İran lideri Ali Hamaney, Doğu Kürdistanlı genç kadın Jina Emini'nin ölümü sonrası rejim güçlerinin şiddetli müdahalerine rağmen aylardır devam eden gösterilerde, devletin uyarı ve nasihatlerinin, uygun kültürel zeminin bulunmaması nedeniyle etkili olmadığını söyledi.
İran dini lideri Ali Hamaney, mersiyehan ve şairlerle görüşmesinde ülkedeki gösterilere ilişkin değerlendirmelerde bulundu
Hamaney, "Birçok yerde yaşadığımız sorun; talimat veriyoruz, uyarı ve tavsiyede bulunuyor, delil ve mantık sunuyoruz ama etkisi olmuyor. Neden? Çünkü, kamuoyu bizim isteklerimizle uyumlu değil. Bu nedenle defalarca kültür (zemini) oluşturmak gerektiğini vurguladım." dedi.
Emini gösterilerinde ülkede yaşanan ekonomik sorunların etkili olduğuna işaret eden Hamaney, "Ekonomi iyi değildi ve şu an da iyi değil. Halkın geçim sorunu kullanabilecekleri bir zemin oluşturdu." ifadelerini kullandı.
Ülkede etnik ve mezhep ihtilaflarını körükleyenlerin düşmana çalıştığını dile getiren Hamaney, "Düşmanı hafife almayın. Olaylar sona erdi diye gururlanıp gaflete düşmemeliyiz. Geri adım atmayalım, sahada olalım." şeklinde konuştu.
Doğu kürdistan ve İran'daki gösteriler ve idam cezaları
Tahran'da 13 Eylül 2022'de "ahlak polisi" olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından gözaltına alındıktan sonra fenalaşarak hastaneye kaldırılan 22 yaşındaki Jina Emini'nin 16 Eylül'de yaşamını yitirmesi, ülke yönetimine karşı protestolara yol açmıştı.
İran Devrim Muhafızları Ordusu Hava Kuvvetleri Komutanı Tuğgeneral Emir Ali Hacızade, 29 Kasım 2022'deki konuşmasında, ülkede devam eden protestolarda güvenlik güçlerinin de aralarında olduğu 300'den fazla kişinin hayatını kaybettiğini söylemişti. İran Güvenlik Konseyi ise 3 Aralık'ta toplam ölü sayısının 200'ü aştığını açıklamıştı.
Norveç merkezli İran İnsan Hakları Örgütü ise 9 Ocak'ta yayımladığı raporda, Emini'nin ölümü sonrasında başlayan sokak gösterilerinde güvenlik güçlerinin müdahalesi sonucu 481 protestocunun öldüğünü aktarmıştı.
İran medyasına yansıyan haberlere göre, gösteriler sırasında yaklaşık 70 güvenlik görevlisi yaşamını yitirdi.
Ülkede yaklaşık 4 ay devam eden gösterilerle bağlantılı şu ana kadar 10'dan fazla kişi idama mahkum edildi, bunlardan 4 kişinin cezası infaz edildi. İdam cezalarının bir kısmı ise Yargıtay tarafından bozuldu.