Fransa, IŞİD saldırılarından kurtulamadığı ve AB’nin mali krizin ardından Brexit’le sarsıldığı bir dönemde cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk virajını döndü. Dün düzenlenen ilk turda toplam 11 adaydan hiçbiri yüzde 50 oy oranını tutturmadı. Sosyalist Partili Cumhurbaşkanı François Hollande’dan Elize Sarayı’nı devralmak için öne çıkan 4 adaydan liberal Emmanuel Macron ile aşırı sağcı Marine Le Pen, en çok oyu alıp 7 Mayıs’taki ikinci tura kaldı. Fransa’da merkez sağ ile merkez solu temsil eden iki büyük parti hezimete uğradı.
Siyasette merkez, ekonomide neoliberal çizgideki eski ekonomi bakanı Macron, Ulusal Cephe lideri Le Pen, merkez sağcı Cumhuriyetçi Parti’nin adayı François Fillon, radikal sol çizgideki Jean-Luc Melenchon arasındaki kıran kırana rekabeti, tüm dünya heyecanla takip etti. 47 milyon seçmenden yüzde 80’inin sandığa gitmesinin ardından Fransız medyası sandık başı anketlerini duyurdu. Yaklaşık olarak Macron yüzde 23.8, Le Pen ise 21.6-23 bandında oy aldı. ABD Başkanı Donald Trump da sürece “Şu anda Fransa’da çok ilginç bir seçim gerçekleşiyor” diye tweet atarak müdahil oldu.
En genç lider
39 yaşında, skandallarla kirlenmemiş, taze bir yüz olan Macron, sonucu “Fransızlar değişim arzularını ifade etti. Fransız siyaset tarihinde net biçimde yeni bir sayfa açıyoruz” diye karşıladı. “Ne sağdayım ne soldayım” diyen, kendi bağımsız Yürüyüş hareketini sadece 12 ay önce başlatan ve ilk kez seçime katılan Macron, ikinci turda seçilirse Fransa’nın gelmiş geçmiş en genç cumhurbaşkanı olacak. Şimdilik bu unvan, 1848’de iktidara geldiğinde 40 yaşında olan Louis Napoleon Bonaparte’ta.
Küreselleşmeye karşı
Ancak Le Pen de bir nevi zafer konuşması yaparak “Tarihi sonuç. İlk adımı attık. Bu seçimde asıl mesele vahşi küreselleşme. Fransız halkını küstah seçkinlerden kurtarma vakti geldi” dedi. Macron’a atıfla “Değişim Hollande’ın veliahtıyla gelmez” diye devam eden kadın lider, “Fransa’nın kurtuluşu için tüm vatanseverleri kendisini desteklemeye” çağırdı.
Paris’te çatışma
Ancak Paris’te solcu gençler, anarşist gruplar aşırı sağa karşı protesto düzenleyip polisle çatıştı. Tüm ana akım siyasetçiler, derhal halkı ikinci turda “büyük tehlike” diye niteledikleri Le Pen’e karşı Macron’a oy vermeye çağırdı. “Solun ahlaki yenilgisinden” söz eden Sosyalist Parti adayı Benoit Hamon, “yenilmesinin tek suçlusunun kendisi olduğunu” söyleyen Fillon ve Başbakan Bernard Cazeneuve, Macron’a destek çağrısının başını çekti. Hollande, bakan yapıp siyasete kazandırdığı Macron’a tebrik telefonu açtı. Ekonomik krize çare bulamayan, cihatçı saldırılara karşı OHAL ilan eden Hollande, halk desteği yerlerde süründüğü için ikinci dönem aday olmayan ilk cumhurbaşkanı.
Bu arada Fransa İçişleri Bakanlığı, dün seçime neşe kattı. Bakanlık, Twitter’da seçmene oy kullanma çağrısı yaparken restoranında müşterilerine hazırladığı etlere tuz atma şekliyle dünya çapında fenomen haline gelen Nusret Gökçe’nin fotomontajını kullandı.