Güney Afrika Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa, mahkemeye verdiği ifadede, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Uluslararası Ceza Mahkemesinin (UCM) yakalama kararı gereği tutuklanmasının, savaş sebebi sayılabileceğini söyledi.
Gelecek ay BRICS Liderler Zirvesi’ne ev sahipliği yapmaya hazırlanan Güney Afrika Cumhuriyeti, UCM’ye taraf devletlerden biri olarak, zirveye katılması durumunda Rus lider Putin’i tutuklamakla yükümlü bulunuyor.
Hükûmet, UCM’nin emrinin uygulanmasına sıcak bakmazken ana muhalefet partisi Demokratik İttifak (DA), hükûmeti bu emri uygulamaya zorlamak için konuyu geçen ay Gauteng Yüksek Mahkemesine taşımıştı.
Cumhurbaşkanı Ramaphosa, konu hakkında gizli tutulması şartıyla mahkemeye yeminli bir ifade verdi ancak Yüksek Mahkeme bu gizlilik talebini uygun görmeyerek Cumhurbaşkanı’nın ifadesini bugün kamuoyuyla paylaştı.
“Putin’i tutuklamak Rusya’ya savaş ilanı olur”
Ramaphosa, mahkemeye verdiği ifadede, “Putin’i tutuklamanın Rusya’ya savaş ilan etmek anlamı taşıdığını” belirterek “Putin’i tutuklayarak Rusya’ya savaş ilan etmek, hükûmete verilen yetkilerin pervasızca, anayasaya ve hukuka aykırı bir şekilde kullanılması anlamına gelir” dedi.
Cumhurbaşkanı Ramaphosa ayrıca Güney Afrika’nın, Rusya-Ukrayna Savaşı’nı sona erdirmek için taraflarla aktif görüşmeler yaptığını vurgulayarak tutuklama kararının bu çalışmaları da boşa çıkaracağını söyledi.
Güney Afrika ile Rusya arasındaki ilişkiler
İktidar partisi Afrika Ulusal Kongresi (ANC) ile Moskova arasında, Soğuk Savaş döneminden kalma derin ilişkiler bulunuyor.
Bu ilişkilerin temeli, Sovyetler Birliği’nin Güney Afrika’yı 1948-1994 yıllarında yöneten apartheid rejimine karşı mücadeleye olan desteğine dayanıyor. O dönem yasaklı bir siyasi hareket olan ANC ise 1994’ten beri iktidarda bulunuyor.
Öte yandan Güney Afrika’nın Rusya ile ilişkileri ve Rusya-Ukrayna krizindeki tarafsız tutumu Batılı devletlerin tepkisini çekiyor.