Kürdistan Bölgesel Hükümeti (KRG) Sözcüsü Peşewa Hawramani Çarşamba günü yaptığı açıklamada, Kürdistan Bölgesi kamu çalışanlarının maaşlarının ödenmesinin, Erbil’in petrol ihracatının yeniden başlaması için uluslararası petrol şirketleriyle Bağdat arasında yapılacak bir anlaşmaya bağlı olduğunu belirtti.
Erbil ve Bağdat, uzun süredir devam eden mali sorunların çözümü ve Kürdistan Bölgesi’nin petrol ihracatının yeniden başlatılması için hem Erbil’de hem de Bağdat’ta yeni bir müzakere sürecine girdi. Bu adım, mevcut krizin sona erdirilmesi için tek çıkış yolu olarak görülüyor.
Hawramani, Bakanlar Kurulu toplantısının ardından The New Region haber ajansına yaptığı açıklamada, "Petrol ihracatının yeniden başlaması artık maaşların ödenmesi için ön koşul haline geldi," dedi.
Sözcü, Irak hükümeti heyetinin KRG heyetine petrol şirketleriyle ihracatın yeniden başlaması için bir anlaşmaya vardıklarını ilettiğini, şirketlerin de KRG tarafına anlaşmaya çok yakın olduklarını belirttiklerini aktardı.
"Bu taslak anlaşma şu anda Irak Başbakanı’na imzalanmak üzere gönderildi. Anlaşma imzalandığında, maaşlarımızın ödeneceği söylendi," diyen Hawramani, sürecin ilerlemesini beklediklerini ifade etti.
Erbil, petrol ihracatının yeniden başlaması ve satışların Irak devletine ait SOMO şirketi üzerinden yapılmasının yanı sıra, elde edilen federal gelirlerin yüzde 50’sini Bağdat’a devretmeyi kabul etti.
"Top artık Bağdat’ın sahasında," diyen Hawramani, "Bir milyon çalışanın kaderi Başbakan’ın imzasını bekliyor," ifadelerini kullandı.
Kürdistan Bölgesi’nden Türkiye’nin Ceyhan Limanı üzerinden yapılan petrol ihracatı, Mart 2023’te durdurulmuştu. Bu durdurma, Paris merkezli bir tahkim mahkemesinde Bağdat’ın Ankara’ya karşı açtığı davayı kazanmasının ardından gerçekleşmişti. Mahkeme, Türkiye’nin 1973 tarihli anlaşmayı ihlal ederek KRG’nin petrolü bağımsız olarak satmasına izin verdiği yönünde karar vermişti.
Irak Maliye Bakanı Taif Sami, Mayıs ayı sonunda KRG’ye gönderdiği mektupta, Bölge’ye daha fazla ödeme yapamayacaklarını çünkü KRG’nin yıllık bütçeden hak ettiği yüzde 12,67’lik payı aşarak 13,5 trilyon dinara ulaştığını belirtmişti. O tarihten bu yana yapılan çok sayıda görüşmeye rağmen soruna kesin bir çözüm bulunamamıştı. Son olarak KRG heyeti bu hafta başında Bağdat’tan döndü ve mali sorunların çözümü için taraflar arasında yeni bir mutabakata varıldı.
Hawramani, bu haftaki görüşmelere ABD’nin de dahil olduğunu belirtti.
"ABD hükümeti, Kürdistan Bölgesi’nin petrol ihracatının yeniden başlamasını istiyor," diyen Hawramani, üçüncü tarafların sürece destek verdiğini vurguladı.
Erbil ile Bağdat arasında federal bütçeden Kürdistan Bölgesi’ne düşen payın dağıtımı uzun süredir ihtilaf konusu. Süregelen anlaşmazlıklar, ekonomik yaptırımlar ve Bağdat’ın baskısı, bölgedeki memurları geçim sıkıntısına sürükledi.
Maaşların son zamanlarda askıya alınması, Kürdistan Bölgesi halkı ve Bölge yetkilileri ile siyasetçileri arasında öfkeye yol açtı ve kararı "siyasi" olarak niteledi. Maaşların askıya alınması, Bölge memurlarının Haziran ayı başlarında Federal Yüksek Mahkeme'de maliye bakanlığına karşı dava açmasına yol açtı.
