Başbakan Mesrur Barzani, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) 5 Nisan 1991 tarihli 688 sayılı kararının yıldönümü dolayısıyla sosyal medya hesabından videolu bir mesaj paylaştı.
BMGK’nın kararının önemine değinen Başbakan, “30 yıl önce, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin aldığı 688 sayılı karar ile ilan edilen uçuşa yasak bölge ve güvenli bölge, Kürdistan'ı yeni bir soykırımdan korudu” dedi.
Başbakan’ın daha önce yapmış olduğu konuşmadan bir bölümün yer aldığı videolu mesajda ise, “Babalarınız dedeleriniz yakınlarınız çok sıkıntı çekti. Göçzede olarak yaşamayı gördük, çok kişi sömürge olarak yaşamayı gördü. Mülteci olmanın, milletinden uzakta kalmanın veya sömürge olarak yaşamanın ne kadar kötü olduğunu biliyorsunuz. Aynı zamanda şu an var olan imkanların kolay bir şekilde elde edilmediğini biliyorum” ifadelerine yer verildi.
688 Sayılı BMGK Kararı
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), 5 Nisan 1991’de 688 sayılı kararla Güney Kürdistan’ı uçuşa yasak bölge ilan etmişti.
Bu karar sayesinde, dönemin Baas rejiminin Güney Kürdistan’a saldırıları engellenmiş ve Kürtler, 36’ncı paralelin kuzeyinde kalan bölgede Kürdistan Federal Hükümeti’ni kurmuştu.
1991’de Körfez Savaşı’ndan sonra ABD ve İngiltere’nin 1991 ve 1992 yıllarında güvenli bölge ve uçuşa yasak bölge ilanı Kürtleri ve Şiileri Baas rejimine karşı korumuştu.
Rusya ve Çin’in “Irak’ın içişlerine müdahale kabul edilemez” şeklindeki muhalefetine rağmen karar büyük bir çoğunluğun “evet” demesiyle alınmıştı.
Fransa, Nisan 1991’de BMGK’ya sunduğu teklifte Irak’ın Kürtlere karşı katliamının kınanmasını talep etmişti. Bu talep 5 Nisan 1991 yılında 688 sayılı kararın çıkmasında etkili olmuştu. Irak’a Kürtleri katletmeyi bırakması ve insan hakları ihlallerinden vazgeçmesi çağrısında bulunulmuştu. BM kurumlarından Baas rejiminin zulmünden kaçarak İran ve Türkiye’ye sığınan bir milyonu aşkın Kürt göçzedeye yardım etmesi istenmişti.
Uçuşa yasak bölgenin oluşumu kapsamında Irak’ın 36’ncı paralelin kuzeyinde kalan bölgeye girmesi yasaklanmış ve burada bir “güvenli bölge” yaratılması kararı alınmıştı. Irak’ın hareketleri İncirlik Hava Üssü’nden gözlem altına alınmıştı.