20 Temmuz’da Duhok vilayetine bağlı Zaho kenti yakınlarındaki Perax köyüne düzenlenen saldırıda dokuz sivil hayatını kaybetti, 24 kişi de yaralandı. Sivilleri hedef alan bu tip TSK saldırıları yedi yıldır Kürdistan Bölgesi topraklarına gerçekleştiriliyor.
BM Uluslararası Sivil Toplum Koalisyonu (ICCS) “Sınır Ötesi Bombalamalara Son” kampanyası kapsamında yayınladığı raporuna göre saldırılarda onlarca sivil yaşamını yitirdi, binlerce kişi yerinden edildi.
“Sınır Ötesi Bombalamalara Son” kampanyası kapsamında hazırlanan rapor, bu saldırıların siviller üzerindeki etkisini ilk kez detaylandırıyor.
Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) 2015'ten bu yana Kürdistan Bölgesi sınırlarına 4 binden fazla hava, topçu ve kara saldırısı gerçekleştirdi. Bu saldırıların sadece 1600’ü 2021'de kaydedildi.
Raporda, bu operasyonların sadece bölgeyi istikrarsızlaştırmakla yetinmeyip, aynı zamanda bölgede yaşayan vatandaşların yaşamını da olumsuz yönde etkilediği belirtildi.
Raporda yer alan veri ve bilgiler arasında şunlar yer alıyor:
Türkiye'nin 2015’ten beri düzenlediği askeri operasyonlarda 88 olayda 123 sivil yaşamını yitirdi, 161 sivil ise yaralandı. Sivil kayıpları içeren olaylar, 2020 ile 2021 yılları arasında en az 40 olayla arttı. fazla çiftçi ve çoban, Türk kuvvetleri tarafından hayvanlarını yetiştirirken veya otlatırken öldürüldü veya yaralandı.
24 sayfalık rapora göre, köy, kasaba ve yerleşim yerlerini hedef alan, ev, okul, hastane, market ve içme suyu dağıtım projelerinin evleri, santralleri, camileri ve diğer dini mekanları hedef alan 37 saldırıda insansız hava araçları, helikopterler ve topçu ateşi kullanıldı.
37 saldırıda 4'ü çocuk 39 sivil hayatını kaybederken, 10'u çocuk 72 sivil yaralandı. Ölüler arasında sağlık çalışanları, işverenler ve süpermarket sahipleri, öğrenciler, belediye çalışanları ve mayın temizleme işçileri yer aldı. Saldırıların bir kısmı Türkiye sınırının 115 kilometre güneyinde gerçekleşti.
Rapora göre, saldırıların 23'ü sivil araçlara yapıldı. Saldırıların 10'u insansız hava araçları, 8’i savaş uçakları, biri helikopterler ve diğer silahlı saldırılarda biri çocuk 13 sivil yaşamını yitirdi, ikisi çocuk 10 kişi de yaralandı.
Raporda, Türk ordusunun düzenlediği sekizinin Irak(Kürdistan Bölgesi) sınırını geçerek gerçekleştirdiği 88 saldırıda biri çocuk 17 kişinin öldüğü, biri çocuk 21 kişinin de yaralandığı belirtildi.
26 Temmuz 2020'de Dilovan Shahin Omer ve Abdullah Ahmed isimli iki sivil araçlarına düzenlenen saldırıda hayatını kaybetti
Tarım alanlarına saldırılar
Kurbanların yaklaşık 55'i çiftçiydi. Türkiye, tarım alanlarına 25 saldırı gerçekleştirdi. Bunların 15’i hava saldırısı, dokuzu topçu saldırısı ve bir operasyonel saldırıydı. .
Rapora göre, Türk ordusunun düzenlediği iki hava saldırısı ve iki topçu saldırısında arazide yaban otu toplayan ve balık avlayan biri 19 yaşında kız öğrenci olmak üzere 5 sivil yaşamını yitirdi, 4 sivil yaralandı. Rapora göre TSK’nın bombardıman ve saldırılarında ölenlerin %13'ü kadın, %87'si erkek. Saldırılarda en az altı çocuk yaşamını yitirdi, 14 çocuk ise yaralandı.
19 yaşındaki Dunya Resheed TSK saldırısında yaşamını yitirdi
Aynı dönemde yaklaşık 500 köy tamamen tahliye tehdidi altında.
Türkiye ve PKK çatışmaların bilançosu hakkında farklı istatistikler yayınlıyor. Genellikle her taraf da çelişkili istatistikler veriyor. Bu durum da Türkiye ile PKK arasındaki çatışmalara ilişkin resmi istatistiklerin gerçekçi bir şekilde yayınlanmasını imkansız kılıyor.
TSK-PKK çatışmalarında en çok sivil kayıpların yaşadığı coğrafyalar
Rapora göre, TSK saldırılarının coğrafi dağılımında, Türkiye ile en uzun sınıra sahip Duhok ili saldırıların en çok gerçekleştiği iller arasında ilk sırada yer alıyor. Bu nedenle Duhok ilinde ölü ve yaralı dahil en fazla can kaybının yaşandığı il olarak yer alıyor.
Duhok'ta en az 50 sivil yaşamını yitirdi. Duhok'tan sonra Türkiye ile geniş sınıra sahip Erbil'de ise en az 30 sivil, Ninova'da 12 sivil hayatını kaybetti. Bu illerde en az 22 sivil yaralandı. Türkiye ile sınırı bulunmayan Süleymaniye’de ise 7 vil yaşamını yitirirken 23 kişi yaralandı.
Rapora göre, Türk ordusu Türkiye sınırının 165 kilometre güneyindeki Mahmur mülteci kampına düzenlediği dört hava saldırısında 10 kişi öldü, 10 kişi de yaralandı.
Peyman Talib Süleymaniye'de SİHA saldırısında iki bacağını kaybetti
Türkiye ve PKK ve savaşlarının farklı istatistikleri
Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ile Kürdistan İşçi Partisi (PKK) arasında süren 39 yıllık askeri çatışma nedeniyle, Kürdistan Bölgesi'nde insani, ekonomik, tarımsal alanda yine köylerin boşaltılması ve Kürdistan topraklarının ihlali açısından olumsuz yönde büyük etkiyi yarattı.
15 Eylül 2022'de yayınlanan son istatistiklere göre, Halk Savunma Güçleri (HPG) Basın Merkezi, Kürdistan Bölgesi'nde PKK ile Türk ordusu arasında beş aydır devam eden çatışmalara ilişkin yayınladığı bilançoda 2.132 Türk askeri ile 105 gerillanın yaşamını yitirdiğini açıkladı.
Türkiye Savunma Bakanlığı’nın 5 aylık bilançosunda ise 379 PKK üyesi ile 59 askerin yaşamını yitirdiğini duyurdu.
