İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü ve Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Fas'ta meydana gelen ve çok sayıda can kaybına neden olan depreme ilişkin konuştu.
"Doğu-batı uzanımlı bindirme fayı kırılmış"
Van'da 23 Ekim 2011'de meydana gelen 7.2 büyüklüğündeki depremi hatırlatan Prof. Dr. Sözbilir, "Fas depremine neden olan fayın odak mekanizma çözümü, Yüksek Atlas Dağları'nı sınırlayan yaklaşık doğu-batı uzanımlı bindirme fayının kırıldığını gösteriyor. Bu fay aynı zamanda güneydeki Afrika Levhası ile kuzeydeki Avrasya Levhası arasındaki çarpışma bölgesinde yer alıyor. Bu bölgeden 5 bin kilometre uzakta 2011 yılında meydana gelen Van depremi de bindirme fayı niteliğindeki yaklaşık doğu-batı uzanımlı Van Fayı'nın kırılmasıyla oluşmuştu. Bu bölge de güneydeki Arap Levhası ile kuzeydeki Avrasya Levhası'nın çarpışma zonunda bulunuyor. Her iki bölge de kuzey-güney doğrultusunda sıkışan tektonik levha sınırları üzerinde yer alıyor" dedi.
"İki şehir benzer fay türü ile 12 yıl arayla sarsılmış oldu"
Van ile Marakeş arasındaki benzerliğe dikkat çeken Prof. Dr. Sözbilir, "Van depreminde 644 can kaybı yaşanmıştı. Birbirinden 5 bin kilometre uzakta olmasına rağmen Fas ve Van şehirleri farklı zamanlarda, benzer jeolojik ortam ve benzer fay türü ile 7 civarındaki benzer deprem büyüklüğüyle 12 yıl arayla sarsılmış oldu. Bu depremler, yaklaşık 1 milyon nüfusa sahip her 2 şehirde de 8-9 şiddetinde hissedildi. Van depremindeki can ve mal kaybının göreceli olarak daha az olması; Van'ın yapı stoğunun Marakeş'e göre daha iyi durumda olduğunu gösteriyor" diye konuştu.
"30'a yakın fay segmenti bulunuyor, 7.2'ye kadar deprem üretebilir"
'Güneydoğu Anadolu Bindirmesi'nde 30'a yakın fay segmenti bulunduğuna dikkati çeken Prof. Dr. Sözbilir, "Türkiye'de sadece Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde gözlenen bu fay türü, "Güneydoğu Anadolu Bindirmesi" olarak bilinir. 6 Şubat Maraş depremlerini üreten Doğu Anadolu Fayı'ndan itibaren başlayan "Güneydoğu Anadolu Bindirmesi', Adıyaman-Bingöl-Diyarbakır-Batman-Siirt-Şırnak-Van-Hakkari ve Yüksekova-Şemdinli'ye kadar doğu-batı doğrultusunda uzanır. Bu bindirme kuşağı içinde 6.3 ile 7.2 büyüklüğüne varan deprem üretme potansiyeline sahip 30'a yakın fay segmenti bulunur" dedi.
