Dünya Bankası tarafından hazırlanan “Suriye savaşı ve IŞİD’in genişlemesinin ekonomik etkileri” adlı raporda, bölgedeki karışıklık, savaş öncesinde başarılı bir ekonomik entegrasyona doğru giden ülkeleri perişan etti.
Türkiye, diğer ülkelere kıyasla daha büyük olduğu için 1.6 milyar dolarlık potansiyel ticaret kaybı ile bölgesel ticaretin sona ermesinden en çok zarar gören ülke oldu.
Mısır ve Irak’ın her birinin potansiyel ihracat zararı yaklaşık 600 milyon dolar oldu.
Savaşın bölge ekonomileri ve ticaretinin ayrışmasına neden olması sonucu Suriye’de kişi başına düşen milli gelir yüzde 16, Irak’ta yüzde 14 ve Lübnan’da yüzde 11 azaldı.
Raporda, bölgenin henüz birkaç yıl öncesine kadar sınır ötesi ticaret ve yatırım açısından zengin olduğuna dikkat çekildi.
Suriye ve Irak’ın büyük bir bölümünü kapsayan ve Lübnan’a sıçrama tehdidi de oluşturan savaş, bu bölgede yaşayan halk üzerinde ağır bir ekonomik yük oluştururken, aynı zamanda da savaş vurguncularının türemesine yol açıp bazı tüccarlar için yeni imkanlar yarattı.
Dünya bankası ekonomistleri Elena Ianchovichina ve Maros Ivanic tarafından hazırlanan raporda, savaşın ve ardından IŞİD’in yükselişinin bölgede muazzam bir insani, sosyal ve ekonomik maliyete neden olup bölge ticaretini ve enetgrasyon sürecini durma noktasına getirdiği belirtildi.
Yazarlar, savaşın toplam maliyetinin ölümler ve göç nedeniyle miktar ve kalifiye açıdan azalma gösteren işgücü, yerle bir olan altyapı, ticari ambargolar ve yolsuzluklardan ibaret olmadığını, ekonomik faturanın tüm bu doğrudan sonuçların toplamından çok daha yüksek olduğuna dikkat çekiyorlar.
Savaş öncesinde, Suriye, Lübnan, Türkiye, Ürdün, Mısır ve Irak arasındaki ticaret sürekli bir şekilde artıyordu. Şimdi ise bölgedeki ülkelerin ekonomik potansiyelleri engellenmiş bulunuyor.
Zararın dağılımı ise eşit bir şekilde olmadı. Savaş, Suriyelilerin tamamının vururken, can güvenliği arayışındaki insanlar evlerini çiftilkilerini terk ettikleri için en çok arazi sahipleri zarar etti.
Lübnan ve Türkiye’de sanayiciler bu durumdan istifade ederken, işçiler sığınmacı akının ücretleri aşağı çekmesi nedeniyle kaybeden taraf oldular.
Raporda, savaşın maliyetine Türkiye, Lübnan ve Ürdün’deki sığınmacılara verilen hizmetlerin maliyetleri dahil edilmedi.
