Wall Street Journal gazetesi, ABD’nin Suriye’den çekilme kararının ve Türkiye’nin Fırat’ın doğusuna harekât planını açıklamasının ardından Washington ile Ankara arasında yapılan müzakerelerin arka planına ilişkin iki dikkat çekici iddia ortaya attı. Buna göre, Türkiye ABD’nin çekilmesi sonrası Suriye’de üstleneceğini belirttiği IŞİD’le mücadele rolü için yine ABD’den ciddi miktarda askeri destek talep etti. Haberde ayrıca, ABD’nin Suriye Temsilcisi James Jeffrey’nin Suriye’nin kuzeyinde bir Türk-Kürt çatışmasını önlemek için 1. Dünya Savaşı sonrası yapılan Sykes-Picot Anlaşması’na benzer bir iktidar paylaşımı planını haritasıyla birlikte hazırladığı iddia edildi.
‘Türkiye Hava Saldırısı Desteği İstedi’
Wall Street Journal’ın Trump yönetiminden üst düzey yetkililere dayandırdığı haberde ilk olarak, Türkiye’nin Suriye’de IŞİD’le mücadele sorumluluğunu üstlenmek için ABD’den hava saldırıları, ulaşım ve lojistik de dahil, ciddi oranda askeri destek talep ettiği öne sürülüyor. Haberde, Amerikalı yetkililerin talep edilen desteğin verilmesi halinde Suriye’den çekilme hedefinin hayata geçirilemeyeceğini düşündüğü belirtilerek şu ifadeler kullanılıyor: “Yetkililer ekliyor: Türkiye’nin talepleri öylesine kapsamlı ki, hepsinin yerine getirilmesi halinde Amerikan ordusu Suriye’ye dahlini azaltmak bir yana iyice derinleştirecek olabilir. Bu durum da, ABD Başkanı Trump’ın, Amerikan ordusunun Suriye’den çıkışı için bir strateji geliştirme umuduyla IŞİD’i tamamen ortadan kaldırma görevini Türkiye’ye transfer etme hedefine zarar verecektir.”
Gazeteye konuşan bir yetkili, Trump yönetiminin Türkiye’nin özellikle de hava desteği konusunda istediği askeri desteğin tamamını vermesinin pek muhtemel görmediğini söyledi. Gazeteye konuşan üç askeri yetkili, ‘Amerikan ordusunun IŞİD’e karşı oynadığı rolün -özellikle de lojistik ve siyasi zorluklar düşünüldüğünde- Türkiye tarafından oynanmasının zor olduğunun düşünüldüğünü’ söyledi. Bir yetkili, “Türklerin bunu yapabileceğini söyleyen kimseyi duymadım” dedi.
Harita İddiası: Renklerle Ayrıştırıldı
Haberdeki ikinci iddia da, Suriye’nin kuzeyi için bir harita hazırlandığı yönünde… Wall Street Journal, “Birçok uzman ve yetkili, Türkiye’nin IŞİD’le mücadelede ABD’ye somut destek veren ve ciddi oranda can kaybı yaşayan Kürt savaşçıları hedef almasından korkuyor” ifadelerini kullanıp, ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey bu riski azaltmak için ‘renklerle ayrıştırılmış bir harita hazırladığını’ öne sürüyor. Yine yetkililere dayandırılan iddiaya göre, planın ana amacı ‘Türklerin çoğunlukla Kürtlerin yaşadığı yerlerden kaçınmakla birlikte Suriye’nin kuzeyine girmesine izin vermek’.
‘Abartılı Bir Sykes-Pıcot’
Haberde şu ifadeler kullanılıyor: “Jeffrey ve Dışişleri Bakanlığı’ndaki ekibi, bedeli yüksek olacak bir Türk-Kürt çatışmasından kaçınılmasını sağlayabilecek bir iktidar paylaşımı planının müzakere edilmesi girişimiyle, Suriye’nin kuzeydoğusunu renklerle kodlayan bir harita hazırlardı. Fakat Erdoğan’ın askerleri Batı Kürdistan'a girerse iki tarafı birbirinden uzak tutmak zor olabilir. Eski bir Amerikalı yetkili haritayı, 1. Dünya Savaşı’nın sonunda Ortadoğu’yu sömürgeci nüfuz alanlarına bölen ve Fransa ile İngiltere arasında yapılan gizli anlaşmaya benzeterek, ‘Abartılı, öngörülemez bir Skyes-Picot’ olarak tarif etti.” [ABD’li yetkili burada, ‘asit kafası yaşayan’ manasında “Sykes-Picot on acid” benzetmesi yapıyor.]
Haberdeki bir diğer iddia da, Jeffrey’nin Kürt komutan Mazlum Abdi’den, Trump yönetiminin çıkış stratejisini netleştirmesinden önce Beşar Esad yönetimi ile anlaşma yapmamasını istediği yönünde. Ancak gazete bu iddia hakkında daha fazla ayrıntı vermedi.
Türkiye’yi Kimler Ziyaret Edecek?
Ankara bu hafta, üst düzey bir Amerikan heyetini ağırlayacak. ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton, Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford ile ABD’nin Suriye özel temsilcisi ve çekilme kararının ardından Brett McGurk’ün istifasıyla IŞİD’le Mücadele Koalisyonu Temsilciliği’ne de atanan James Jeffrey, Suriye’den çekilme kararını görüşmek üzere Ankara’ya gelecek.
