Türkiye, Rusya ve İran’ın ortak toplantısında Rojava’daki gelişmeler öne çıktı.
Kazakistan’ın başkenti Astana'da 20’ncisi düzenlenen "Suriye konulu Astana Görüşmeleri"nin ardından ortak sonuç bildirisi açıklandı.
Ortak sonuç bildirisine göre Astana garantörleri Türkiye, Rusya ve İran, “bir kez daha Suriye’nin egemenliğine, bağımsızlığına ve toprak bütünlüğüne bağlılıklarını” teyit etti.
Toplantıda Suriye-Türkiye ilişkilerinin normalleştirilmesi için 4 ülkenin savunma, istihbarat ve dışişleri bakanlıkları arasında koordineli yürütülen dörtlü toplantılarda, varılan düzenlemeler uyarınca bu alandaki aktif çabaların sürdürülmesi gerektiğini belirtildi.
Bu sürecin “Suriyeli mültecilerin güvenli, gönüllü ve onurlu geri dönüşleri için uygun koşulların yaratılması, siyasi sürecin canlandırılması ve insani yardım akışının engellenmemesi için iyi niyet ve iyi komşuluk ilişkileri temelinde ilerletilmesinin önemli olduğu konusunda mutabık kalındığı” ifade edildi.
Bildiride, “Suriye'nin egemenliğini ve toprak bütünlüğünü baltalayan ve Suriye'ye komşu ülkelerin ulusal güvenliğini tehdit eden ayrılıkçı gündemlere karşı mücadeledeki kararlılık yinelendi” denildi.
Rojava’yla ilgili mesajlar
Ayrıca Suriye'nin kuzeyiyle (Rojava) ilgili tüm düzenlemelerin tam uygulanmasına atıfta bulunuldu.
Rojava’daki Özerk Yönetim’i destekleyen ülkelerin eylemleri kınandı. Ve “Bu bölgede sürekli güvenlik ve istikrarın ancak ülkenin egemenliğinin ve toprak bütünlüğünün korunması temelinde sağlanabileceği konusunda anlaşma sağlandı” diye belirtildi.
Toplantıda, “Suriye'ye ait olması gereken petrol gelirlerinin yasa dışı yollarla ele geçirilmesine ve ihraç edilmesine karşı tutum bir kez daha teyit edildi” vurgusu yapıldı.
Bildiride, “Barışçıl gösterilerin bastırılması, zorla askere alınma ve eğitim alanındaki ayrımcı uygulamaların yanı sıra siyasi faaliyetlere, gazetecilere, miting yapma hakkına getirilen kısıtlamalar da dahil olmak üzere ayrılıkçı grupların Fırat'ın doğusunda sivillere yönelik her türlü baskısından derin endişe duyuluyor” denildi.
İsrail'in Suriye’deki askeri saldırıları kınandı.
Anayasa çağrısı
Suriye ihtilafının askeri bir eylemle çözülmeyeceğinin altı çizildi ve BM Güvenlik Konseyi'nin 2254 sayılı Kararı doğrultusunda kalıcı siyasi süreci ilerletme taahhütleri yeniden teyit edildi.
Suriye Anayasa Komitesinin önemli rolüne dikkat çekildi ve bu bağlamda komitenin engelsiz çalışması için gerekli tüm koşulların derhal sağlanması çağrısında bulunuldu.
Suriye yönetiminin BM İnsani Yardım Kurumlarına 6 Şubat depreminden etkilenen bölgelere yardım ulaştırması için Türkiye ile olan sınır geçiş noktaları Bab al-Salam ve Al-Rai'nin 13 Ağustos 2023’e kadar kullanımına izin verme kararı memnuniyetle karşılandı.
Mültecilerin ve yerinden edilmiş kişilerin Suriye'deki ikamet yerlerine güvenli, onurlu ve gönüllü dönüşlerini kolaylaştırmak ve geri dönüş haklarının güvence altına alınması gereği vurgulandı.
Bir sonraki Türkiye, Rusya ve İran arasında yapılacak Üçlü Zirve’nin Rusya’da gerçekleştirilmesine yönelik anlaşma kaydedildi.