Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura 'nın taraflara sunduğu 12 maddelik belgede, daha önce müzakere edilen haline göre önemli değişiklikler yaptığı öğrenildi.
Mistura, İsviçre'nin Cenevre kentindeki BM ofisinde dün yaptığı açıklamasında, muhalefet ve rejim heyetlerine 12 maddelik gayriresmi bir belge sunduğunu söylemişti.
BM temsilcisi, bu belgenin Suriye'nin nihai halini belirleyen anayasasının doğmasının yolunu açabilecek nitelikte olduğunu dile getirmişti.
Toplantıya katılan kaynaklara göre, Mistura'nın önceki turlarda da taraflara ilettiği bu belge üzerinde yaptığı bazı değişiklikler dikkati çekiyor.
Belgenin önceki turlarda sunulan ilk halinde ülkenin ismi "Suriye" olarak geçerken, dünkü belgede ise "Suriye Arap Cumhuriyeti" de olabileceği belirtiliyor.
Eski belgede ülkenin etnik çeşitliliği, "Araplar, Kürtler, Türkmenler, Süryaniler, Asuriler ve diğerleri" olarak yer alıyor ve anayasanın bu gruplara milli haklarını garanti edileceği vurgulanıyordu.
Mistura'nın dün sunduğu belgede ise, etnik unsurlara değinilmezken, Özel Temsilci'nin bu konunun daha sonra ele alınabileceğini söylediği öğrenildi.
Ademi Merkeziyetçilik Yerine, "Yerel Yönetimler"
Mistura'nın yeni belgesinde göze çarpan en önemli değişikliklerden biri ise, ademi merkeziyetçi bir yapı yerine, yerel yönetimlerin olduğu bir yönetim tasvir edilmesi.
Zira muhalifler, Suriye'nin eskisi gibi merkezden yönetilmesinin mümkün olmaması nedeniyle, adem-i merkeziyetçi bir yönetimi desteklediklerini, ancak federatif bir yapıyı kabul etmeyeceklerini belirtiyor.
Mistura'nın yeni belgesinde ise, ileride fiili özerk birimlerin oluşturulabileceği bir yapının önünü açabilecek "yerel yönetimler" vurgusu dikkati çekiyor.
Muhaliflerin Yanıtı
Öte yandan muhalefet heyeti de Mistura'ya önceki turda sunduğu belgeye cevap niteliğinde bir döküman iletti.
Ülkenin geleceğine Suriye halkının seçimle karar vereceğini vurgulayan muhaliflerin Mistura'ya sundukları belgede, ademi merkeziyetçi bir yapıyı destekledikleri göze çarpıyor.
Muhaliflerin belgesinde, Suriye’nin geçmişi ve kültürel çeşitliliği ile ilgili 8. maddede, "Suriye’nin anayasası, Araplara, Kürtlere, Türkmenlere, Süryanilere, Asurilere ve diğerlerine milli haklarını garanti eder. Onların dillerini Suriye’nin tarihini ve medeniyetini özetleyen ülkenin ulusal dilleri olarak kabul eder." ifadeleri dikkati çekiyor.
Ayrıca belgede, Kürtlerle ilgili şu kısım yer alıyor:
"Anayasa, Kürt meselesini Suriye'nin ulusal meselesinin bir parçası olarak görür. Kürtler ve diğerlerine uygulanan ayrımcı ve dışlayıcı politikaları iptal eder. Vatandaşlığı olmayan Kürtlere vatandaşlık hakkı verilecek."
Mistura, dünkü açıklamasında, turu, Rusya'nın Soçi kentinde düzenlenmesi planlanan Ulusal Diyalog Kongresi'nin ertelenmesi nedeniyle 15 Aralık'a kadar uzatma imkanı doğduğunu söylemişti.
28 Kasım'da başlayan görüşmelerin gündemini geçiş yönetimi, anayasa hazırlığı ve seçim düzenlenmesi konuları oluşturuyor.
