Sarısaç’ın İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun yanıtlaması istemiyle Meclis’e sunduğu önergede, “Van’ın ilçelerinde (Çaldıran, Muradiye, Saray, Özalp ve Erciş) çatışmalarda yaşamını yitirenlerin mezarlıklarının tahrip edilmesi ve ailelerin kimlik bilgilerinin toplanması hakkında Bakanlığınızda hangi bilgiler bulunmaktadır? Van’da devreye konulan uygulama kapsamında mezar taşlarının kırılması talimatı kim veya kimler tarafından verilmiştir?” diye sordu.
HDP Van Milletvekili Murat Sarısaç’ın TBMM’ye sunduğu soru önergesi şu şekilde:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı’na
Aşağıdaki sorularımın İçişleri Bakanı Süleyman SOYLU tarafından Anayasa’nın 98’inci ve TBMM İçtüzüğünün 96’ıncı maddeleri gereğince yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ederim.
Van’da kolluk güçlerince çatışmalarda yaşamını yitirenlerin defnedildiği mezarları fotoğraflandığı, ailelerin kimlik bilgilerinin toplandığı ve bazı mezar taşlarının kırıldığı kamuoyuna yansımıştır. Bu kapsamda Çaldıran, Muradiye, Saray, Özalp ve Erciş ilçelerinde askerlerin mahalle mahalle gezdikleri, muhtarlar eşliğinde ailelerin bilgilerini aldıkları ve mezarlıklara gittikleri bilgisi mevcuttur. Mezarlıklarda sarı-kırmızı-yeşil bezlere el konulduğu, bazı mezar taşlarının ise ailelerin itirazına rağmen kırıldığı basında da yer almıştır. Aileler, söz konusu uygulamanın daha önce yapılmadığını belirtirken mezarlara yönelik yaklaşımdan rahatsızlıklarını ifade etmişlerdir.
Koronavirüs (Covid-19) salgınından dolayı sosyal etkileşimin azaltılmasının gerektiği bir dönemde ailelere ve mezarlara ilişkin uygulamalar, kamuoyunca da tepkiyle karşılanmaktadır. Özellikle cenaze ve kabristan dokunulmazlığına rağmen mezar taşlarının kırılması, toplum nezdinde kabul edilemez uygulamalardır. Toplumun kültürel ve inançsal değerlerini hiçe sayan her yaklaşım, toplumda gerginliği arttırmaktan başka bir sonuç doğurmamaktadır. Bu nedenle toplum vicdanını rahatsız eden gayriahlaki uygulamaların terk edilmesinin gerektiği ortadadır.
Bu bağlamda;
1-Van’ın ilçelerinde (Çaldıran, Muradiye, Saray, Özalp ve Erciş) çatışmalarda yaşamını yitirenlerin mezarlıklarının tahrip edilmesi ve ailelerin kimlik bilgilerinin toplanması hakkında Bakanlığınızda hangi bilgiler bulunmaktadır?
2-Van’da alelacele devreye konulan söz konusu uygulamanın amacı nedir? Bunun hukuki dayanağı nedir?
3-Van’da devreye konulan uygulama kapsamında mezar taşlarının kırılması talimatı kim veya kimler tarafından verilmiştir?
4-Kamu vicdanını rahatsız eden mezarların tahribatı konusunda inceleme başlatılacak mıdır?
5-Kültürel ve inançsal değerlere göre cenaze ve kabristan dokunulmazlığı söz konusuyken son yıllarda bu yönde uygulamaların artmasını neye bağlıyorsunuz?
6-Cenazelere işkence yapılması ve mezarların tahrip edilmesi gerekçesiyle hakkında soruşturma başlatılan kimse var mıdır?