“Türkiye’nin dış ticaretinde komşu ülkeler önemli bir yer almaktadır” denilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
“Özellikle sınır komşumuz olan Irak’a yapılmakta olan ihracat ülkemiz ekonomisinde önemli bir paya sahiptir. Bölgemiz dış ticaret verileri de Irak ile ticaretimizin her geçen yıl arttığını göstermektedir. 2021 yılı verilerine Irak’a yapmış olduğumuz ihracat 10 milyar doları aşmıştır. Yine 2021 yılında sadece Diyarbakır’dan Irak’a yapılan ihracatımız bir önceki yıla göre %28,4 oranında artarak 111 milyon dolara çıkmış.”
Kaya açıklamasında, “Irak ile ticaretimizin artışında Suriye’nin önemli bir rolü bulunmaktadır. Çeşitli nedenlerle Suriye’ye direk ihracat yapılamadığından Irak üzerinden ihracat gerçekleştirilmektedir. En uzun sınıra sahip komşu ülke Suriye’ye açılan on üç adet sınır kapımız bulunmasına rağmen bunların önemli bir kısmı kapalıdır. Bunlardan en önemlilerinden biri de Nusaybin Sınır kapısı olup geçişlere kapalıdır. Öte yandan Irak ile Suriye arsında üçü resmi (Rabia, El-Kaim, Al Walaed Sınır Kapıları) ve biri de IKYB tarafından gayri resmi olarak açılan Semalka Sınır Kapısı olmak üzere dört sınır kapısı aktif olarak faaliyetlerini devam ettirmektedirler” dedi.
Açıklamada, şu hususlara dikkat çekildi:
“Türkiye ile Suriye arasındaki gümrük kapılarının önemli bir kısmının kapalı olması veya kısmen faaliyette olmaları karşılıklı ticareti aksatmaktadır. Bu durumu fırsata çeviren Iraklı iş insanları ise Türkiye’den temin ettikleri malları Suriye pazarına rahatlıkla sunmaktadırlar. Böylesine önemli bir pazarı kendi mallarımızı Iraklı iş insanlarına terk etmiş oluyoruz. Dolayısıyla aracı olarak tabir edilen Irak firmaları daha çok kazandırırken, ülkemiz ihracatçılarını önemli oranda zarara uğratmaktadır.”
“Suriye ile doğrudan ticaretin yapılamıyor olması anlaşılır bir durum değil”
“Bir yanda İsrail, Yunanistan, Bulgaristan ve Ermenistan gibi birçok ülke ile ticari ilişkilerimizi geliştirme çabaları sürdürülürken, diğer yanda hemen başucumuzda bulunan Suriye ile doğrudan ticaretin yapılamıyor olması anlaşılır bir durum değildir” denilen açıklamada, şu ifadeler kullanıldı:
“Yakın bir gelecekte Suriye’nin yeniden inşa sürecine gireceği ve normalleşme ile birlikte daha yüksek miktarda ithalata yöneleceği dikkate alındığında sınır kapılarımızın önemi çok daha iyi anlaşılacaktır. Hem ülkemiz, hem de bölgemiz açısından bu derecede önemli bir pazarın daha iyi değerlendirilmesi ve ihracatımızın geliştirilmesi için başta Nusaybin Sınır kapısı olmak üzere, Suriye’ye açılan bütün gümrük kapılarının modernize edilerek faaliyete sokulmaları sağlanmalıdır.”
“Ekonomiye yüksek gelir kapısı açılmış olacak”
Mehmet Kaya, “Bilinmelidir ki, Suriye ile doğrudan ticaretin sağlanması durumunda ülkemiz dış ticareti çok daha ileri bir düzeye çıkacak, ülke ekonomisine çok daha yüksek bir gelir kapısı açılmış olacaktır” dedi.
