FRANCE 24, İran\'ın devlet destekli son cinayet çılgınlığında idam edilen veya idam edilmeyi bekleyen bazı kişilerin profilini araştırdı.
10 Ocak 2023\'te yayınlanan bir basın açıklamasında BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, cezai kovuşturmaların ve ölüm cezasının \"İran Hükümeti tarafından protestolara katılan kişileri cezalandırmak ve halkı korkutmak için silahlandırıldığını\" kaydetti . uluslararası insan hakları hukukunu ihlal ederek muhalefeti ortadan kaldırmak”.
8 Aralık 2022 ile 7 Ocak 2023 tarihleri arasında dört genç, Jina Emini\'nin 16 Eylül\'de gözaltında öldürülmesinin yol açtığı protesto hareketine katılımlarıyla bağlantılı olarak idam edildi.
22 yaşındaki Kürt kadın Emini, İran ahlak polisi tarafından uygunsuz şekilde başörtüsü taktığı için Tahran\'da tutuklandı. İranlı yetkililer onun bir hastalıktan öldüğünü iddia ediyor, ailesi gözaltı sırasında aldığı darbeler nedeniyle öldüğünü söylüyor.
Dört infazdan ilki - Mohsen Shekari\'ninki - 8 Aralık\'ta gerçekleştirildi. Dört gün sonra Majdireza Rahanavard, tutuklanmasından sadece 23 gün sonra 19 Kasım\'da idam edildi. 7 Ocak\'ta Mohammad Mehdi Karami ve Mohammad Hosseini idam edildi. BM insan hakları komiseri , \"Hepsi ailelerine haber verilmeden gizlice idam edildi\" dedi .
Uluslararası Af Örgütü , 21 idam cezası vakasını ayrıntılandıran 11 Kasım 2022 tarihli bir raporda, tüm davalardaki yasal işlemlerin \"ağır şekilde adaletsiz\" olduğunu ve avukata erişim ve işkenceden korunma hakkı dahil olmak üzere çok sayıda hakkı ihlal ettiğini söyledi.
İşte İran\'da rejim karşıtı protestolara katıldıkları gerekçesiyle idam edilen veya idama mahkûm edilen bazı kişilerin bilgileri.
Habere göre şuana kadar idam cezası uygulanmış kişiler şöyle sıralandı:
23 yaşındaki Mohsen Shekari, 8 Aralık 2022\'de idam edildi: Mohsen Shekari, Mahsa Amini\'nin ölümünün ardından patlak veren protestolardan bu yana idam edilen ilk mahkum oldu.
O, 25 Eylül\'de düzenlenen bir gösteri sırasında İslam Devrim Muhafızları Kolordusu\'na (IRGC) bağlı bir paramiliter birlik olan Basij\'in bir üyesini bıçaklamakla ve Tahran\'da bir caddede trafiği engellemekle suçlandı.
Shekari, tutuklanmasından üç aydan kısa bir süre sonra, 8 Aralık\'ta büyük bir gizlilik içinde asıldı.
Majidreza Rahnavard, 23, 12 Aralık 2022\'de idam edildi: Mohsen Shekari\'den sonra, 23 yaşındaki Majidreza Rahnavard, tutuklanmasından sadece 23 gün sonra, 12 Aralık\'ta şafak vakti asıldı. İki güvenlik görevlisini bıçaklayarak öldürmek ve dört kişiyi yaralamakla suçlandı.
İnfazından birkaç saat sonra, devlet medyası genç adamı elleri arkasından bağlı, kuzeydoğudaki Meşhed kentindeki bir meydanda bir vince bağlı bir kabloya asılı halde gösteren görüntüler yayınladı.
Yargıya bağlı Mizan haber ajansı, Rahnavard\'ın \"bir grup Meşhedî vatandaşın huzurunda asıldığını söyledi. Halka açık asma sırasında kaç kişinin hazır bulunduğu ve kim oldukları belli değildi.
22 yaşındaki Mohammad Mehdi Karami, 7 Ocak 2023\'te idam edildi: Ulusal karate şampiyonu 22 yaşındaki Mohammad Mehdi Karami, 7 Ocak\'ta Tahran\'ın uydu şehri Karaj\'da idam edildi.
Ayrıca Tahran\'dan yaklaşık bir saat uzaklıkta bulunan Karaj\'da bir gösteri sırasında bir Basij milis üyesini öldürmekle suçlandı. Karaj Devrim Mahkemesi tarafından bir toplu yargılamada tutuklandıktan bir ay sonra ölüm cezasına çarptırıldı.
Aslen İran\'ın kuzeybatı Kürdistan bölgesinden olan Karami ailesi çalışmak için Karaj\'a taşınmıştı.
39 yaşındaki Sayed Mohammad Hosseini, 7 Ocak\'ta idam edildi: Bir kümes hayvanı fabrikasında işçi olan 39 yaşındaki Sayed Mohammad Hosseini de Karaj\'da karate şampiyonu Mohammad Mehdi Karami ile aynı suçlamalarla idam edildi.
Hosseini hakkında çok az kişisel bilgi mevcuttur. İran medyasına göre anne ve babası ölmüştü. 39 yaşındaki işçi duruşmasında, protesto trafiğine ve Basij üyesinin ölümüyle sonuçlanan çatışmalara yakalandığında anne ve babasının mezarlarını ziyaret etmek için mezarlığa gittiğini söyledi.
Müvekkilinin avukatının aktardığına göre, \"Üzerimdeki bıçak, mezarlarının etrafına çiçek ve bitki dikmek içindi.\"
Hosseini\'nin avukatı Ali Sharifzadeh Zakani, 4 Ocak\'ta cezaya itiraz ettiğini ve yetkililer tarafından temyiz başvurusunu kaydetmek için 7 Ocak\'ta geri gelmesinin söylendiğini tweetledi.
Müvekkili, bir temyiz başvurusu kaydedilemeden öldürüldü.
Haberde İdama mahkum edilenler ve cezası uygulanmayalar ise şöyle sıralandı:
19 yaşındaki Mohammad Boroughani idama mahkum edildi: Muhammed Boroughani, Tahran\'ın güneydoğusundaki bir sanayi kenti olan Pakdaşt\'ta tutuklandı. İranlı yetkililer onu \"ayaklanmaların lideri\" Pakdaşt olarak tanımladılar. Zanlı ayrıca bir hükümet yetkilisini bıçaklamak, pala sallamak ve valilik binasını ateşe vermekle de suçlanıyor.
İran\'ın Tasnim haber ajansına göre 19 yaşındaki duruşmada \"Arkadaşımın paylaştığı bir Instagram hikayesi yüzünden sokağa çıktım. Siyaset hakkında hiçbir şey bilmiyorum\" dedi.
22 yaşındaki Mohammad Ghobadlou idama mahkum edildi: Mohammad Ghobadlou 22 Eylül\'de Tahran\'da tutuklandı ve polis memurlarını araba ile ezmek, birini öldürmek ve birkaç kişiyi yaralamakla suçlanıyor. Mohammad Boroughani ile birlikte gözaltına alındı ve ayrıca ölüm cezasına çarptırıldı.
Ailesinin iddiasına göre genç adam tutuklanmadan önce başkentte bir kuaförde çalışıyordu. 1 Kasım\'da sosyal ağlarda yayınlanan bir videoda annesi, oğlunun da bipolar olduğunu ve haftalarca ilaçlara erişiminin engellendiğini açıkladı.
Bir aydan uzun bir süre sonra, bir grup psikiyatr adli makamlara hitaben açık bir mektup yayınlayarak, onları tutuklunun ruh sağlığını daha yakından incelemeye ve bunun protestolar sırasında verdiği karar üzerindeki etkisini incelemeye çağırdı.
Avukatı da davasının yargısal denetimi için Yargıtay\'a başvurdu. Ancak ölüm cezası yargı tarafından 24 Aralık\'ta onaylandı.
53 yaşındaki Hamid Ghare-Hassanlou idama mahkum edildi: Doktor ve radyolog Hamid Ghare-Hassanlou, 7 Aralık\'ta Karaj\'da ölüm cezasına çarptırıldı. Eşi Farzaneh, İran\'ın güneyindeki Ahvaz hapishanesinde 25 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
Uluslararası Af Örgütü\'ne göre çift, bir gösteri sırasında öldürülen Hadis Najafi\'nin ölümünün 40. günü münasebetiyle Kasım ayı başlarında düzenlenen bir törene katılmıştı.
Ghare-Hassanlou ve eşinin, eve giderken Karaj\'da, bir milisin az önce öldürüldüğü bir yerin yakınında durdurulduğu bildirildi. STK\'ya göre adli makamlar, sahte itiraflar elde etmesi için doktora işkence yaptı ve işkence altında karısını aleyhinde ifade vermeye zorladı.
Hamid Ghare-Hassanlou, dezavantajlı bölgelerde uzun süre çalışmış olmasıyla biliniyor. Yurtdışındaki İran tıp camiasının aktardığı çevrimiçi yayınlara göre, radyolog olarak çalışmasına ek olarak, bir devlet kliniğinde gönüllü olarak hastaları tedavi etti ve okulların inşasına yardım etti.
Doktorlar ve sağlık meslek mensupları tarafından İran yargı makamlarına gönderilen çevrimiçi bir dilekçede Ghare-Hassanlou, \"radyolog olarak 26 yıldan fazla deneyime sahip, itibarlı, şefkatli bir doktor\" olarak tanımlanıyor .
3 Ocak\'ta yargı, soruşturmadaki kusurları gerekçe göstererek radyolog hakkındaki kararı bozduğunu duyurdu. Ancak dosya yeniden mahkemeye gönderildi ve hakkında aynı suçlamalar devam ediyor.
26 yaşındaki Hossein Mohammadi idama mahkum edildi: Hossein Mohammadi, 5 Kasım\'da Basij üyesini öldürmekle suçlanarak Karaj\'da tutuklandı. İran\'da birçok kısa filmde ve oyunda rol alan tiyatro oyuncusu, şair ve şarkıcıdır.
Mohammadi\'nin arkadaşları ve meslektaşları onun evinde tutuklandığını söylediler. Aynı gece ailesini aradı ve \"yanlış anlaşılma giderildikten\" kısa süre sonra serbest bırakılacağını söyledi. Aile, 8 Aralık\'ta ölüm cezasına çarptırıldığını ancak daha sonra öğrendi.
Mohammadi\'nin davası, diğer dört kişiyle birlikte, altı güne yayılan yalnızca üç duruşmadan sonra karara bağlandı.
Sahand Nourmohammad-Zadeh, 26, idama mahkum edildi: Sahand Nourmohammad-Zadeh, 23 Eylül\'de Tahran\'da bir gösteri sırasında çöp bidonunu ve lastikleri yakmak ve otoyol güvenlik bariyerlerini yıkmaktan tutuklandı. 26 yaşındaki adam, ailesiyle BBC\'nin Farsça servisi tarafından yayınlanan bir görüşmede, ancak yalnızca \"bir çöp tenekesini tekmelediğini\" ve \"zaten bariyerleri kırdığını\" iddia etti.
Yerel basına göre, bir halterci olan Nourmohammad-Zadeh ulusal yarışmalarda çok sayıda madalya kazandı. Sporcu, protestolar başlamadan önce Tahran\'daki bir alışveriş merkezinde kuyumcu dükkanında da çalışıyordu. Yüzlerce meslektaşı, onun masum olduğunu belirttiği bir dilekçe imzaladı.
24 yaşındaki Saman Seydi idama mahkum edildi: Yasin sahne adıyla da tanınan Saman Seydi, Kürt kökenli şarkıcı-söz yazarıdır. 2 Ekim\'de Tahran\'da ateşli silah bulundurmakla ve bir gösteri sırasında havaya üç el ateş etmekle suçlanarak tutuklandı.
Anne babası ve iki kız kardeşiyle birlikte yaşayan genç adam, Instagram sayfasında düzenli olarak şarkılarının yer aldığı videolar yayınladı. Çoğunlukla Kürtçe olan metinler, sıklıkla İran\'daki Kürt azınlığa yönelik ayrımcılığa atıfta bulunuyor. Kendisi de Kürt olan Jina Emini\'nin ölümünün ardından protestolar patlak verdiğinde, Seydi protesto hareketini destekleyen birçok şarkı yazdı.
Manuçehr Mehman Navaz, 45, idama mahkum edildi: 25 Eylül\'de Tahran\'ın banliyölerinde tutuklanan Manuçehr Mehman Navaz, bir hükümet binası ile çok sayıda aracı ateşe vermenin yanı sıra bir güvenlik görevlisinin karakoluna molotof kokteylleriyle saldırmakla suçlanıyor. Adli makamlar, yangının çıktığı yerde herkesin gözü önünde asılmasını talep etti.
Kendisi hakkında çok az bilgi mevcuttur. İran\'da ölüm cezalarını kaydeden Norveç merkezli İran İnsan Hakları STK\'sına göre, evli ve iki genç kızı var .
Uluslararası Af Örgütü\'ne göre, bilgileri eksik olan diğer kişiler şu anda idam hücresinde. Mizan Online\'ın haberine göre, bunlar arasında Kasım ayı ortasında bir protesto sırasında İsfahan şehrinde düzenlenen bir saldırıya katılmaktan suçlu bulunan 36 yaşındaki karate şampiyonu ve antrenörü Saleh Mirhashemi Baltaghi de var. STK\'nın yanı sıra \"Abolfazl Mehri, Hossein Hajilou, Saeed Shirazi, Hajar Hamidi, Ekber Ghafari, Mohsen Rezazadeh Gharagholou, Toomaj Salehi, Amir Nasr Azadani, Ebrahim Rigi, Farzad ve Farhad Tahazadeh, Karwan Shahiparvaneh, Reza Eslamdoost ve Shahram Marouf\" listeler.
