Irak Başbakanı Nuri el Maliki resmen ABD’den IŞİD’e karşı askeri yardım istedi. Obama yönetimi ise büyük bir çıkmazın eşiğinde bulunuyor.
Amerikan halkı ise ABD ordusunun Irak’a tekrar girmesine karşı çıkıyor. 2003 savaşından sonra askerlerini Irak’tan çeken Washington’nun tekrar Bağdata asker yollaması Obama yönetimini zayıflatacağı gibi iç Politika’da karşıtı olan Cumhuriyetçileri güçlendirecektir. Obama bir yandan Irak’ın iç savaşından uzak kalmak isterken diğer yandan ise Sadam’ın devrilmesinden bu yana Irak’ta elde edilen – fazla değer biçilmese de - kazanımların tamamiyle yok olması da söz konusu olabilir.
Obama ne düşünüyor, olası seçenekleri nelerdir:
1: Başkan Obama geçen hafta kendi kamuoyunu yatıştırmak için „Irak topraklarına askerlerimiz asla bir daha ayak basmayacaktır“ dedi. Eğer Obama Irak’a asker yollarsa bu da tamamiyle onun itibarını aşağıya cakecek ve „bir daha anlamsız savaşlara asla“ sözü yalan çıkacaktır. Yeni yapılan bir kamuoyu yoklamalarının sonuçlarına göre Amerikalıların yüzde 60’ı Bush yönetiminin 2003 yılında yaptığı müdaheleyi „verdiğimiz kayıplara değmedi ve yaptığımız askeri müdahaleler yanlıştır“ diyor.
Obama yönetiminin Bağdata Amerikalıların güvenliği için gönderilen 270 asker Amerika kamuoyunun tahamül sınırında bulunuyor.
2: Irak topraklarına askeri güç gönderme yerine başkan Obama hava ve deniz kuvetlerini devreye sokmayı düşünüyor. Böyle bir durumda IŞİD ve Baasçıların denetimindeki alanlar ve olası geri çekilme sahaları (buna Suriye toprakları da dahil olacaktır) denizden ve havadan ağır bir efektif saldırı olacak. Bağdat‘a doğru yürüyen İslamist gruplar, Basra Körfezi‘ndeki „USS George H. W. Bush“ savaş gemisinden, bir yandan akıllı uzun menzilli roketlerle, diğer yandan ise aynı gemiden Bakuba-Musul hattı ağır bir şekilde vurulacak. Hava ve roket saldırılarının sivil halka büyük zarar verdiği biliniyor. Böyle bir durumda ABD’ye karşı yeniden sivil halktan gelecek büyük bir protesto dalgasının bir kez daha bölgeyi büyük bir kargaşaya sokma ihtimali oldukça büyük.
Görüldüğü gibi ABD’nın IŞİD’ı sadece Irak’ta vurması radikal yayılışı önlemeye yetmeyecek. Geri çekiliş alanlarını yani IŞİD‘in Suriye’de bulunan ana karargah ve barınma alanlarını da vurulması gerekiyor. Böyle olası ve çok risk taşıyan bir durumda da Rusya’nın tutumu ne olacaktır?
Bu bir soru işareti olarak önümüzde duruyor.
İnsansız hava araçlarının devreye sokulması ise IŞİD ve Baasçılara daha çok zaman kazandıracaktır. Çünkü insansız uçakların hedeflerini vurması için önceden düşmanın gücü, askeri haraketliliği, komando altyapısı hakkında enformasıyonların toplanıp değerlendirilmesi gerekiyor. Milislerin küçük gruplar halinde haraket ettikleri düşünülürse bu enformasıyon toplama işini daha da zorlaştıracaktır. Obama yönetiminin stratejleri bir yanda yukarda saydığım opsiyonlar üzerinde kafa yorlarlarken diğer yandan da üçüncüsü: Diplomatik yolu da seçmesi büyük bir olasalık. Obama yönetimi „istikrarlı ve bölünmez bir Irak için“ bölgede IŞİD’in çökertilmesi için bir yandan diplamasi atağına girişirken diğer yandan da askeri müdahaleyi bölgede güçlü bir ortağına devredebilir. Bu da herhalde Türkiye, Katar veya Sudi Arabistan olabilir. Veya ’baş düşmanı’ İran da gündeme gelebilir.
Katar ve Sudi Arabistan’ın „terör örgütlerinin destekçisi“ olmakla Irak ve İran tarafindan suçlanması ve Sunilere destek vermesi bu opsiyonu zorlaştırıyor. Farslar da baştan beri bölgede Şiilerin daha da güçlenmesi için Sunilerin aleyhine Maliki rejimini destekliyor. Esad rejiminin düşmemesi için de İran hem askeri ve hem de savaş finansmanı olarak aktif olduğu biliniyor. İran’nın olası bir havadan ve karadan müdahalesi en çok İsrail’ın tepkisine yolaçacaktır. Çünkü bölgede daha da güçlenecek bir İran, İsrail’ın işine gelmeyecektir. Görüldüğü gibi durum karmaşığa benziyor. Bu da Obama yönetiminin olası bir müdahalesini dahada zorlaştırıyor.
Obama üzerinde içte ve dışta baskı gittikçe yoğunlaşıyor ve dayanılmaz bir hale gelmeye başlıyor. Daha iş işten geçmeden Bağdat‘a doğru ilerleyen ’Baasçıların yönetimindeki terör dalgasının’ durdurulması gerekiyor. Obama için kesin olan şu: Müdahale olacak ancak nasıl, kiminle ve ne zaman?
Başka bir tehlike: Yeniden güçlenecek bir Maliki bu sefer kurtarılmış Kürd topraklarına yönelmesi kaçınılmaz olacaktır. Kürdistan bölgesi başkanı Mesud Barzani’nın seferberlik ilan etmesi buna işaret ediyor. Evet Amerika müdahaleye hazırlanıyor ve müdahale an meselesi!
