Zebari, Erbil\'de düzenlediği basın toplantısında, ABD Dışilişkiler Bakanlığı\'nın 2014 yılına ait \"İnsan Hakları Rapor\'unda\" Kürt bölgesindeki sığınmacıların durumu, milis güçlerinin varlığı, yargılanma süreci ve tutukluların haklarına dair yer alan açıklamalara cevap verdi.
Söz konusu raporun prensipler gereği bir yıl geç yayımlandığını ve raporda yer alan açıklamalara cevap verilmesi içinse 4 ay boyunca hazırlık yaptıklarını ifade eden Zebari, \"ABD Dışilişkileri Bakanlığı tarafından yayımlanan rapor genellikle güvenlik ve istikrar konusunda ciddi eksikliklerin meydana geldiği, insan haklarında ihlallerin yapıldığı ülkeleri esas almaktadır. Biz de Irak\'ın bir parçası olarak bu raporun içerisinde yer alıyoruz\" ifadelerini kullandı.
Zebari, ABD\'nin raporunda sığınmacı haklarının ihlal edildiği yönünde açıklamaların yer aldığını belirterek bu konuda Kürdistan bölgesi adına şu cevabı verdi:
\"Irak ve Suriye\'de devam eden iç çatışmalardan dolayı birçok insan güvenli hissettiği Kürdistan bölgesine sığındı. Bu sayı her geçen gün artmakta ve bizim rakamlarımıza göre şuanda iç göçmen ve sığınmacı sayısı 1 milyon 700 bin kişidir. Bu sayıdan da belli olacağı gibi bölgedeki devlet kurumları ve halkın üzerinde ne kadar baskı ve yoğunluğun olduğu göz ardı edilemez. Sığınmacıların haklarının korunması için elimizden geleni yaptık ve yapmaya devam ediyoruz. Resmi dilimizin Kürtçe olması ve ağırlık olarak okullarda bu dilde ders verilmesinden dolayı sığınmacı çocuklar zorluk yaşadı. Eğitim hakkına saygı gösterilerek, çocukların okuyabilmesi için bin 200 Arapça öğretmen kamplarda ve çeşitli bölgelerde tayin edildi.\"
Kürdistan bölgesindeki tüm vatandaşlar gibi iç göçmen ve sığınmacıların da aynı haklara sahip olduğuna dikkati çeken Zebari, \"Yasal haklar çerçevesinde hiçbir şeyden mahrum edilmediler. Bölgeye geldikten sonra kendilerine verilen ikametgâh belgesiyle seyahat etme hakkı da veriliyor\" dedi.
- Peşmerge tek bir çatı altında toplanmıştır
Raporda Kürt bölgesindeki peşmerge güçlerinin partiler üzerinden hareket ettiğinin yazıldığını aktaran Zebari, \"Daha önce de bu konu hakkında açıklamalarda bulunduk. Peşmerge güçleri 1992\'den bu yana tek çatı altında birleştirildi. Kürdistan Başkanlığının emri üzerine 14 Peşmerge Birliği birleştirilerek, partilerin etkisinden çıkarılmaya çalışıldı. Terörle mücadele sırasında nasıl bir birliğin ortaya çıktığı ve güçlerin beraber hareket ettiği açık şekilde fark edildi\" diye konuştu.
- \"Bölgede herhangi bir milis gücü yoktur\"
Kürdistan bölgesindeki tüm silahlı güçlerin Peşmerge Bakanlığına bağlı olduğunun altını çizen Zebari, \"Kürdistan\'da milis gücünün olduğundan bahsedilmesi mümkün değildir çünkü böyle bir güç ortada yok. Burada üç resmi güç vardır; polis, asayiş ve sınırları koruyan peşmerge güçleri. Irak merkezi hükümeti de bu güçleri resmi olarak tanımıştır\" dedi.
- Tutukluların durumu
Herhangi bir suçtan dolayı güvenlik güçleri tarafından yakalanan kişilerin işkenceye maruz kalmasının mümkün olmadığını söyleyen Zebari, \"Irak\'ta bu konuda bir yasamız vardır ve bu yasaya göre işkence yapılması yasaklanmıştır. Cezaevinde tutuklu olan veya gözaltı sürecindeki herhangi bir kişinin işkenceye maruz kaldığına dair herhangi bir dosya mevcut değildir. Maruz kaldığını iddia eden kişiler doğal bir hak olarak soruşturma başlatılması için gerekli yasal kurumlara başvurarak dava açabilir\" şeklinde konuştu.
- Gizli hapishaneler konusu
Raporun bir için gizli diğer bölümünde, bazı tutuklular hapishanelerin mevcut olduğuna dair açıklamalara ilişkin olarak Zebari, daha önce birçok uluslararası kuruluşla bu konuyu ele aldıklarını belirterek konuşmasına şöyle devam etti:
\"ABD ve diğer ülkelerin bölgede gizli hapishanelerin olduğuna dair ellerinde herhangi bir belge veya şüphelendikleri bir yer varsa, buyursun gelsinler oraları birlikte ziyaret edelim. Bölgemizde gizli hapishane yoktur. Tutuklanan herkes resmi çerçeve içinde ve yasalara göre gerekli cezaevlerine sevk edilmiştir.\"
- Bölgedeki idamlar
Irak\'ta daha önce idamların meydana geldiğini ancak 2006\'dan sonra özellikle Kürdistan bölgesinde bu durumun ortadan kaldırılması için ciddi adımların atıldığının altını çizen Zebari, \"Bölgede idam cezası halen mevcuttur ve maalesef 2014 yılında 25 dosya idam ile sonuçlanmıştır. Ancak hiçbir ceza infaz edilmemiştir. Daha önce de bu tür cezalar idamdan müebbet hapsine çevrildi\" dedi.