ABD Dışişleri Bakanlığı, Suriye’de askeri değil siyasi bir çözüm olabileceğini, Irak’ta da herhangi bir askeri operasyonun Irak’ın izni ile olması gerektiğini, Irak’ın egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı gösterilmesi gerektiğini bildirdi.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü John Kirby, başkent Washington’da düzenlediği günlük basın toplantısında IŞİD ile mücadele, Türkiye’nin Irak’taki askeri varlığı ve Türkiye ile İsrail arasında son günlerde yaşanan gelişmelere ilişkin soruları yanıtladı. Türkiye’nin Irak’ta asker bulundurmasının, yalnızca Irak’ın açık onayı ve isteği üzerine olması gerektiğini söyleyen sözcü Kirby, “Türk hükümeti ile PKK arasında politik bir süreç başlatılmasını umuyoruz” sözleriyle de çözüm sürecinin yeniden başlaması çağrısı yaptı.
Kirby, “Suriye’de yaşanan soruna askeri bir çözüm olmayacak. Askeri açıdan, Biz IŞİD ile mücadeleye odaklanıyoruz. Suriye’de yaşanan soruna askeri bir çözüm olmayacağını ABD başkanı da açıkladı, Dışişleri Bakanı Kerry de buna tam olarak inanıyor” dedi. New York’ta geçtiğimiz Cuma günü yapılan ve Türkiye’yi Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun temsil ettiği Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde alınan kararın ardından, IŞİD ile mücadelede Rusya’nın da istekleri doğrultusunda Beşar Esad ile işbirliği yapabilecekleri sinyalini de veren John Kirby, “Suriye’de IŞİD için bir çekim noktası oluşturmayan hükümet olursa, Suriye halkının gereksinimlerine duyarlı ve sorumlu bir hükümet olursa, bu IŞİD ile mücadelede sağlıklı bir süreç oluşturur. IŞİD’in yerini doldurmayacak bir hükümet olursa, Suriye’de sürdürebilir ve kalıcı bir barış sağlayamazsınız. Bunlar iki yanı da birbirini destekleyen konular, bakanımızın da dediği gibi. Bu yüzden IŞİD ile mücadelede koalisyon tarafında da, New York’ta olduğu gibi Uluslararası Suriye Destek Grubu’nda da çok çalışıyoruz” diye konuştu.
\'IRAK\'IN ONAYI OLMADAN ASKERİ OPERASYON YAPILAMAZ\'
Türkiye’nin Musul’daki askeri varlığı ile ilgili bir soruyu da yanıtlayan Kirby, Türkiye’nin Irak’ta gerçekleştirdiği askeri operasyonlara ilişkin ayrıntıları bilmediğini ancak iki ülke arasında sorunun çözümü için yürütülen ikili görüşmelerden memnuniyet duyduklarını söyledi. Türkiye’nin Irak’tan askerlerini çekmeyi açıkladığına ilişkin haberleri gördüklerini belirten Kirby, “Buna olumlu bakıyoruz. Her zaman söyledik, Irak’ta yapılan herhangi bir askeri operasyon Irak’ın egemen hükümetinin onayı ile yapılması gerek. Bizim görüşümüz, bu konunun ikili ilişkiler içinde çözülmesi ve bu konudaki gelişmelerden memnunuz” dedi.
Iraklıların, kendi egemenlik haklarını korumak için her hakka sahip olduklarını vurgulayan Kirby, görünen durumun sorunun ikili ilişkiler kapsamında çözülebilecek olduğunu ve bunun sürmesini istediklerini belirtti.
Kirby, Türkiye’nin askerlerini çekmemesi, ya da belirli bir tarihe kadar çekmemesi durumunda, ABD’nin dönem başkanlığı yaptığı Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin bir yaptırım kararı alıp almayacağına ilişkin bir soruyu da,“Konseyin henüz almamış olduğu bir karar ile ilgili spekülasyonda bulunmayacağım. Dönem başkanıyız biliyorum ama BM adına konuşmuyorum. Dışişleri Bakanlığı ve Bakan Kerry adına konuşuyorum. Bizim görüşümüz, bu konuların konuşarak iki taraf arasında çözülmesinden yana ve doğru olan yaklaşım da bu. Türk askerlerinin nerede olduğu yada ne yaptıkların ilişkin Türk hükûmeti ile konuşmalısınız” diye yanıtladı.
‘TÜRKLERİN ASKERLERİ İLE NE YAPTIKLARINI TÜRKLERE SORUN\'
Kirby, Türkiye’nin “Türk askeri Musul’dan çıkarsa yerini IŞİD alır” söylemleri ile ilgili soruya da “Anladığım kadarı ile yine söylüyorum, Türk askeri operasyonları ile ilgili konuşmuyorum. Anladığım kadarı ile Türk askerleri eğitim için oradalar. Şimdiye kadar IŞİD’in bir eğitim merkezini ele geçirdiğini duymadım. Türklerin askerleri ile nerde ne yaptıklarını Türklere sormak gerek. Biz, Irak’ın egemenliğine ve bütünlüğüne saygı gösterilmesini beklemeyi sürdürüyoruz. Irak’ın içinde yapılacak bir askeri operasyonun hükümetin tam onayı ile olması gerek, bizimkisi gibi. Sorunun iki ülke arasında çözülmesinden yanayız, öyle gibi de görünüyor ve bundan memnunluk duyuyoruz” diye yanıt verdi.
Kirby, Türkiye ile İsrail arasındaki görüşmelere ilişkin soruyu da “Türkiye ve İsrail arasında diplomatik ilişkilerin düzeltilmesi adına yürütülen haberleri gördük. Bölgedeki iki önemli müttefikimiz arasındaki ilişkiyi daha iyi bir noktaya taşıyan bu görüşmeleri memnuniyetle karşılıyoruz” yanıtını verdi.
Türkiye’nin, Suriye sınırını ihlal eden Rus savaş uçağını vurarak düşürmesi ile ilgili bir soruyu da yanıtlayan Kirby,“Son haberleri görmedim, ama biz gerilimin düşürülmesini istiyoruz. Türkiye’nin hava sahasını savunmasını saygıyla karşılıyoruz. Ama iki tarafın da gerilimden kaçınmasını istiyor olma yönündeki görüşümüz sürüyor” dedi.
‘RUSLARIN IŞİD’E DEĞİL, MUHALİFLERE SALDIRDIĞINI DÜŞÜNÜYORUZ’
Kirby, Rusların Suriyeli Kürtlere hava saldırıları ile destek vererek, Türkiye’nin Suriye ile kontrol altına alınmamış 98 kilometrelik sınırda etkinliklerini artırması ile ilgili soruyu, “Rusya’nın Suriye’de ne yaptığını Rusya’ya sormak gerek. Biz Rusların hala IŞİD’e değil, muhalif güçlere saldırdığını düşünüyoruz. Suriyeli Kürtlere nasıl bir destek verdikleri ilgili ile de onlar konuşmalı” diye yanıtladı.
Kirby, ABD’nin bu bölgede Arap, Hristiyan, Türkmen yada Kürtlere verdikleri desteğin IŞİD’i yenmek adına olduğunu belirterek, “Biz bu yüzden, birleşik bir Suriye’nin, bütün Suriye’nin, Şam’da meşruiyeti, duyarlılığı, sorumluluğu olan bir yönetim tarafından yönetilmesini istiyoruz. Şu andaki durum bu değil. Bizim siyasal ve diplomatik girişimlerimizin temeli de bu” diye yanıtladı. Kirby, bu bölgenin Suriyeli Kürtlerin eline geçmesini değil, Suriye’nin bütünlüğü kapsamında Şam’dan yönetilmesini istediklerini dile getirdi.
‘PKK LE POLİTİK SÜREÇ BAŞLATILMALI’
John Kirby, Türkiye’de Güneydoğu’da son günlerde yoğunlaşan çatışmalar ve sokağa çıkma yasakları ile ilgili yaptığı değerlendirmede de, “Haberleri görmekteyiz. Türk hükümeti ile PKK arasında politik bir süreç başlatılmasını umuyoruz, tüm Türklere adalet ve kalıcı bir barış getirmek için, Türkiye’nin güvenlik önlemleri alması gerektiğini anlıyoruz. Ancak sivilleri korumak ve hukuksal sorumluluklarını yerine getirmek için de gerekli önlemleri de almalı”dedi.
