Libya\'nın doğusunda yer alan Bingazi’de devlet güçleri bölgeleri radikal İslamcılardan geri almaya uğraşıyor ve savaş alanlarına dönüşen sokaklar yerel komitelerin denetiminde, tıbbi imkanlarda ise ciddi sıkıntılar var.
Bir yandan hastaneler kronik vakaları tedavi edebilmek için ilaç stoku elde etmeye çabalarken bir yandan da az sayıda olan uzman personel artan travma yaralanmalarına cevap verebilmek için kapasiteyi düşürüyor.
Bu ayın başlarında 7 Ekim Hastanesi ve şehrin Sabri kesiminde, liman yakınlarında yer alan bir kadın doğum ünitesi hükümetin, bölgeyi radikal gruplardan kurtarmak için uygulayacağı bir saldırı planı doğrultusunda boşaltıldı. Bu bölge temmuz ayından beri ana karargah olarak kullanılıyordu.
3 Kasım’ın erken saatlerinden itibaren tahliyeye öncülük eden Libya kızılayı gönüllüleri yaklaşık 100 sağlık personeli ve yoğun bakım koğuşundakilerin de içinde bulunduğu hastaların Libya ordusunun açtığı güvenlik koridorundan geçerek güvenli bir bölgeye taşındığını söyledi.
Bu sırada şehrin başka bir yerinde çatışmalar kızışıyor, tanıklar sokaklardaki tanklardan ve gökyüzünde savaş uçaklarından bahsediyorlardı.
Yerel kaynaklara göre geçen ay devlet kuvvetleri isyancı mevzilerine karşı atağa geçtiğinden beri 230’dan fazla insan öldürüldü, çok daha fazlası da yaralandı ve şehirdeki hastaneler artan bir baskı altında.
Ağustos ayında Bingazi’nin ana ecza depolarının bombalanması ve yağmalanması tıbbi malzeme zincirini etkiledi ve şehre daha fazla ilaç gönderilmesi için acil çağrılar yapılıyor.
Bingazi Tıp Merkezinden güvenlik sebebiyle ismini vermek istemeyen bir cerrah “Liman ve havaalanı kapalı olduğundan yeni tıbbi malzemeler bize ulaştırılamıyor” diyor ve ekliyor; “Bir tıbbi malzeme depomuz vardı fakat bombalandı ve çok fazla tıbbi materyal ve ilaç kaybettik”. Doktor ayrıca kalifiye personel eksikliğinin de verdikleri hizmeti etkilediğini, çok sayıda çalışanın şehri terk ettiğini ya da hastaneye gelirken çapraz ateş arasında kalma riskini göze almadığını ifade etti. Doktorun söylediğine göre sokak çatışmaları sebebiyle hastaneye ulaşmak çok zor ve 1-2 kilometrelik yol bu sebeple 1-2 saat alabiliyor.
Bingazi’deki ve genel olarak ülkedeki emniyetli olmayan koşullar sebebiyle bu yılın haziran ayında BM temsilcilikleri ve uluslararası yardım kuruluşları yabancı uyruklu personelini ülkeden çıkarmaya başladı. Personelin birçoğu faaliyetlerin uzaktan yürütülmesi için Tunus’a geçti.
Uluslararası Kızıl Haç Komitesi (ICRC) 42 yaşındaki İsviçre vatandaşı Michael Greub’e temmuz ayında Sirte’de düzenlenen suikasttan sonra uluslararası çalışanlarını geri çekti. Fakat örgütün milli personeli halen ülkede ve Libya kızılayı ile koordineli çalışıyorlar.
İnsani kuruluşların Libya’dan geri çekilişi geride deneyimsiz yerel STK’ler ağı iskeleti bıraktı. Bu örgütler artan sayıda yerinden edilmiş aileye yardım ulaştırmakta zorlanarak çabalıyor. Ayrıca birçok kalkınma programı da askıya alındı.
Uluslararası ekibi komşu ülke Tunus’ta olan Uluslararası Tıp Heyeti’nin (IMC) halen Libya sorumlusu olan Francois de la Roche sağlık hizmeti veren kurumların dolup taştığını ifade etti ve “Çok fazla insan başka yerlere sevk edildi ve altyapı fazlasıyla zarar gördü. Sağlık sisteminin altyapısının zarar görmesinin yanı sıra buna bir de kalan tesislerdeki aşırı yoğunluk ekleniyor” dedi.
Açığı kapatmak için bulunacağı bir girişimde IMC Bingazi’ye cerrahi eldiven, maske, ven içi kit ve başka birtakım ilaçları da içeren acil tıbbi malzeme sevkiyatı yapmayı hedefliyor.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ise bu sırada Libya Sağlık Bakanlığını çeşitli ilaçlar ve malzemeler sağlaması konusunda destekliyor ve 5 bin cerrahi müdahaleyi olanaklı kılacak 50 tıbbi acil kiti yollamayı planlıyor.
Bingazi’deki çatışmalar uzun erimli Diktatör Muammer Kaddafi’nin devrilmesinden sonra bu Kuzey Afrika ülkesinde geçen ay üçüncü yılına giren daha geniş çatışmanın bir bölümü.
Kaddafi’nin indirilmesine yardım eden isyancı fraksiyonlardan bazıları şimdi ülkede kontrol sağlamak adına savaşıyorlar. Bu sırada hükümet ikiye bölündü, uluslararası arenada tanınan Başbakan Abdullah al-Thinni 1287 kilometre öteye, Tobruk’un doğusuna taşınmaya zorlandı, Tripoli’de ise güç ülkenin eski parlamentosuna iade edildi ve rakip bir hükümet kuruldu.
Kaynak: Irinnews
Çeviren: Cansu Özyapıcıel (Evrensel)
