Şengal’in IŞİD’ten kurtarılmasının üzerinden 7 yıl geçti ancak halen çok sayıda yasadışı grup kentte varlık göstermeye devam ediyor. Bu durum, Şengal halkının evlerine dönmesine de engel oluyor.
Şengal halkı silah grupların varlığı ile altyapı ve hizmet yetersizliğinden dolayı evlerine dönemediklerini, Irak hükümetinin de geri dönüşler için ciddi bir çaba göstermediğini belirtiyor.
Şengal’de farklı grupların 20 bin silahlı mensubu bulunuyor. Kent yöneticileri, silahlı grupların, yeniden inşa ve imar önünde engel olduğunu, Şengal’in silahlı gruplar arasında mücadele sahasına döndüğünü ifade ediyor.
Bölgedeki yasal olmayan güçler
Irak ordusunun Şengal’de 20 bin askerden oluşan bir tümen ve 6 tugayı bulunuyor. Bu güçleri Şengal Dağı’nın kuzey ve güney yönleri ile Irak-Suriye sınırında konuşlandırılmış durumda. Ayrıca bölgede onlarca karargah ve kontrol noktaları da var.
16 Ekim 2017 olaylarının ardından Haşdi Şabi Şengal’e girdi ve farklı isimler altındaki 21 bin silahlı unsuruyla bölgedeki en büyük güç konumunda. Bölgedeki birçok anayol onların denetiminde bulunuyor ve Irak ordusuyla ortak kontrol noktaları kurmuş durumdalar.
2014 yılında bölgeye giren PKK, Şengal Direniş Birlikleri (YBŞ) ve Ezidxan Asayiş Güçleri adıyla gruplar kurdu. Bölgede, 3 bini Haşdi Şabi tarafından maaş alan, toplam 4 bin silahlı unsurları var. Ancak Ezidxan Asayişi Irak hükümeti tarafından yasadışı olarak tanımlanıyor. Giruzer, Girzirek, Siba Şêx Xidir, Skiniye, Heyale, Um Diban ve Xanesor bölgeleri bu güçlerin denetiminde bulunuyor. Haşdi Şabi gibi onların da Irak ordusuyla çok sayıda ortak askeri kontrol noktaları bulunuyor.
Silahlı grupların varlığıyla birlikte bazı siyasi partilerin bölgede ofisleri bulunuyor ancak Şengal’de halen olağanüstü hal söz konusu ve halk kamplarda yaşamını sürdürüyor.
Göçzedelerin büyük çoğunluğu Duhok vilayeti sınırlarında bulunuyor. Duhok’taki 15 kampta 150 bin Şengalli kalıyor.
Başkan Barzani’nin Şengal mesajı
13 Kasım 2015’te Başkan Mesud Barzani komutasındaki Peşmerge Güçleri, Uluslararası Koalisyon’un desteğiyle kenti IŞİD’ten kurtardı.
Başkan Barzani Şengal’le ilgili, “Şengal yarasının sarılmasının ilk adımı, Şengal’in gerçek sahiplerinin eline geçmesidir. Şengal’i ele geçiren güçler ve milisler Şengal’den vazgeçmeli ve Şengal Anlaşması uygulanmalı” demişti.
