Şırnak’ın Cizre ilçesi, 2015-2016 yıllarında uygulanan sokağa çıkma yasaklarından sonra devreye sokulan özel politikaların hedefinde. Geçmişte bu yönlü haberlere konu olmamasına rağmen bu son birkaç yılda uyuşturucu ve fuhuş vakalarına rastlanan ilçede sürdürülen asimilasyon politikalarının ise her gün farklı bir örneği ile karşılaşılıyor.
İlçede son zamanlarda ardı ardına milyon liralar harcanarak açılan kafelerin sahiplerinin büyük bir bölümü AKP’ye yakın isimler yada Eğitim-Bir-Sen üyeleri. “Ölürüm Türkiye’m” gibi ırkçı müzik parçalarının çalındığı bu kafelerin sahiplerinin çalışanların müşterilerle Kürtçe konuşmasına izin vermediği ortaya çıktı.
Bu kafelerden birinde “Neden Kürtçe konuşmuyorsun” sorusunu yönelttiğimiz çalışanın verdiği yanıt; “Kürtçe konuşmak yasak, patron izin vermiyor” şeklinde oldu.
İlçe sakinleri gibi günlük yaşamlarında Kürtçe konuşsalar da işyerlerinde Kürtçe konuşmalarına izin verilmediğini söyleyen çalışan, “Kürtçe soru soran müşterilere de Türkçe cevap vermek zorunda kalıyoruz. Aksi takdirde bizleri işimizden etmekle tehdit ediyorlar” diye konuştu.
Kürtçe bir şey isteyen müşterilere Türkçe yanıt verdiklerinde bazı müşterilerin ‘Kürtçe anladığına göre konuşabilirsin’ şeklinde tepkisiyle karşılaştıklarını dile getiren çalışan, şunları ekledi: “Biz de normalde konuşuyoruz ama yasaklı olduğundan ötürü konuşmamaya özen gösteriyoruz. Konuşunca da kendimizi sansürleyerek küçük harflerle durumu izah ediyoruz.”
Kürtçenin yasak olduğunu söylediklerinde birçok müşterinin bir daha kafeye gelmediğini aktaran kafe çalışanı, bu durumdan kendilerinin de rahatsız olduğunu dile getirip, “Mecbur olmasak biz de bir saniye burada durmayız. Bölgenin hali ortada, iş bulmak gerçekten çok zor. Mecburen katlanıyoruz” ifadelerini kullandı.
Çoğunlukla polis ve memurların gittiği başka bir kafenin çalışanı ise, bu fiili Kürtçe yasağına dair şunları dile getirdi: “Bir arkadaşımız farkında olmadan Kürtçe konuşunca müşteriler ile patron ve sorumlu arkadaş tarafından direk uyarılıyor. Patron ‘Burada seçkin müşterilerimiz var. Kürtçeden rahatsız oluyorlar. Sakın bir daha konuşma ya da kendine iş bak’ diyor. ‘Seçkin’ dedikleri de batıdan gelen polisler.”
AKP’ye yakın isimler ve Eğitim-Bir-Sen üyeleri tarafından işletilen bu kafelerde fiili Kürtçe yasağı uygulanırken, diğer kafelerde ise sürekli polis denetimleri yapılarak müşterilerin buralardan uzaklaştırılmaya çalışıldığı ve kesilen para cezaları ile bu mekanların kapanmaya zorlandığı öğrenildi.