Suriye’deki Mahalli İdare Kanunu doğrultusunda Özerk Yönetime meşruiyet kazandırılması, DSG’nin rejim ordusu içinde özgünlüğünü koruması ve diğer meselelerin imkanına karşılık rejimin talepleri üzerine ciddi müzakereler yürütecek” ifadesini kullandı.
Sputnik, Şam’da rejimi temsil eden hükümet ve güvenlik yetkilileri ile SDG heyeti arasında gerçekleşen görüşmelerin 4 gün sürdüğünü belirterek, SDG heyetinde Demokratik Suriye Meclisi (DSM) Eş Başkanı İlham Ahmed, SDG’nin petrol ve ekonomiden sorumlu ismi Muhammed el-Ömer ve askeri yetkililerin yer aldığını bildirdi.
Sputnik’e göre, söz konusu görüşme, “Rusya’nın çabalarının” bir sonucu olarak gerçekleşti. Nitekim görüşme, bir üst düzey Rus askeri yöneticinin Haseke’ye düzenlediği ziyaretten ve SDG lideri Mazlum Abdi ile Kamışlı kırsalında yaptığı görüşmeden günler sonra geldi. Ayrıca SDG ve rejim görüşmesinden önce bir Rus heyeti Rasulayn kırsalında Türk tarafıyla başka bir toplantı düzenledi.
Şam hükümeti görüşmeyle ilgili basında çıkan bilgiler hakkında yorum yapmadı. Şam’a yakın medya kuruluşları, Kürt heyetin cumartesi akşamı Şam’ı terk etmesinin ardından Cezire bölgesindeki Arap kabile ve aşiretleri, SDG’yi sert bir dille eleştirdiği bir açıklama yayınladı. Açıklamada, SDG’nin Cezire halkına karşı “sistematik bir şekilde yürüttüğü aç bırakma, eğitimden mahrum etme, keyfi ve barbarca tutuklamaları” kınandı. Açıklamada Şeyh Meşal Bünyan Abdulkerim el-Carba, Şemmar Sincare aşiretlerinin liderleri ve Suriye’deki Arap kabilelerin mensuplarının imzaları yer aldı.