Şengal'de mahsur kalan Ezidiler ve Üç Maymunu oynayan Batı Toplumu

Kürt yetkililer ve Ezidi sığınmacılar, binlerce umutsuz Ezidinin kuzeybatı Irak’taki Şengal dağında mahsur kaldığını ve uluslararası güçlerin kendilerini kurtarmalarına ihtiyaç duyduklarını ifade ettiler.

Ezidiler ve resmi yetkililer, halen Şengal dağının çorak ve kayalık yamaçlarında, güvenli Federal Kürdistan bölgesine ulaşmak için yorucu bir yürüyüşü gerçekleştiremeyecek kadar zayıf olan ve akrabaları tarafından terkedilen yaşlı, çocuk ve hastalar bulunduğunu söylüyorlar.

Ezidilerin büyük bölümünün sığındıkları Duhok ilinin Valisi, Çarşamba günü, ABD askeri birlikleri tarafından helikopterlerle dağdan alınacak 15.000 Ezidi için hazırlık yaptıklarını söyledi. Ferhat Atruçi, Kurtarılmayı bekleyen çok sayıda Ezidi olup olmadığını tesbit etmenin imkansız olmasına rağmen, yürüyemeyecek kadar zayıf olduklarından, dağda mahsur kalmış ve oradan ayrılamayan oldukça çok sayıda Ezidi’nin olduğuna inandığını söyledi.

“Bazıları çocuk. Diğerleri çok yaşlı veya yürüyemeyecek kadar hasta olduklarından dolayı, 3 Ağustos’ta IŞİD çetelerinin Şengal ilçesine gerçekleştirdikleri saldırının ardından kaçan akrabaları tarafından geride bırakılmışlar.” Diyen Ferhat Atruçi, Ezidilerin büyük çoğunluğunun kaçarak kurtulduğunu ABD askeri değerlendirmesine atıfta bulunarak, “Bana göre bu doğru değil! Tam sayıyı bilmiyorum, 10.000 veya 15.000 veya 5.000 olup olmadığını bilmiyorum, ama onlar oradalar ve kurtarılmayı bekliyorlar!” diyerek ABD tezinin doğru olmadığını vurguladı.

Dağda mahsur kalanlar, 10 günden uzun süre, yeterli su ve yiyeceğe sahip olmayarak açık havada yaşadıklarından dolayı durumları çok kötü ve sağlıkları bozulmuş.

Atruçi şöyle devam etti: “Herkes güneşin ve sıcağın altında bu insanların acı çektiğini biliyor, ama buna rağmen uluslararası toplum hala harekete geçmiyor. Hala neyi bekliyorlar? En sonunda ne olacağı belli, hepsi ölecekler, özellikle çocuklar, zavallı masum çocuklar.”

Pentagon, geçtiğimiz Çarşamba günü, Şengal dağına inen ABD ordusuna bağlı küçük bir timin değerlendirmesi neticesinde, krizin esasen sona erdiğini ve “Şengal dağında önceden korkulduğundan daha az sayıda Ezidi’nin bulunduğu” sonucuna varıldığını açıkladı.

Pentagon bildiriminde, dağda mahsur kalanların “önceden düşünüldüğünden çok daha iyi koşullarda oldukları” ve ABD ile İngiliz kargo uçaklarının dağa fırlattığı su ve yiyeceğe erişimlerinin bulunduğuna vurgu yapıldı. Bu nedenle, dağda mahsur kalan Ezidilere yönelik bir tahliye planlamasının “çok daha az muhtemel” olduğu ifade edildi.

Yaklaşık 20 Personelden oluşan timin dağın hangi yamacını ziyaret ettiği belirsizliğini korurken, Ezidiler, mahsur kalmış akrabalarının, birileri onları kurtarmaya gitmedikçe, bulundukları yeri terk edebileceklerine inanmadıklarını söylüyorlar.

Şengal dağı tek bir dağdan değil, 80 km’lik bir alana yayılan bir dizi dağdan oluşmaktadır ve sığınmacılar bu geniş dağlık alanda mahsur bulunuyorlar.

Duhok’a ulaşmış bir Ezidinin telefonla ulaştığı birinin anlatımına göre, 100’den fazla genç, yaşlı ve hasta Ezidi, dağın güney yamacındaki bir türbenin etrafında toplanmış ve bir çoğu, yürüyemeyecek kadar zayıf olduklarından dolayı aileleri tarafından terk edilmişler.

Şengal’den kaçtıktan sonra, dağın arkasında kalarak, geride kalan Ezidilere yardım eden 36 yaşındaki Ali Safar Murad “Onlar çevrede yaşayan yerel Ezidiler tarafından bakılıyorlar, ama durumları çok kritik ve su ile yiyecek imkanları oldukça kısıtlı.” dedi.

Orada mahsur kalan insanların çoğunlukla engelli olduklarını, yardıma ihtiyaç duyduklarını, su ve yiyeceklerinin olmadığını vurgulayan Ali Safar Murad, “Lütfen, uluslararası topluma, gelip onları kurtarmaları gerektiğini söyleyin!” çağrısında bulundu.

Birleşmiş Milletler, dağda hala gerçekten sığınmacıların bulunup bulunmadığını veya karşılaştıkları zorlukların değerlendirilmesini bir başlarına teyit edemeyeceklerini, çünkü personellerinin uzak bölgeye ulaşabilecek yeterlilikte olmadığını söylüyorlar.

100.000’den fazla Ezidi Şengal’in işgalinden sonra yukarı dik yamaçlara doğru kaçtılar ve binlercesi güvenli bir şekilde dağın diğer tarafına Duhok ve diğer yerleşim birimlerine ve YPG gerillaları yardımıyla Suriye içine ulaştılar.

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği Bürosu sözcüsü Ned Colt, 6 Ağustos’ta Kürt Koridoru açılmasından bu yana, 80.000’i aşkın insanın Peşhabur sınır kapısını geçerek Kürdistan Bölgesi’ne geri döndüğünü söyledi. Şengal saldırısı sonrası binlerce insan ise alternatif yolları kullanarak Duhok’a ulaşmışlardı. Salı günü öğlenden beri sadece 600 kişinin geçiş yaptığını söyleyen Colt, trafiğin hafiflediğini söylüyor. Ancak, Kürt Hükümetinin, Birleşmiş Milletlere, binlerce sığınmacının hala dağda mahsur kaldığına dair bir rapor verdiğini de ekliyor.

Ned Colt, “Henüz herkesin dağdan indiğini duymadık. Hala binlercesinin dağda olabileceğini duyuyoruz, ancak bunu doğrulayamıyoruz.” Dedi

Yakınlarını geride bırakanlar, endişe ve korku içinde yaşadıklarını ve onların hayatlarından endişe ettiklerini ifade ediyorlar.

50 yaşındaki Elias Khodr Zandi, beş çocuğuna ve annesine güvenli bir şekilde eşlik edebilmek için, 85 yaşındaki sağır babasını bir türbedeki çobanın yanına bırakmış. Çoban ile düzenli bir şekilde telefonla iletişim kurduğunu ve onun kendisine babasının iyi olduğunu söylediğini aktarmasına rağmen, Zandhi “Öleceğinden korkuyorum. O çok yorgundu. Yürüyemiyordu” diye endişesini dile getiriyordu.

Batılılar için Ezidi halkının çok fazla anlam ifade etmiyor. Çünkü onlar için harcayacakları her kuruşun kendilerine çok daha fazlasını geri getirmesi gerek. İnsancıllıkları ve uygarlıkları ancak ve ancak maddi kazanç sağlayacakları noktada başlıyor. Şengal dağında günlerce aç ve susuz, yakıcı güneşin altında yaşam savaşı veren Ezidi sığınmacıların onlar için çok fazla değerleri yok. Bu dramı ve trajediyi orada bulunan çocukların gözlerinde izlemedikleri için...

Nerinaazad