1960’ların başında Suriye’de iktidarı ele geçiren Baas Partisi, başta Cezire bölgesi olmak üzere Rojava’nın büyük bir kısmını Araplaştırmak adına “Arap Kemeri” adıyla bir projeyi hayata geçirmeye başladı. Derik’ten Serêkaniyê’ye kadar olan bölgede yerinden edilen Kürtlerin yerine diğer bölgelerden gelen Arapları yerleştirildi. Kobanili Cimoyê El Hemik, çocukları ile birlikte arazisini kimi zaman çatışarak, kimi zaman da mayın döşeyerek korudu ve planın Kobani’ye ulaşmasını engelleyen isim oldu.
1962'de Suriye hükûmeti, "Arabizmi kurtarmak", "Kürt tehdidini" yenmek ve bölgede bulunan petrol kaynaklarını kontrol etmek için bin yıllardır bu topraklarda yaşayan Kürtleri yerlerinden ederek yerlerine ithal Arapları yerleştirmek için Arap Kuşağı (el-Hizam el-Arabi) politikasını hayata geçirdi.
3 Ağustos 1962'de hükûmet, Cezire Vilayeti'nde olağanüstü bir nüfus sayımı kararı aldı. Buna göre bir kişi 1940'tan önce Suriye'de yaşadığını kanıtlayan bir belge sunamıyorsa, yasadışı göçmen olarak kabul ediliyordu.
5 Ekim 1962'deki bu nüfus sayımı kapsamında ildeki 120.000 Kürt Suriye vatandaşlığından çıkarıldı ve “ecanib” (yabancı) sayıldı.
1963'te iktidara gelen Baas partisi, bu politikayı sürdürerek 1965'te Rojava sınırı boyunca 350 km uzunluğunda ve 10–15 km genişliğinde Arap kuşağı inşa etmeye karar verdi. Partinin sloganı “Cezire’yi ikinci bir İsrail olmaktan kurtarın” idi.
1969'da toprak reformu çerçevesinde Rojava genelinde 1 milyon 374 bin hektar arazi kamulaştırılırken uygulamadan en fazla Kürt bölgeleri etkilendi.
1970'te Baas partisi içinde darbe yapan Hafız Esad, Suriye Devlet Başkanı oldu ve 1973'te planı devam ettirdi. Ancak bu defa Cezire bölgesinde model devlet çiftlikleri kurularak projenin adı "plan" olarak değiştirildi.
Tabka Barajı'nın inşasının ardından 1973'ten 1975'e kadar söz konusu şeritte 41 model çiftlik (köy) inşa edildi. Toprakları baraj sularının altında kalan 4 bin Arap aile bu iki bölgedeki çiftliklere yerleştirildi.
Derik’ten (Malikiye) Girê Spî’ye (Tel Abyad) kadar uygulanan plan 1976'da Hafız Esad döneminde zayıfladı, ancak Kürtlerin geri dönmesine izin verilmedi.
Cimoyê El Hemik (1900 - 2000)
Cimoyê El Hemik, Baas rejiminin “Arap Kemeri” projesini durdurmak için Girê Spî ve Kobani bölgelerinde cesurca direnen şahsiyet olarak öne çıktı.
1900 yılında Girê Spî ile Kobani arasındaki Axbaş köyünde doğan Cimoye El Hemik, 1 Temmuz 2000 yılında vefat etti. Tam 100 yıl yaşayan ve bölgenin tanınan şahsiyetlerinden biri olan Cimo’nun kendisine ait 4000 hektar arazisi vardı.
Baas rejimi, Cimo’ya ait olan ve M4 Karayolu'nun güneyinde kalan 750 hektar araziyi elinden alıp Araplara verdi ancak o ve çocukları 1967’den 1979’a kadar tam 12 yıl boyunca Arapların arazisinin bir metresini bile sürmesine izin vermedi.
Bir filme konu olacak şekilde Arap Kemeri’ne karşı çıkan Cimoyê El Hemik, Arapları arazisine sokmamak için mayınlar döşedi, traktörlerini ateşe verdi, beslediği köpekleri üzerlerine saldı, kimi zaman sınırın diğer tarafına geçerek silahla suikastler düzenledi.
Cimo’nun oğlu Reşadê Cimo, babası ile 1973 yılında Suriye hükümeti tarafından tutuklandığını, 40 gün boyunca işkence gördüğünü ancak hiçbir koşulda arazisini teslim etmeyi kabul etmediğini anlattı.
Cimo birkaç kez daha tutuklandı. Bir defasında askeri arabanın arkasına bağlandı ve Deyrezor'daki Baas hapishanelerinde işkence gördü. Bir hafta baygın kaldıktan sonra kendine geldi ve askeri yargıcın karşısına çıkarak “Yaşadığım sürece toprağımdan vazgeçmiyorum, beni idam etme seçeneğiniz var” dedi.
Nihayetinde Cimo’nun arazisi için bölgeye gelenler kaçtı ve Cimo Efrinli bir avukat olan Şevket Nesan aracılığıyla geri kalan tüm topraklarını Baas hükümetinden geri alabildi.
Topraklarını devlete devredip kendisine ömür boyu dönüm başına 25 Suriye lirası ödenmesi teklif edildi ama o teklifi kabul etmedi ve ölünce tüm topraklarını çocuklarına bıraktı.
Bölgedeki halk, Arap kemerinin bu direniş sayesinde Kobani'ye doğru genişlemesinin engellendiğini söylüyor.(Kaynak)
