Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın tutuklu yargılandığı dava, dün Ankara 19. Ağır Ceza Mahkemesince Sincan Cezaevi Kampüsü’nde görülmeye başlanmıştı.
Duruşmanın ilk gününde Demirtaş mahkeme heyetine seslenerek, “Tahliyeme kararı siz veremezsiniz” demiş, heyetin dosyadan çekilmesi ya da reddi hakimin kabulü talebinde bulunmuştu. Mahkeme heyeti ise Demirtaş ve avukatlarının “reddi hakim” talebini reddetmişti.
Demirtaş, duruşmanın ikinci gününde beyanlarını sürdürdü.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) kararının uygulanmamasını eleştiren Demirtaş, “Bir mahkeme bu şekilde davranamaz bize. AİHM kararını tanımıyorsanız bunu açıkça yazın; ‘AİHM kararı bizi bağlamaz’ deyin. Hiç değilse siz taraf mısınız değil misiniz, buna siz karar vermeseydiniz, 20. Ağır Ceza Mahkemesine gönderseydiniz. ‘Biz taraflı değiliz’ kararını bile siz verdiniz, bir üst mahkemeye göndermediniz. Aleni bir şekilde suç işliyorsunuz” dedi.
“Size verilmiş yargıçlık görevini; beni, seçmenlerimi ve siyasi kimliğimi tasfiye etmek ve iktidar lehine güç oluşturmak için kullanıyorsunuz. İtirazlarımızı yok sayıyorsunuz. Görevinizi ve yetkinizi kötüye kullanıyorsunuz. Bizim aklımızla alay edemezsiniz. Ben bunu kabul etmem.
“İlk duruşmadan beri ses kaydını istiyoruz, ara karar veriyorsunuz, ‘ses kaydının çözümü dosyada olduğundan talebin reddine’… Ses benim değil diyorum, ses. Sese itirazım var diyorum, getirmiyorsunuz. Aklımızla alay ediyorsunuz.
“AİHM kararını yok sayacaksanız şimdi bir ara karar ihdas edin, ‘AİHM kararı bizi bağlamaz’ deyin, bu mahkemede bir daha ne AİHM’den AİHS’den söz edeceğiz. Böyle, yokmuş gibi davranarak olmaz. AİHM kararı bağlamayacak idi ise Adalet Bakanlığı neden iki senedir orada savunma yapıyordu? Benden daha siyasetçi olduğunuz bu kararla ortaya çıktı. Bu duruşma salonunda siyaset yapanın siz olduğu, reddi hakim talebini reddetmenizle ortaya çıktı. Bu salonda en hukukçu bizmişiz.
“AİHM kararı buz gibi sizi bağlar. Bu karar için hukuk mücadelesi yürüttük, yok sayılmasını kabul etmiyoruz.”
Başından beri adil yargılama koşulları yok. İki yıldır yargılanıyorum, bir sürü ara karar verdiniz, dünkü ara kararınızı okudum, rahatsız oldum. Dünkü ara kararınız büyük bir hakaret. Giderim yatarım ömür boyu, ama böyle bir hakareti kabul etmem. Bunun bugün düzeltilmesi lazım. AİHM 18. madde ihlalini tanıyıp tanımadığınızı tartışmanız lazım. AİHM’e meydan okuyorsunuz. Kanunlara meydan okuyorsunuz. ‘Kanunlar bizi bağlamaz’ diyorsunuz.”
Demirtaş’ın savunması ardından avukatları söz aldı. Avukatlar da reddi hakim talebinin ret edilmesine ilişkin mahkemenin tutumundan vazgeçmesi gerektiğini belirtti.
“Yargılamanın hukuki olmadığını” söyleyen avukatlar, reddi hakim taleplerinin yeniden değerlendirmesini istedi. Mahkeme heyeti, duruşmaya saat 14.00’e kadar ara verdi.
Mahkeme heyetine: “Husumetimiz netleşmeden savunma yapmayacağım”
Aranın ardından duruşma, avukatların savunması ardından Demirtaş’ın yeniden söz almasıyla sürdü.
Demirtaş, “Türkiye Cumhuriyeti tarihinde ilk defa Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) 18’inci maddeye dayanılarak reddi hakim talebinde bulunuluyor, bir mahkeme salonunda. AKP’nin yaptığı gibi, bir hokus pokusla ihlali görünmez kılmak istiyorsunuz” dedi.
Reddi hakim talebinin reddi kararında imzası bulunan Mahkeme Başkanı ve üyeleri Hakimler ve Savcılar Kurulu’na (HSK) şikayet edeceklerini kaydeden Demirtaş, mahkemenin reddi hakim talebini kabul etmemesine ilişkin eleştirilerine şöyle devam etti:
“Gerekçesiz karar yazamazsınız. Bundan mahkumiyet almış bir heyetsiniz. Gerekçe yazmadığınız için 2 yıldır bundan mahkumiyet almış bir heyetsiniz. Niye gerekçesiz tutuklamayı sürdürdünüz diyor. Aynı heyet bir kez daha 2 gündür gerekçesiz karar vermeye devam ediyor. CMK 268/2’ye göre bundan rücu etmenizi bekliyoruz. Yeni bir karar ihdas edin, bunu biz de hak ediyoruz. Buna yetkiniz var. Bu kararla 20’inci Ağır Ceza Mahkemesi’ne gitmesin ve aramızdaki bu husumet çözülene kadar da isterse haftaya isterse 3 gün sonra ben hazırım, savunma yapmaktan kaçmıyorum, hazırım. Ama halen netleşmemiş, kesinleşmemiş, yazmışsınız ya… AİHM kararı netleşmediği için aramızdaki husumet durumu kesinleşmemiş. Bekleyin kesinleşsin. Bir bakalım 20’ici ACM ne diyecek? Bizim orada da hukuki itirazlarımız olacak, onları da yapalım. Bu kadar bariz, aleni yürütmeyin. Avukatlarım anlattı; Mehmet Emin Bey, Mahsuni Bey baştan beri hakimlerdi bu süreci hep anlattılar. 15 ay merak etmediniz bu Selahattin Demirtaş ne diyecek. Edirne’dedir. ‘Bir getirelim savunmasını alalım’ demeyen heyet çıkmış bugün bana diyor ki ‘davayı uzatıyorsun.’
En azından 50’ye yakın Asliye Ceza davalarından hiçbiri bitmiş değil. Yazışmalar, savunmalar oluyor bitmiyor. 32 tane fezleke birleştirmişsiniz burada, 15 ay boyunca bana soru sormamışsınız, 10 aydır yargılama başlamış, feci bir durum ortaya çıkmış. Politik davrandığınız, mahkeme kararıyla netleşmiş, buna dair reddi hakim yapmışız, buna da dallayıp budaklamaya yoran bir cümle yazmış önümüze sunmuşsunuz. Bunu kabul etmiyoruz. Birazdan; kendi aranızda, hemen istişare yapıp taleplerinin reddine diyebilirsiniz. Ben bu heyetle husumetimiz netleşmeden savunma yapmayı kabul etmiyorum, doğru değil. Beni savunma yapmaya zorlayamazsınız. Usule aykırıdır, bu benim hakkımdır. Önce aramızdaki husumet netleşsin.
20’nci Ağır Ceza Mahkemesi’ne reddi hakim talebiyle ilgili itirazda bulunacağız. 20’nci Ağır Ceza ne diyor? Biz belki onları reddedeceğiz, başka itiraz haklarımızı kullanacağız. Heyetinizle ilgili durum bir netleşsin, HSK’ya suç duyurusunda bulunacağız. Bakalım belki HSK sizi görevden alacak. Şaşırıyorsunuz değil mi? Belki alacak. Belki diyecekler, bu kadar aleni nasıl politik olur, size de komik geliyor biliyorum; ama değil. Daha önce de izleyici sıralarında milletvekili idim, belediye başkanları KCK davalarında yargılanıyordu. Menderes bilmem ne vardı başkan, Menderes Türel. Orada avukat ve tutuklu arkadaşlarım ‘Yargılanacaksınız’ dediğinde gülüyorlardı. Devlet biziz diyorlardı, kim bizi yargılayacak? Devlet sizi yargılayacak. HSK’ya sizi şikayet edeceğiz. Bir baktınız pazartesi açığa alındınız. Bir bakalım husumetimiz çözülsün sizinle. Aceleniz ne? Savunma yapmaya hazırım.”
Demirtaş’ın tutukluluğuna devam kararı verildi
“Örgüt kurma ve yönetme”, “Örgüt propagandası” ve “Suç ve suçluyu övme” iddialarıyla hakkında 142 yıla varan hapis cezası istemiyle yargılanan Demirtaş ve avukatları “reddi hakim” talebinde ısrar etti.
Demirtaş’ın savunması ve avukatların savunması ardından iddia makamının görüşü alındı. Demirtaş’a yöneltilen suçların katalog suçlar kapsamında olması ve istenen cezanın alt ve üst sınırı gözetildiğinden tutukluluk halinin devamını isteyen savcı, Demirtaş’ın ve avukatların “reddi hakim” talebinin de reddedilmesini istedi.
Ardından kararını açıklayan mahkeme heyeti ise Demirtaş ve avukatlarının “reddi hakim” taleplerini dünkü duruşma da karara bağladıklarını ancak hem Demirtaş’ın hem de müdafilerinin sözlü itirazda bulunduğunu belirterek, dosyayı incelemeye yetkili 20. Ağır Ceza Mahkemesince yapılmasına karar verdi.
Demirtaş’ın tutukluluğunun devamına karar veren mahkeme heyeti, duruşmayı 23,24 ve 25 Ocak 2019 tarihine erteledi.
Öte yandan Demirtaş’ın tutukluğuna ilişkin mahkeme heyeti üyesi Cengiz Aydıner karşı oy kullandı.
AİHM’in ‘serbest bırakılmalı’ kararı
Selahattin Demirtaş’ın tutukluluğu ile ilgili kararını 20 Kasım’da açıklayan AİHM, Demirtaş’ın serbest bırakılması gerektiğine ve ‘siyasi nedenlerden ötürü, muhalefetin sesini kısmak için tutuklandığına’ hükmetmişti.
Karara tepki gösteren Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan ise “AİHM’in verdiği kararlar bizi bağlamaz. Biz karşı hamlemizi yapar, işi bitiririz” demişti.
Ankara 19. Ağır Ceza Mahkemesi de AİHM’in kararına rağmen Demirtaş’ın tutukluluğunun devamına karar vermişti.
4 Aralık’ta da Demirtaş’a 4 yıl 8 ay ve HDP eski milletvekili Sırrı Süreyya Önder’e 3 yıl 6 ay verilen hapis cezaları onanmıştı.
Demirtaş’ın, 4 yıl 8 ay hapis cezasına çarptırıldığı ve İstinaf Mahkemesi’ne gönderilen dosyasının AİHM’in 20 Kasım’da verdiği ihlal kararından bir gün önce incelemeye alındığı ortaya çıkmıştı.
