İranlılar, helikopter kazasında hayatını kaybeden Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin halefini seçmek için bugün sandığa gidiyor. Ülkenin dini lideri Ayetullah Ali Hamaney seçimlere katılım çağrısı yaparken, Anayasayı Koruyucular Konseyi'nin reformist adayların birçoğunu elemesi halkın sandığa gitme oranını düşürüyor. Seçim, İsrail-Hamas çatışması nedeniyle bölgede yükselen gerilimin gölgesinde gerçekleşiyor.
Katılım oranları düşük
Haziran 2021'de düzenlenen 13. Cumhurbaşkanlığı Seçimleri'ne ülke genelinde katılım yüzde 48.8, başkent Tahran'da ise yüzde 26 seviyesinde kalmıştı. Bu oran, 1979'daki devrimden bu yana cumhurbaşkanlığı seçimlerine katılımda en düşük seviye olarak tarihe geçmişti. En son 1 Mart'ta düzenlenen genel seçimlerde katılım oranı daha da gerilemiş ve ülke genelinde yüzde 41'e düşmüştü.
Zakani ile Haşimi, seçim yarışından çekildi
Cumhurbaşkanı kim seçilirse seçilsin, iktidar asıl olarak dini lider Ayetullah Ali Hamaney'in elinde kalmaya devam edecek. Muhafazakar cephenin kontrolündeki Anayasayı Koruyucular Konseyi'nin çoğu başvuruyu veto etmesinin ardından, bugün düzenlenecek seçimlerde, 2 muhafazakar adayın çekilmesiyle 4 adaylı bir yarış izlenecek.
Seçime 1 gün kala, muhafazakar isimlerden Ali Rıza Zakani ile Emir Hüseyin Kadızade Haşimi adaylıktan çekildi.
Pezeşkiyan, 3 muhafazakar isme karşı yarışıyor
Reformistlerin tek adayı, Tebriz Milletvekili ve eski Sağlık Bakanı Mesud Pezeşkiyan bu seçimlerde 3 muhafazakar isme karşı yarışıyor. Muhafazakar kanatta ise, Devrim Muhafızları'nın eski komutanlarından biri olan Meclis Başkanı Muhammed Bakır Kalibaf ve eski nükleer müzakereci Said Celili öne çıkıyor.
Pezeşkiyan'ın ülkede başörtüsü eylemleri sonrası şekillenen yeni muhalefeti ve eski Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani sonrası sandığa küskün reformistleri yeniden sandığa çekebileceği düşünülüyor.
Pezeşkiyan, reformist lider Muhammed Hatemi döneminde Sağlık Bakanlığı görevinde bulunan ve söylemleri ile ülkenin farklı kesimlerinden oy alma potansiyeline sahip bir isim olarak görülüyor. İran kamuoyunda hakim görüş seçim rekabetinin Kalibaf ile Pezeşkiyan arasında yaşanacağı yönünde.
Anketlerde Pezeşkiyan önde
İranlı Öğrenciler Anket Ajansı'nın yayınladığı kamuoyu yoklaması sonuçlarında, Pezeşkiyan'ın yükselişe geçerek yüzde 33,1ilk sırada yer aldığı kaydedildi. Ülkede 31 eyalette 18 yaş üstü 3589 kişiyle yapılan ankette seçime kesin katılacağını veya katılmayı düşündüğünü belirten seçmenlere "Şu anda cumhurbaşkanlığı seçimleri yapılsa hangi cumhurbaşkanı adayına oy verirsiniz?" sorusu yöneltildi.
Katılımcıların yüzde 28,8'i eski Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreteri Celili'ye oy vereceklerini belirtti. Daha önceki anketlerin bir kısmında ön sıralarda bulunan Meclis Başkanı Kalibaf ise yüzde 19,1 ile üçüncü sırada yer aldı.
