IŞİD saldırılarına karşı 84 gündür destana dönüşen Kobanê direnişinin temel öznelerinde biri de siviller.
TOPRAĞINA BAĞLI BİR HALK
Temel üretim biçimi hayvancılık ve tarım olan Kobanê halkı toprak ile içi içe ve toprağına büyük bir aidiyet duygusu ile bağlı olduğunu son bir buçuk yıllık El Nusra ve IŞİD kuşatmaları ile ortaya koydu. Nüfusunun büyük çoğunluğu sayısı dört yüzü bulan köylerde yaşayan Kobanê halkı bir buçuk yıl boyunca her türlü kuşatma, ambargo ve saldırı dalgasına karşı toprağını terk etmeyerek direndi. IŞİD’in Eylül ayında başlattığı, bu güne kadar ki en kapsamlı saldırı ile birlikte köylere kadar girmesi üzerine ise Kobanê köylerinde yaşayan binlerce sivil, buradan Kobanê kent merkezi ve Türkiye tarafına göç etti. Saldırıların kente ulaşması ile birlikte köylerden gelenler ve kentte daha önceden bulunan bir kısım Kobanêli daha güvenlik nedeniyle kenti terk etti. Ancak binlerce Kobanêli de ısrarla Kobanê’de kalmaya devam etti.
TEMEL KAYGI CAN GÜVENLİĞİ
Üçüncü ayına yaklaşan direniş boyunca kenti terk etmeyen sivillerin temel kaygısı can güvenliği. IŞİD’in kentte patlattığı 27 bomba yüklü araç ve attığı binlerce havan topu kentte tam bir yıkıma yol açarken sivillerin yaşamını da ciddi olarak tehdit ediyor ve şimdiye dek çok sayıda sivilin ölümüne de neden oldu. Özellikle havan toplarının tehdit ettiği siviller buna rağmen günlük yaşamı da kesintiye uğratmama çabasında. Eski günlerde olduğu gibi bir araya gelemeyen, dolaşamayan ve sokaklara çıkamayan siviller buna rağmen ellerinden geldiğince bir araya gelmeye, paylaşımlarda bulunmaya, komşuluk ve akrabalık ilişkilerini normal akışı içerisinde sürdürmeye çalışıyor.
IŞİD TİL ŞEİR’DE SİVİLLERE SALDIRIYOR
Kobanê’de sivillerin bir kısmı kent merkezinde YPG/YPJ güçlerinin güvenliğini sağladığı bölgelerde yaşıyor. Bir kısım sivil ise özellikle de köylerinden kaçarken yanlarında getirdikleri araç ve eşyalarının yanında, kentin batısındaki Til Şeir sınır hattında bekliyor. Til Şeir’de kalan siviller zaman zaman IŞİD’in havan topu saldırılarına maruz kalıyor. Yine sınır hattında bekleyen Türk ordusu da burada yaşayan sivillere sürekli zulüm ediyor. Bu hatta da çok sayıda sivil, IŞİD ve Türk ordusunun saldırılarında yaşamını yitirdi ve yaralandı.
HAVAN TOPLARI İLE BÖLÜNEN ÇOCUK OYUNLARI
Konuştuğumuz sivillerden en çok kadınlar çocuklar can güvenliğinden kaygı duyuyor. Çocuklar ise gönüllerince oyun oynayamadıklarını ve oynamaya başladıklarında havan topları nedeniyle oyunlarını yarıda bırakarak eve kaçtıklarını söylüyor.
KAPIDAN SALDIRININ BİR YÖNÜ SİVİL KATLİAMIYDI
Kobanê’ye 29 Kasım günü Türk devleti gözetiminde Mürşitpınar sınır kapısından IŞİD’in gerçekleştirdiği saldırı sadece askeri güçleri hedeflemedi. Saldırı YPG/YPJ güçlerinin fedaice savunması ile engellenmemiş olsaydı DAİŞ çeteleri ilk olarak bu noktadan başlayarak kentte bir sivil katliamına girişecekti. Türk devleti bu saldırıya göz yumarken binlerce sivilin yaşamını da hiçe sayıyordu.
İMKANLAR SİVİLLERİN TEMEL İHTİYAÇLARINI KARŞILAMIYOR
Kentte savaş ile birlikte ortaya çıkan yaşamsal ihtiyaçlara kış koşulları ile birlikte ısınma ihtiyacı da eklendi. Gıda, giyim, sağlık konularında ciddi sorunlarla yüz yüze olan Kobanê halkı şimdi de soğuklarla yüz yüze. Kentte diğer konularda olduğu gibi ısınma konusunda da imkanlar oldukça sınırlı. Çocuklar yalın ayak ve üzerlerinde incecik elbiselerle yaşıyor. Çocukların çoğunluğu yetersiz beslenme ve soğuklar nedeniyle hasta ve tedavi edilemiyor.
Kentte elektrik ve su sıkıntısı da fazlasıyla hissediliyor. Elektrik mazot ile çalışan jeneratörlerden verilirken, su ihtiyacı kuyulardan karşılanıyor.
İHTİYAÇLAR HÜKÜMET TARAFINDAN SAĞLANIYOR
Sivil halkın ihtiyaçları hükümet tarafından sağlanıyor ve Kobanê Belediyesi üzerinden dağıtılıyor. Kobanê Belediyesine bağlı emekçiler her sabah çöpleri topluyor, fırınlardan çıkan ekmeği ve gelen gıda malzemelerini halka dağıtıyor, jeneratörlerin çalıştırılması ve sobaların yakılması için mazot ulaştırıyor. Bu yardımlar Til Şeir hattında bulunan sivillere de ulaştırılıyor.
GÜNLÜK YAŞAM VE TOPRAĞINDA KALMA ISRARI
Kobanêliler tüm bu zorlu yaşam koşullarına rağmen topraklarını terk etmedikleri için mutlu ve moralleri yüksek. Kobanêli siviller DAİŞ çetelerinin saldırılarına ve oluşan olağandışı koşullara bir an bile teslim olmadan günlük yaşamlarını sürdürme ve topraklarını terk etmeme temelinde direnişin en temel öznesine dönüşüyor.
HALKININ TALEBİ IŞİD’DEN KURTULMAK
Kobanêli siviller bunca yoksunluğa ve zorluğa rağmen bu ihtiyaçlarını fazla öne çıkartmıyor. Kobanê halkı en fazla IŞİD’in kentlerinden çıkarılmasını talep ediyor. Zira ‘’Biz gıda, ısınma, sağlık sorunları ile baş edebiliriz ancak IŞİD’in özgürlüğümüzü tehdit etmesine tahammül edemeyiz’’ diyorlar. YPG/YPJ’nin bunca fedaice mücadelesi karşısında onlarla birlikte her türlü zorlukla mücadele edebileceklerini ve varolan gıda, sağlık, ısınma imkanları ile yetinebileceklerini ifade ediyorlar. Bu çerçeveden bakıldığında Kobanêli sivillerin tüm bu temel sıkıntılarla birlikte temel taleplerinin topraklarını talan eden ve çocuklarının yaşamını tehdit eden DAİŞ çetelerinin bir an önce Kobanê’den sökülüp atılması olduğunu net olarak ortaya koyabiliriz.
Kaynak: Sedfat SUR / Evrensel