Irak ile Kürdistan Bölgesi arasında Şengal’in yeniden inşası, idaresi ile güvenliği konusunda imzalanan ve PKK’nin bölgeden ayrılmasını içeren anlaşmaya karşı Ezilerden ortak bir deklarasyon geldi.
Kürdistan Bölgesi, Rojava, Türkiye, Avrupa ve Kafkaslarda yaşayan aralarında aydın, sanatçı, din alimi bilim insanları, gazeteciler ve kurum temsilcilerinin bulunduğu Êzidîler, Irak ve Kürdistan Bölgesi Hükümeti arasında imzalanan Şengal Anlaşması’na karşı ortak deklarasyon açıkladı. 511 imza taşıyan ortak deklarasyon, Almanya’nın Lohne kentinde düzenlen basın toplantısıyla açıklandı.
Deklarasyonda, IŞİD’e karşı mücadeleyle özgürleştirilen Şengal’in güvenliğinin tam olarak sağlanması için, “Şengal’in statüsü garantiye alınmalı” çağrısı yapıldı.
Êzidî toplumunun sorun, kriz ve gerginliklerin barışçıl yollarla çözülmesinden yana olunduğu vurgulanan deklarasyonda, “Şengal için atılacak ciddi adımlar karşısında memnun kalacağız. Fakat Hewlêr ile Bağdat yönetimlerinin Êzidîlerin iradesini göz ardı ederek ve iradelerini hiçe sayarak imzaladıkları son anlaşma, Êzidîlerin ezici çoğunluğunu memnun etmediği gibi üzmüştür de” ifadelerine yer verildi.
\"Yönetim ve Savunma Gücü Kalmalı\"
Şengal’de katliamdan kurtulan Êzidîlerin bin bir zorluklarla savunma gücü olan kurumlar inşa ettiği belirtilen deklarasyonda, şunlar kaydedildi:
“Ancak bu savunma gücü anlaşmanın bir tarafı olarak görülmediği gibi görmezden gelinmiştir. Büyük emekler ve fedakârlıklarla yaratılan Şengal’deki yönetim ve savunma gücünün inkar edilmesi sorunların çözümüne yardımcı olmayacaktır.”
3 Ağustos 2014’te IŞİD’in Şengal’de yaptığı katliamın hatırlatıldığı deklarasyonda, benzer katliam ve saldırıların yaşanmaması için Şengal’n güvenliğinin garanti altına alınması talep edildi.
Talepler Sıralandı
Ezidi aydın, sanatçı, akademisyen ve siyasetçilerin talepleri şu şekilde:
“Şengal’in geleceği için dile getirilen çözüm önerilerinin kalıcı olması ve bir daha katliamlarının yaşanmaması için anlaşma yeniden gözden geçirilerek, Ezidîler veto hakkına sahip üçüncü taraf olarak kabul edilmeli. Yeni soykırımların önüne geçebilecek en iyi çözüm Ezidî toplumunun statüsü Irak anayasasında kalıcı hale getirilmeli, Şengal ve Ninova iki farklı vilayet yönetimine sahip olmalı. Savunma ve güvenlik mekanizması kurulmalı. Bu mekanizmaya istinasız ve fark gözetilmeksizin Şengal’in özgürleşmesinde katkısı olan herkes dahil edilmeli. Hem sınırların korunması hem Şengal’in iç güvenliğinin garantiye altına alınması için bu mekanizmaya en az 10 bin kişi dahil edilmeli. Ortak bir komisyon Şengal’in altı yapı ve hizmet sorununu giderecek, yerel yönetimde tecrübeli bir ismi belediye işleri için belirlemeli, ayrıca bağımsız bir isim de kaymakam olarak atanmalı. İçinde uzman ve bilim insanlarının yer alacağı ortak bir komisyon halkın Şengal’e dönüşünü organize etmeli.”