Rojava’da IŞİD mensuplarını Kürt kadın hakim yargılıyor. IŞİD’in bir mensubu mahkeme salonuna girdiğinde hiç beklemediği bir durumla karşılaştı ve karşısında kadın hakimi gördü.
Güvenlik kaygılarından dolayı sadece adının açıklanmasını isteyen Kürt kadın hakim Amine, İngiliz Telegraph gazetesine yaptığı açıklamada, “IŞİD’lilerin inancına kadınların gözüne bakmak haramdır. Uzun yıllar boyunca benim gibi birisiyle göz göze gelmemiş olabilir. Bir kaç kez gözüme bakması için talimat verdim ama o reddetti ve duruşma boyunca kafasını önüne eğdi” dedi.
Amine, Kamışlo’da Rojava Özerk Yönetimi tarafından özel terör dosyaları için kurulan mahkemede görev yapıyor. Şu ana kadar tamamı Suriyelilerden oluşan 6 bin dosyaya bakan mahkemenin kararları Suriye hükümeti ve uluslararası toplum tarafından tanınmıyor.
Rojava Özerk Yönetimi tarafından 6 Şubat’ta yapılan açıklamada, 50 farklı ülkeden bin IŞİD’linin yargılanmasına başlanacağı belirtildi.
Rojava Özerk Yönetimi Dış İlişkiler Temsilcisi Abdulkerim Ömer, geçen ay Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto ile görüşmesinin ardından yaptığı açıklamada, IŞİD’lileri yargılama sürecinin başlayacağını ifade etmişti.
Rojava Özerk Yönetimi, 2019’un Mart ayında IŞİD’lilerin yargılanacağı mahkemeleri kurma projesine başlamıştı. Ancak uluslararası toplumun tutumundan dolayı yargılama süreci gecikmişti.
Rojava’da idam cezası yok
Rojava Özerk Yönetimi, aldığı bazı kararlarla idam cezası kaldırarak müebbet hapis cezasını da 20 yıl ile sınırlandırdı. Ayrıca teslim olan örgüt mensupları da ceza indiriminden yararlanıyor.
Amine’nin bugüne kadar verdiği en ağır ceza bir IŞİD’liye verdiği müeebbet hapis cezası olmuş. Amine’nin müebbet hapis cezası verdiği IŞİD’li 20 yıl cezaevinde kalacak.
Amine, müebbet hapis cezalarını IŞİD’in emir ve sorumlu gibi önemli adamlarına verdiklerini söyledi.
IŞİD’in önemli adamlarından sonra ikinci kategoride ise dini ve askeri liderliklerde görevli olanlar geliyor. Bunlar için de 1-2 yıl ceza veriliyor. Üçüncü kategoride ise IŞİD’e ideolojik anlamda bağlı olmayan ancak çaresizlik ya da para için örgüte katılanlardan oluşuyor. Bu kategoridekilerde genelde serbest bırakılıyor.
Amine günlük ortalama 5 IŞİD şüphelisinin yargılamasına katılıyor. IŞİD’lilerin çoğu avukatları olmadan savunma yapıyor.
Amine, “Bu kadar büyük suçlar işleyen kimseler için cezaevi bir çözüm değil. Çünkü bunlar bütün dünya için tehlike oluşturuyor. Ezidi bir Kürt kadına cinsel istismarda bulunmayı çok normal olarak gören bu zihniyetteki kişileri cezaevi değiştiremez. Kadınları köleleştiriyorlar ve dediklerini yapmadıkları zaman da öldüren bir zihniyet” değerlendirmesinde bulundu.
Rojava’da 2 bin yabancı IŞİD’li bulunuyor
Rojava Özerk Yönetimi, 2 bin IŞİD mensubu ve ailelerinden oluşan 12 bin kişiyi barındıracak kapasite ve yeterliliğe sahip olmadığı için örgüt silahlı mensuplarını cezaevlerinde, ailelerini de göçzedeler için yapılan kamplarda tutuyor.
Amine, “IŞİD’lilerin hepsi büyük yalanlar söylüyorlar. Uluslararası televizyonlara verdikleri röportajlarda örgüt için aşçı ya da tamirci olduklarını söylüyorlar. Yargıladığım IŞİD’liler de tamirci ve aşçı olduklarını belirtiyorlar. Zannedersin ki hiçbirisi IŞİD içinde savaşmamış” diye konuştu.
Batılı ülkeler IŞİD’li vatandaşlarını almak istemiyor
Batılı ülkeler farklı gerekçelerle IŞİD mensuplarını almak istemiyor. Batılı ülkeler, yargılamalar için Irak ve Suriye’de gerekli kanıt ve belgeleri elde edemeyeceklerini ve kanıt olmadığı için de IŞİD’lilere gerekli cezaları veremeyeceklerini belirtiyorlar.
Kürt hakim Amine, ellerinde IŞİD’li şüphelilerle ilgili çoğunluğu bölgedeki sivil halkın şahit olduğu bir çok belge olduğunu ifade etti.
Ellerinde, şahitlerin ifadeleri, IŞİD’in sosyal medyada ses kaydı, video ve resim gibi yaptığı propagandalardan elde edilen belgeler olduğunu belirten Amine, “Bir tanesini yargıladığımda suçunu inkar etti. Ama videolarını gösterdiğim zaman tek bir kelime bile etmeden sessizliğe büründü” dedi.
Türkiye geçen yıl Özgür Suriye Ordusu’nun (ÖSO) desteğiyle Rojava’nın Sere Kaniye ve Gre Spi kentlerine saldırarak iki ilçede kontrolü sağlamıştı. Türkiye’nin Rojava’ya yönelik operasyonu Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve ABD Başkanı Donald Trump’ın yaptığı telefon görüşmesi ve ABD güçlerinin söz konusu bölgelerden çekilmesinin ardından başlamıştı.
Demokratik Suriye Güçleri (DSG) Rojava’da son beş yılda IŞİD’le Mücadele Uluslararası Koaliyonunun kara gücü rolünü oynadı. Ancak DSG uluslararası koalisyon ile ortaklık ve verdiği bedeller karşısında ciddi kazanımlar elde edemedi.
Amine, “IŞİD ile savaştık ve kazandık ama savaşta her şeyimizi kaybettik. Yaptıklarımızın bir karşılığı olmadı. Uluslararası toplum bugüne kadar Kürtleri tanımadı ve hiçbir korumamız yok. Neden vatandaşlarını alarak yargılamıyorlar. Ya da neden hakimlerini buraya getirerek vatandaşlarını burda yargılamıyorlar” diye sitemde bulundu.