Kürt Êzidîler Kızıl Çarşamba bayramını kutladılar

Kürd Êzidîler, hicrî takvime göre Nisan ayının ilk Çarşamba gününü yılbaşı olarak kabul ediyor. Dün Laleş’te “Kızıl Çarşamba” bayramı çeşitli tören ve etkinliklerle kutlandı. Kürd Êzidîler kutlamalar için kutsal mekân olarak kabul ettikleri etrafı dağlarla çevrili Duhok’un Şêxan ilçesinde bulunan Laleş’e akın etti.


Êzidî inancında insanları günahlarından arındıran Enzele Köprüsü’nün kapısından öpülerek geçildi, etrafında üç defa gezilip dualara edildi. Daha sonra ise, yalın ayakla kutsal mekâna girilerek Êzidî şeyhinin eli öpülerek kendilerine dua etmeleri isteğinde bulunuldu, sonra da bir yılı işaret eden 365 yerde ateş yakıldı.


Kürd Êzidîler, ateşi beyit ve dua okuyarak yakıyorlar, sonra da kestikleri kurban etlerini birbirlerine dağıtıyorlar. Geceleri tapınakta dua ederek sabah erken uyanıp ölülerinin mezarlarına ziyarette bulunarak dua ediyorlar ve onlar için yemekler pişirip dağıtıyorlar.


Konu hakkında AA haber ajansına konuşan Êzidî Ruhani Meclisi üyesi Şeyh Deştî şöyle konuştu: “Salı’yı Çarşamba’ya bağlayan geceden itibaren Laleş’te etkinliklerimiz başlıyor ve ertesi gün halk evlerine dönüp mezarlığı ziyaret ediyor.” Gelenek ve göreneklerine göre yaşadıklarından dolayı mutlu olduklarını belirten Deştî, konuşmasını şöyle sürdürdü: “İnancımıza göre, dünya bugün yaratılmış. Bugün birbiriyle konuşmayan herkes barışıyor, yumurtalar kaynatılıp çeşitli renklerle süsleniyor, bereket ve sağlık için birçok şeye karıştırılıyor.”


Bayram münasebetiyle farklı ülkelerden birçok insanın Laleş’e geldiğini anlatan Deştî, şöyle konuşuyor: “Rusya, Avrupa ve Irak’ın farklı şehirlerinden gelen Êzidîlerle beraber bayramımızı kutluyoruz, bu Kızıl Çarşamba bayramı olarak biliniyor ve çok eski bir bayram. Buraya gelen herkes ateş yakıp dua ediyor.” İlk ateşin Baba Şeyh tarafından yakıldığını belirten Deştî, konuşmasını şöyle bitirdi: “Aydınlık, Êzidîler için kutsaldır, ibadet ettiğimizde yüzümüzü güneşe döneriz. Pamuk ve donla yakılan ateş, barış ve kardeşlik anlamına geliyor. Törenlerde erkekler beyit söyler, kadınlar ise zılgıt çeker. Laleş’i Şeyh Hadi’nin evi gibi görenler, bugün için özel ritüeller uyguluyorlar.”

Kürd Êzidîler, daha çok Musul ve Duhok bölgelerinde yaşıyorlar. Irak ve Kürdistan Bölgesi’ndeki Êzidî sayısının 500 bin olduğu söyleniyor. Son zamanlarda, saldırılardan dolayı birçok Êzidî aile Avrupa ülkelerine göçmüş durumda, Ermenistan ve Gürcistan’da da birçok Êzidî bulunuyor ama Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra da Almanya başta olmak üzere birçok Avrupa ülkesine göç ettiler.