Kuzey Kürdistan\'da küçük bir köyde Kürt nüfusunu ilgilendiren büyük bir proje yürütülüyor. Bu köyde ilk Kürtçe eğitim veren ilköğretim okulunu açmak ve köyü modern Kürt köy yaşantısı için bir model haline getirmek amaçlanıyor.
PKK ile hükümet arasındaki barış görüşmelerinde Kürtçe\'nin devlet okullarında öğretilmesi konusu hala tartışılırken Liceliler kendi okulları için para toplayıp okulu inşa etmeye başladı.
\"Çocuklarımız Türkleşiyor. Kendi dillerini kaybediyorlar,\" diyen okulun inşaatında çalışan 45 yaşındaki köylü Derviş Akgönül, en küçük 5 çocuğunu bu okula göndereceğini belirtiyor. Okulun sonbahar dönemi için hazır olması ve Kurmanci ve Zaza lehçelerinde eğitim vermesi bekleniyor.
Hükümet Mart ayında geçirilen bir yasayla özel okullarda Türkçe dışındaki dillerde eğitim verilmesine izin vermişti. Ancak Kürtler çocuklarının devlet okullarında da Kürtçe eğitim görmesini istiyor. Köylüler okulda gönüllü öğretmenlerin çalışacağını aktarıyor.
Okul projesi fikrinin PKK lideri Abdullah Öcalan\'ın Ekim ayında İmralı\'dan gönderdiği mesajda Kürtler\'den bağımsızlıkları için kendilerinin de çaba sarf edip her şeyi hükümetten beklememelerini istemesinden sonra ortaya çıktığı belirtiliyor.
4 katlı bu boyasız okul sadece 100 kişinin yaşadığı fakir bir köy olan Kerwas\'ta bulunuyor. Ordunun 1994\'te köyü boşaltıp bir kısmını yakmasından önce Kerwas 1,000 kişiyi aşkın köylünün yaşadığı canlı bir köymüş.
Yetkililere göre güvenlik sebebiyle ya da köylüler PKK\'ye destek verdiği için 3,000 Kürt köyü ve mezrası Türk Ordusu tarafından ya boşaltılmış ya da yıkılmış. Ancak Türk ve uluslararası insan hakları kuruluşları 4,000 köyden yaklaşık 2 milyon kişinin göç etmeye zorlandığını belirtiyor.
Yaklaşık 10 sene sonra Kürtlerin köylerine dönmesine izin verilmiş ve bu köylülere küçük bir maddi tazminat verilmişti. Ancak altyapısı ya yıkılmış ya da hiç yapılmamış bu terk edilen köylere geri dönmek çok da yaygın değilmiş. Köylerin eski sakinlerinin çoğu şehir hayatına alıştığından genellikle köylerine sadece yazları mahsul yetiştirmek için dönmüş. Bölgedeki birçok genç kadın ve erkek, merkezi Güney Kürdistan\'da bulunan PKK\'ye katılmış.
Kerwas\'a giden yollara hala asfalt dökülmemiş ve yeni boyanmış evlerin arasında yakılıp yıkılan evlerin harabeleri hala göze çarpıyor. Köylüler su ihtiyaçlarını gidermek için kuyu kazıyor. Ancak geri dönenler köylerinde yaşayabilmekten memnun olduklarını dile getiriyor.
\"18 yıldır köyü ziyaret bile edememiştim. Şimdi buradan ayrılmak istemiyorum,\" diyen Akgönül köye dönmeden önce Bingöl\'de inşaatlarda çalıştığını ifade ediyor.
Köyün girişindeki tabelada köyün Türkçe ismi olan \'Yalaza\' yazıyor. Yeni değişen yasayla bunu köyün Kürt ismiyle değiştirme hakları bulunan köy sakinlerini köyün ismini henüz yasal olarak değiştirme yolunda bir adım atmamış.
Çelik konuyla ilgili \"Biz burayı hiç Yalaza olarak bilmedik. Bizim için her zaman Kerwas\'tı,\" ifadesini kullandı
Kaynak:WSJ
