ABD Temsilciler Meclisi, ABD Başkanı Donald Trump'ın azil süreci kapsamındaki ilk oylamasını yaptı. Meclisin onayladığı tasarı, sürecin bundan sonra nasıl ilerleyeceğine ilişkin kuralları içeriyor.
Oylama, sürecin şu anda Kongre’deki iki parti içinde ne kadar desteğe sahip olduğunun ilk resmi testi olması bakımından önem taşıyordu. 435 sandalyeden 234’ünü elinde bulunduran Demokratlar, Temsilciler Meclisi’nde çoğunluk parti konumunda ve tasarının geçmesi için salt çoğunluk yetiyordu.
Tasarı 196'ye karşı 232 oyla geçti. Yani Kongre üyelerinin tamamına yakını parti çizgisinde oy kullandı. Demokratlar'ın oylamaya verdikleri önemin bir göstergesi olarak, oturuma Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi başkanlık etti.
Sürece ilişkin bu ilk resmi oylamanın ardından, şimdi aylar sürebilecek, 2020'nin ilk haftalarına kadar uzanabilecek bir soruşturma süreci resmen başlamış oldu. Tasarının kabul edilmesi Temsilciler Meclisi'ndeki soruşturmayı idare edecek olan çoğunluktaki Demokratlar için önemli bir zafer niteliğinde.
Sonuç Demokratlar açısından zafer olsa da Cumhuriyetçiler içinde azil soruşturmasına karşı duruşta fazla fire olmadığını da gösterdi. Tasarı, azil süreci kapsamında kamuoyuna açık Kongre oturumları düzenlenmesi ve kapalı kapılar ardındaki toplantıların dökümlerinin yayınlanması çağrısını içeriyor. Tasarı ayrıca, süreç ilerlerken Cumhuriyetçi milletvekilleri ve Trump’ın sahip olacağı hakları listeliyor. Cumhuriyetçiler Demokratlar’ı, Trump’ın haklarını çiğnemek ve süreci çok gizli yürütmekle suçluyordu.
ABD Anayasası, azil soruşturması konusundaki temel kuralları belirlemede Temsilciler Meclisi’ne geniş yetkiler tanıyor. Soruşturmalarla ilgili Meclis kurallarına uyduklarını savunan Demokratlar, Trump’a karşı yürüttükleri bu girişimin parçası olarak kamuoyuna açık oturumlar düzenleyecekleri sözünü verdi.
Öte yandan Temsilciler Meclisi bugün süreçle alakalı önemli bir oturuma daha sahne olacak. Trump’ın Ulusal Güvenlik Konseyi’nde Rusya konusundaki ana isim olan Tim Morrison kapalı kapılar ardında ifade verecek.
Azil soruşturmasını yürüten üç komisyonun üyeleri, oturumda Morrison’dan, Trump’ın Ukrayna’yla temasları hakkında yeni ayrıntılar vermesini bekliyor. Morrison, müzakerelerin içerisinde doğrudan yer almış bir isim. Oysa Cumhuriyetçiler, soruşturmanın şimdiye kadarki safhasının çoğunlukla ikinci el kaynaklara dayandığı suçlamasını yöneltiyordu.
Komisyon üyeleri, çok daha tanınmış bir isim olan eski Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton’dan da gelecek hafta ifade vermesini istedi. Daha önceki oturumlara çağrılanlar, Bolton’un, Beyaz Saray tarafından Trump’ın siyasi rakiplerini soruşturması için Ukrayna Cumhurbaşkanı üzerinde baskı uygulama çabasından alarma geçtiği yönünde ifade vermişti.
Temsilciler Meclisi’nin soruşturma sürecini tamamlayıp azil tasarısını genel kurula getirmesi halinde yine salt çoğunluk aranacak. Eğer yeterli sayıya ulaşılır ve tasarı meclisten geçerse, süreç Trump’ın azledilip-azledilmemesi konusunda “mahkeme” vazifesi görecek Senato’ya taşınacak. Ancak 100 üyeli Senato’da Cumhuriyetçiler çoğunlukta ve azil için salt çoğunluk yetmiyor, üçte ikilik çoğunluk gerekiyor.
Azil soruşturması, Trump’ın 25 Temmuz Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski’ye görüşmesinde Ukrayna liderinden 2020 seçimlerinde olası Demokrat rakibi Joe Biden ve Ukrayna enerji şirketi Burisma’da bir dönem direktör olarak görev yapmış oğlunun iş faaliyetlerini araştırmasını istemesi konusuna odaklanıyor. Trump yanlış bir hareketinin olmadığında ısrarcı ve hakkında yürütülen azil soruşturmasını “düzmece” olarak niteliyor.
