ABD, Çin ve Avrupalı uzmanların hazırladığı iklim değişikliğine dair makale Proceedings of the National Academy of the Sciences dergisinde yayımlandı.
Araştırmada geride kalan binlerce yıllık süreçte iklimsel değişiklikler ile göçler üzerine odaklandı ve son 6 bin yılda ‘ılımlı iklim’ sayesinde insanlığın büyük bölümünün iklimden etkilenmeden yaşayabildiğine dikkat çekiliyor. Buna göre, son 6 bin yılda yeryüzü sıcaklık ortalamaları 11 ile 15 derece arasında değişiyordu. Bu sayede de milyarlarca insan pek fazla etkilenmeden ‘rahat’ bir dönem geçirdi.
Uzmanlara göre, bu sıcaklık ortalamalarının tespit edildiği bölgeler, aynı zamanda insanlığın beslenmesi için gerekli olan tarımsal faaliyetlerin büyük çoğunluğunun yapıldığı alanlar. Ancak bu durumun artık son bin yıllardaki gibi olmayacağına kesin gözüyle bakılıyor.
Önlem Alınmazsa 50 Yılda3 Dereceyi Aşacak
Küresel ısınmanın yol açacağı iklimsel değişikliklerin dünyada ciddi felaketlere yol açacağı biliniyor. Buna dair ölçü olarak 19’uncu yüzyıldaki sanayi devrimi öncesine yani ilk ölçümlerin yapıldığı 1880 yılına kıyaslar sıcaklık artışları hesaplanıyor. Sıcaklık artışının 1880 öncesine oranla en az 1,5 ila 2 derecenin üzerinde olması halinde iklimsel değişiklikler kaçınılmaz olacak.
2019 itibariyle sıcaklık artışı 1 ila 1,1 derece arasında iken, son araştırmada bu artışın özellikle önümüzdeki on yıllarda daha hızlı olabileceği uyarısı yapılıyor. Buna göre, mevcut politikalar veya iklim vaatleriyle devam edilmesi halinde 2070 yılına gelindiğinde sıcaklık artışı 3 dereceyi bulmuş olacak. Ayrıca bu karşılaştırmanın yüzlerce yıl öncesine oranla yapılması halinde artışın 7,5 derece olacağı tahmin ediliyor.
2 Derece Bile Milyonlarca Kişiyi Etkileyecek
Araştırmada dikkat çekilen bir diğer nokta ise, 2 derecelik bir sıcaklık artışının dahi yüz milyonlarca kişinin sağlık ve beslenme gibi yaşam koşullarını doğrudan etkileyecek olması. Artışın 2 derce olması durumunda 2050 yılına gelindiğinde yüz milyonlarca kişi açlık ve bunun sonucu olarak göçlerle karşı karşıya kalabilir.
3 derece sıcaklık artışının beklendiği 2070’e gelindiğinde ise, 1 ila 3 milyar arasında insan doğrudan iklim nedeniyle Sahra sıcaklıklarına mahkûm olacak.
Öte yandan bu kişilerin çoğu Sahra Çölü ülkeleri ile Güney Asya, Güney Amerika gibi bölgelerde yaşayanlardan oluşacak.
3,5 Milyar Kişi Ortalaması 29 Derece Olan Bölgelerde Yaşıyor Olacak
Uzmanların çalışmasına göre, bugün dünya topraklarının sadece yüzde 0,8’lik bir kısmında yıllık sıcaklık ortalaması 29 derece ve üzerinde. Bu ortalamalar büyük oranda Sahra Çölü’nde tespit ediliyor.
Ancak yapılan projeksiyonlar, 2070’e gelindiğinde dünya topraklarının yüzde 19’unun böylesi sıcak alanlardan oluşabileceğini gösteriyor. Öte yandan bu kişilerin çoğu Afrika’nın Sahra Çölü etrafındaki ülkeleri, Ortadoğu, Güney Asya, Güney ve Orta Amerika, Avustralya gibi bölgelerde yaşayanlardan oluşacak. Buralardaki sıcak alanlarda yaşayan insanların sayısı 3,5 milyarı bulacak.
Tarihteki Gibi İklim Göçleri Yaşanacak
Uzmanlar, günümüzden binlerce yıl önce Kuzey Yarımküre’nin önemli bir kısmında etkili olan soğuklar nedeniyle Avrupa’da yaşanan demografik değişimlere de dikkat çekti. Araştırmada, soğuklardan en çok etkilenildiği bilinen milattan önce 16 ve 17’nci yüzyıllarda Avrupa nüfusunun o dönemdeki en düşük düzeyine gerilediğine işaret ediliyor.
Avrupa kıtasında iklim kaynaklı gerçekleşen birinci ve ikinci Kavimler Göç’ünün örnek verildiği çalışmada, o dönemde Slav ve Cermen kavimlerinin daha güneye inmesiyle Roma İmparatorluğu’nun değişime ve sonradan yıkıma uğradığı hatırlatıldı.
2070 yılı ve sonrasında iklimsel felaketler kaynaklı ortaya çıkacak gıda ve sağlık krizinin yol açacağı göçler ise çok daha büyük boyutlarda olacak. Uzmanlar, göçlerin farklı projeksiyonlarda dünya nüfusunun yüzde 13 ile 30’unu etkileyeceğini varsayıyor. Yüzyılında sonunda 10 milyarı aşacak dünya nüfusunun 1,5 ila 3,5 milyar arası bir kısmının artık ‘rahat bir yaşam’ sunan iklimin yok olması nedeniyle göç edeceği tahmin ediliyor.
