Geçtiğimiz hafta toplu mezarlardan çıkarılan Barzaniler Enfali’nin 100 kurbanının iskelet kalıntıları Kürdistan Bölgesi’ne ulaştı.
Erbil Uluslararası Havalimanı’nda düzenlenen törene Başkan Mesud Barzani’nin yanı sıra Kürdistan Bölgesi Başkanı Neçirvan Barzani, Kürdistan Parlamentosu Başkanı Rewaz Faiq ve BM Irak Özel Temsilcisi Jeanine Hennis Plasschaert katılıyor.
Törene ayrıca, Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin, Haşdi Şabi Başkanı Falih Feyyaz, KSDP lideri Muhammed Haci Mahmud, Sadr Hareketi yetkililerinin yanı sıra Irak ve Kürdistan Bölgesi’nde çok sayıda yetkili katılıyor.
Erbil’e getirilen kalıntılar, düzenlenen törenin ardından Barzan’daki Enfal Kabristanı’nda toprağa verilecek.
Irak’ın Musenna vilayetindeki Arar Çölü’nde 14 günlük arama sonucu Barzaniler Enfali’nde Baas rejimi tarafından kurşuna dizilerek katledilen ve kepçelerle çöle gömülen kişilere ait olduğu tespit edilen 100 kişiye ait kalıntılar bulunmuştu.
Bağdat’a nakledilen kalıntılarla ilgili adli tıp ve yasal işlemler tamamlanmıştı.
8 Bin Barzani Katliama Uğradı
Güney Kürdistan’da Enfal (soykırım) süreci 31 Temmuz 1983’te 8 bin Barzani erkeğinin katledilmesiyle başladı.
Baas rejimi Barzani aşiretinden 10 ile 85 yaş arası 8 bin erkeği aynı gün evlerinden alıp Irak’ın güneyindeki Musenna kentine götürerek katletti. Bu olay tarihe “Enfal”in ilk aşaması olarak geçti.
Söz konusu katliamdan sonra Baas rejimi, 8 aşamada Germiyan’dan Behdinan bölgesine kadar yaklaşık 182 bin Kürt’ü katletti.
Ayrıca 1975'ten sonra binlerce Kürt, Irak'ın güneyindeki çöllere sürgün edildi. Burada da çocuk, yaşlı ve kadın binlerce Kürt açlık ve hastalıktan şehit düştü.
Katliamla beraber binlerce Kürt yerlerinden edildi, Irak’ın güneyindeki bölgelere sürüldü. Mal ve mülklerine el konulan Kürtlerin tarlaları ateşe verildi.
Enfal’den önce Baas rejimi 1970’te Barzan bölgesindeki vatandaşları Irak’ın güneyine sürgün etmişti.
TOPLU MEZARLARIN ORTAYA ÇIKARILMASI SÜRECİ
Baas rejiminin 2003’te yıkılmasının ardından 2005 yılında, 413 Barzaniler Enfali kurbanına ait kalıntılar Musenna çöllerinde bulundu ve Başkan Barzani’nin öncülüğünde düzenlenen bir törenle Kürdistan Bölgesi’ne getirilerek toprağa verildi.
2011 yılında da Irak’ın güney bölgesindeki çöllerde 93 Barzani erkeğine ait kalıntı bulundu.
2021 yılı sonunda bulunan toplu mezarla ilgili de federal hükümet ve Kürdistan Bölgesi Hükümeti yetkilileri ortak çalışma yürüttü. Kazıların başladığı ilk gün olan 15 Şubat 2022’de toplu mezarlara gömülen Barzanilere özel cemedaniler ve kıyafetler (puşi) ortaya çıktı. Bunlar da mezarlardaki kişilerin, 1983’te soykırıma tabi tutulan Barzani erkekleri olduğunun kanıtları olarak kayda geçti.
