Fransız haber ajansı AFP, Suriye’nin başkenti Şam’ın Doğu Guta mahallesinin tahliye edilmesi sonrası Türkiye’nin ÖSO ile birlikte kontrol ettiği Efrin’e yerleştirilen ailelerle görüştü.
Londra merkezli Suriye İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün istatistiklerine göre, en az 35 bin kişi Efrin’e dışarıdan yerleşmiş durumda. Bu kişilerin bazıları kırsal bir noktada kurulan iki sığınmacı kampında, birçoğu da kentin boşaltmış ve zarar görmüş evlerinde yaşıyor.
25 yaşındaki Umaima al-Sheikh, Efrin’e bir ay önce eşi Firas ve iki çocuklarıyla taşınmış. Aile, terk edilmiş bir eve yerleşmiş. “Kimse kendisinin olmayan bir evde yaşamak veya başka insanların eşyalarını kullanmak istemez” diyen al-Sheikh şöyle devam ediyor: “Hepimiz kendi evlerimizde, kendi memleketimizde yaşamak istiyoruz fakat bizim olmayan bir eve yerleşmek zorunda kaldık. Bizim geride bıraktığımız evlerde de başkaları yaşıyor.”
Mehdi Haymur da Efrin’e yerleşmek zorunda kalanlardan… Küçük oğluyla geldiği kentte, AFP’nin ‘isyancıların askeri polisi’ diye nitelediği kişilerce birkaç eve yerleştirilmişler. Bu evlerin sahipleri geri dönünce, çıkmak zorunda kalmış. Şimdi, bombardımandan hasar görmüş, terk edilmiş bir binada, sahiplerinin izniyle oturduklarını anlatıyor. “Guta’yı terk ettik ve evlerimizi, toprağımızı, işimizi kaybettik. Guta’dan çıkmaya zorlandık ve buraya da bir şekilde zorla geldik” diyor.
19 yaşındaki Ahmad al-Buri ise “Burası, Suriye rejiminin bombardımanından korunan bir Türk bölgesi. Buraya bu yüzden geldim” diyor. Efrin’deki Türkiye destekli polis gücüne katıldığını söyleyen al Buri, kentin Mahmudiye bölgesindeki boş bir eve yerleşmek için ÖSO’dan yardım aldığını anlatıyor. “Eğer bu evin sahibi geri döner ve gitmemiz gerekirse, ne yapacağımızı bilmiyorum. Bir başka ev bulmamız veya bir kampa gitmemiz gerekir” diyor.
‘Aslen Efrin'li Olanlar Giremiyor’
57 yaşındaki metal işçisi Osman Halil ise evini terk etmeyen Efrinlilerden. “Guta’dan mahallemize gelenler var. Birbirimizle konuşuyoruz” diyor ama “Onlar Efrin’e gelebiliyor, aslen buralı olanlar giremiyor” diye de serzenişte bulunuyor. Halil’in arkadaşları çatışmalar sırasında Efrin’den gitmiş; onların dönemediklerini anlatıyor.
58 yaşındaki çiftçi Mahmud Hasan da, “Yeğenimin evinde, gitmeyi reddeden yabancılar oturuyor. Gutalılar iyi insanlar ve onlarla konuşabiliyoruz, aramızda huzur var. Fakat burası sizin eviniz değil, geldiniz ve orada yaşamaya başladınız ve eğer sahibi geri dönerse, o daha şikâyet etmeden gitmeniz gerekir” diyor.
'11 Milyona Aşkın Kişi Yerinden Oldu'
Suriye iç savaşın patlak verdiği 2011 yılından bu yana ülke nüfusunun yarısı yerinden yurdundan oldu. İstatistiklere göre, beş milyondan fazla Suriyeli ülke dışına çıktı, altı milyon kişi de ülke içinde yer değiştirdi. Bu kişiler arasında, Suriye ordusunun son dönemde kuşatma sonrası ‘uzlaşma’ anlaşmalarıyla tahliye ettiği silahlı isyancılar ve siviller de bulunuyor.
Şam’ın Doğu Guta banliyösünün tahliyesinde de, binlerce kişinin ülkenin kuzeyine gitmesi konusunda anlaşma yapılmış, bu kişilerin birçoğu Afrin’e yerleştirilmişti.