Suriye, radikal cihatçı HTŞ önderliğindeki grupların Halep ve İdlib’de kontrolü tamamen sağlamasıyla beraber iyice karıştı. İç savaşın yeniden başladığı Suriye’de Esad rejimine bağlı ordunun geri çekilişiyle beraber Esad destekçisi Rusya’nın bundan sonraki süreçte nasıl bir strateji içerisine gireceği merak ediliyor.
Uluslararası ilişkiler uzmanı Doç. Dr. İkbal Dürre’ye göre Suriye’nin toprak bütünlüğü meselesi artık bir realite değil. Bu, Rusya’nın Kürtlerin hamiliğine oynaması gibi yeni senaryoları doğurabilir.
Rudaw‘a konuşan İkbal Dürre, “Eğer bir değişiklik olacaksa, bunun yine Rusya’nın yardımıyla gerçekleşmesi muhtemel görünüyor, ancak Rusya acele etmiyor. Çünkü Rusya şu anda kendi derdiyle meşgul; Ukrayna’da durumuyla ilgileniyor. Üç hafta önce görüştüğüm bir Rus yetkili bana, “Biz Esad için elimizden geleni yaptık, ama Esad bizi dinlemiyor. Bizi yalnızca zor zamanlarında yanında görmek istiyor, bundan sonrakiler ise onun sorunu” demişti. Rusya’nın yaklaşımı bu şekilde. Ayrıca, Rusya içeride tüm bu gelişmeleri Türkiye’nin etkisiyle açıklıyor, ancak resmi açıklamalar daha yumuşak. Bunun sebebi, Rusya’nın şu an Türkiye ile olan ilişkilerine fazla zarar vermek istememesi; fakat içten içe “bunu sonra hesaba katarız” mantığıyla hareket ediyor” ifadelerini kullandı.
Saldırıların arkasında Batılı güçlerin özellikle İngiltere ve Türkiye’nin bulunduğunu belirten Dürre, şunları söyledi:
” Rusya’nın bu saatten sonra Suriye’deki önceliği, Hmeymim ve Tarsus’taki üslerini korumak olacak. Rusya kesinlikle bu üslerinden vazgeçmeyecek ve eğer üsleriyle ilgili bir tehdit oluşursa, bu konuda daha sert bir tutum alacaktır. Bütün büyük güçler, bu olayların arkasındaki büyük güçler, şu anda sahadaki yerel güçlerin ne yapabileceğini ve hangi pozisyonları kontrol edebileceğini görmek istiyor. Ardından, büyük güçler kendi oyunlarını devreye sokacak. Herkes Trump’ın gelişini bekliyor ve ben şu anki sahadaki belirsizlik ve çatışmaların Trump gelene kadar devam edeceğini düşünüyorum. Çünkü sahadaki bütün güçler, belki Türkiye de dahil, Trump gelmeden önce konumlarını maksimum derecede güçlendirmek istiyor. Rusya’nın da Trump’tan bazı beklentileri var, özellikle Ukrayna bağlamında, bu yüzden Rusya da tedbirli davranıyor.”
‘Astana Süreci Defacto Sona Erdi’
Bu saatten sonra Suriye’nin toprak bütünlüğü konusunun artık geçerli ve birleştirici bir faktör olmayacağını vurgulayan Dürre, şöyle devam etti:
“Bu yüzden, Rusya da farklı arayışlara girebilir ve belki de Kürtlerle daha yakınlaşabilir. Şu anki sahadaki şartlar bunu doğurabilir. Eğer Rusya Suriye’den çıkarsa, belki de Kürtlerin hamiliğine oynamayı planlıyor. Çünkü artık Suriye’nin bütünlüğü meselesi yok ve Astana süreci defacto olarak sona erdi. Şimdi, İran, Türkiye ve Rusya arasındaki sahte müttefiklik de sona eriyor; gerçek müttefiklerin oyunu başlayacak. Bu müttefikler, Türkiye, NATO ve İngiltere. Diğer taraftan, Rusya tek başına kalacak ve Esad, bundan sonra daha radikal kararlar almak zorunda kalacak.
