Anayasa Mahkemesi (AYM), Cumhurbaşkanlığı'na bağlı İletişim Başkanlığı bünyesinde "manipülasyon ve dezenformasyonla mücadele" için kurulan Stratejik İletişim ve Kriz Yönetimi Dairesi Başkanlığı ile ilgili Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile yapılan düzenlemeyi iptal etti. Bugün Resmî Gazete’de yayımlanan kararda İletişim Başkanlığı’nın "her tür manipülasyon ve dezenformasyona karşı faaliyette bulunma" yetkisi ifade özgürlüğüne aykırı bulundu. Kararın gerekçesinin, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'nun (BTK) sosyal medya platformu Instagram'a erişim engeli getirmesinin ardından duyurulması dikkati çekti. AYM'nin sosyal medya hesabından yapılan duyuru, dakikalar sonra silindi.
Anayasa Mahkemesi, Cumhurbaşkanı kararnamesiyle "İletişim Başkanlığı’nın Basın Özgürlüğü ve İfade Özgürlüğüne Müdahale Etmesine İmkân Tanıyabilecek" iki maddeyi anayasaya aykırı olduğu gerekçesiyle iptal etti.
Yüksek Mahkeme, CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Grup Başkan Vekili Engin Altay, Engin Özkoç ve 134 milletvekilinin açtığı iptal davasına konu olan kurallarda, "Her tür manipülasyon ile dezenformasyona karşı faaliyette bulunmanın İletişim Başkanlığı (Başkanlık) bünyesinde ihdas edilen Stratejik İletişim ve Kriz Yönetimi Dairesi Başkanlığının görevleri arasında olduğunun" düzenlendiğini hatırlattı. Dava dilekçesinde de özetle; kurallarla Başkanlığa verilen stratejik iletişim ve kriz yönetimine ilişkin görevlerin "haberleşme" ve "basın özgürlüğü"yle ilgili olması nedeniyle kanunla düzenlenmesi gerektiği, temel hak ve özgürlüklerin Cumhurbaşkanlığı kararnamesi (CBK) ile düzenlenemeyeceğinin ileri sürüldüğü belirtildi.
Ayrıca, kurallarda öngörülen görevler kapsamında alınacak tedbirlerin genel çerçevesinin ilke ve esaslarının belirlenmediği belirtilerek, kuralların Anayasa’ya aykırı olduğunun savunulduğu ifade edildi.
Cumhurbaşkanlığı kararıyla düzenlenemez
Mahkeme, karar metninde, "Anayasa’nın 104. maddesinde Anayasa’nın İkinci Kısmı’nın Birinci ve İkinci Bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleriyle Dördüncü Bölümü’nde yer alan siyasi haklar ve ödevlerin Cumhurbaşkanlığı Kararnameleriyle düzenlenemeyeceğinin belirtildiğini" vurguladı.
Anayasa Mahkemesi, dava konusu kurallar uyarınca alınacak tedbirler ve yapılacak faaliyetlerin Anayasa’nın "düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti" ile "basın hürriyeti"ne müdahale teşkil edeceğinin açık olduğuna hükmetti.
Kararda, "Bu bağlamda kuralların, kapsamları itibarıyla Anayasa’nın İkinci Kısım İkinci Bölümü’nde yer alan kişi hakları ve ödevleri ile ilgili düzenlemeler içerdiği görülmüştür" denildi.
Sonuç olarak da kuralların CBK ile düzenlenemeyecek yasak alana ilişkin düzenlemeler içerdiğinin anlaşıldığı, kuralların konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya aykırı olduklarına ve iptallerine karar verildiği kaydedildi.
AYM sitesine ulaşılamıyor
Karar ilişkin duyurunun, dakikalar sonra AYM'nin sosyal medya hesabından silindiği ve mahkemenin resmi internet adresine erişilemediği görüldü.
AYM'den açıklama
Öte yandan Anayasa Mahkemesi'nden yaşananlara ilişkin yapılan açıklamada "Yoğunluk nedeniyle sitemize şu anda erişim sağlanamamaktadır" denildi.
Açıklamada, 66 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin bazı kurallarını iptal eden kararın Resmi Gazete'de yayımlandığı ve burada erişime açık olduğu belirtildi.