Dünyanın en prestijli üniversitelerinden biri olan ABD’deki Yale Üniversitesi, Kürtlere karşı gerçekleştirilen soykırımlara ilişkin on binlerce belgenin arşivlenmesine karar verdi.
Karar, üniversite bünyesinde düzenlenen “Kürt Soykırımının Tarihi ve Mirası” başlıklı uluslararası konferansta alındı. Akademik ve toplumsal hafıza açısından tarihi bir dönüm noktası olarak değerlendirilen bu girişim, gelecekteki araştırmalar için önemli bir kaynak oluşturacak.
Konferans, Kürdistan Bölgesi Başbakanı Mesrur Barzani'nin video mesajı ile başladı. Barzani mesajında, “Burada toplanan öğrenci ve akademisyenlere son sözüm şudur: Yaptığınız iş çok kıymetli. Siz sadece tarihi korumakla kalmıyor, aynı zamanda gelecek nesillere de bilinç kazandırıyorsunuz. Bu nedenle çabalarınız için müteşekkirim. Bizler yalnızca sözle değil, eylemlerimizle de şehitleri saygıyla anıyoruz” dedi.
Belgeler, soykırımın izlerini gün yüzüne çıkarıyor
Konferans süresince 1968 ile 2003 yılları arasında Kürtlere yönelik uygulanan sistematik soykırımlar ele alındı. Akademisyenler ve araştırmacılar, bu süreçte yaşananları, belgelerle destekleyerek değerlendirdi.
Londra Üniversitesi’nden akademisyen Prof. Dr. Muhammed İhsan, konferansın içeriğine dair, “Toplantıda, 1968’den 2003’e kadar Kürtlere karşı işlenen soykırımların nasıl planlandığı, ne tür etkiler bıraktığı ve bu suçların nasıl belgelenip arşivlendiği tartışıldı. Ayrıca, bu belgeleri uluslararası platformlara nasıl taşıyabileceğimiz de gündeme geldi” dedi.
Sergi bölümünde ise soykırımı belgeleyen görseller, belgeler ve tanıklıklar katılımcılarla paylaşıldı. Bu materyaller, trajedinin boyutlarını açık biçimde ortaya koydu.
30 binden fazla belge arşivleniyor
Araştırmacı Adalet Ömer, şahsi olarak 30 binden fazla belgeyi arşivlediğini belirterek, “Sadece Enfal Soykırımı’na dair elimizde 9 bin belge bulunuyor. Feyli Kürtlerle ilgili 8 bin, Barzani aşiretine dair 4 bin ve Halepçe katliamına ilişkin 3 bin 500 belge mevcut. Tüm bu belgeler, adaletin sağlanması ve tarihin unutulmaması için büyük önem taşıyor” diye konuştu.
Yale Üniversitesi Soykırım Araştırmaları Programı Direktörü David Simon ise etkinliğin, Yale Üniversitesi, McMillan Merkezi ve Kürdistan Bölgesi Hükümeti işbirliğiyle düzenlendiğini belirtti.
Simon, “Bu önemli destek sayesinde konferansı hayata geçirdik. Umarız bu işbirliği gelecekte daha da derinleşir” şeklinde konuştu.
Soykırımın izleri arşivlenerek korunuyor
Konferansta, Kürtlerin mal varlıklarına el konulması, köylerin yakılıp yağmalanması, binlerce kişinin toplu katliamlara maruz kalması gibi trajik detaylar da belgelerle ortaya kondu. En dikkat çeken gelişmelerden biri ise, artık bu belgelerin Yale Üniversitesi tarafından sistematik bir biçimde korunacağı, araştırmacıların ve gelecek kuşakların erişimine açık hale getirileceği oldu.(Rudaw)
