Tahran Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zibakelam, Rusya ile İsrail’in “Suriye Çalışma Grubu” kurulması konusunda anlaşmasını ve bunun İran’a etkisini değerlendirdi.
Tahran yönetiminin gelecekte Suriye’de askeri varlık olarak çok fazla yerinin olmayacağı görüşünü paylaşan Zibakelam, “İran’ın Suriye’deki rolü askeri açıdan daha fazla istişari ve sembolik düzeyde kalacaktır. İran Suriye’de daha ziyade imar, ülkenin yeniden inşası ve buna benzer çalışmalarda rol oynayacaktır.” dedi.
Zibakelam, İsrail’in son zamanlardaki İran mevzilerine yönelik saldırılarını hatırlatarak, “İsrailliler İran’ın Suriye’deki askeri varlığını hiçbir şekilde kabul etmeyeceklerini ortaya koydu. Ruslar da Suriye’de İran ile İsrail arasında İsrail tarafını tercih ettiklerini gösterdi. O yüzden Suriye’de İran için bir gelecek göremiyorum.” diye konuştu.
Moskova ile Tel Aviv’in tarihsel ilişkilerine de değinen Zibakelam, “İsrail ve Rusya ilişkileri daima iyi olmuştur. Ortaya çıkan tüm sorunları da uzlaşıyla çözmeye gayret ettiler. İsrail ile Rusya’nın ilişkileri, Rusya’nın birçok Arap ülkesiyle olan ilişkilerinden daha iyidir.” değerlendirmesinde bulundu.
“İran’ın Basra Körfezi’ndeki ülkelerle ilişkileri hiç iyi değil”
İranlı siyaset bilimci, Tahran yönetiminin bölgede birçok devletle sorun yaşadığını ve Basra Körfezi’ndeki ülkelerle ilişkilerinin hiç iyi olmadığını ifade etti.
Zibakelam, “İran’ın Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Bahreyn ile ilişkileri iyi gitmiyor. Katar ile kısmen iyi ilişkileri var, onun nedeni de Doha yönetiminin İran’ın Arap düşmanlarıyla olan ihtilaflarıdır. Umman ile de iyi ilişkilere sahip olduğunu söyleyebiliriz.” diye konuştu.
İran ile Irak ilişkilerinin çok farklı bir düzlemde değerlendirilmesi gerektiğini söyleyen Zibakelam, şunları kaydetti
“Tahran ile Riyad arasındaki ilişkiler düzelmediği sürece BAE, Bahreyn ve Kuveyt ile de iyi olmayacaktır. Çünkü bu devletler de İran ile Riyad arasındaki ilişkilere tabidir.”
İran ile Avrupa Birliği (AB) ilişkilerinde de ihtiyatlı politikaların devam edeceğini ve Tahran yönetiminin nükleer anlaşmadan çekilmesini uzak bir ihtimal olarak gördüğünü aktaran Zibakelam, AB ülkelerinin de anlaşmadan çıkmayacağını ve iki taraf arasındaki ilişkilerin belli bir dengede seyretmeye devam edeceğini savundu.
Kremlin Sözcüsü Dimitriy Peskov, salı günü yaptığı açıklamada Rusya ile İsrail’in “Suriye Çalışma Grubu” kurulması konusunda anlaştığını ve grubun Suriye’den yabancı güçlerin çıkarılması, terörizmin yok edilmesi ve istikrarın sağlanması gibi konularda çalışmalar yürüteceğini söylemişti.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun 27 Şubat’ta Moskova’da yaptığı görüşmede, Suriye Çalışma Grubu oluşturulmasının kararlaştırıldığını kaydeden Peskov, kurulacak grubun formatı ve katılımcılarının henüz belli olmadığını bildirmişti.
Netanyahu, Moskova ziyaretine ilişkin yaptığı açıklamada, “Sivil savaşın başlamasının ardından Suriye’ye gelen yabancı güçlerin bu ülkeden çekilmesi konusunda Putin ile anlaştık. Bu hedefe ulaşabilmek için de İsrail ile Rusya arasında ortak ekip kurulmasını kararlaştırdık.” ifadelerini kullanmıştı.
