IŞİD’in Suriye’de büyük ölçüde yenilgiye uğratılmasının ardından, Suriyeli Kürtler Rojava ve ülkenin kuzeydoğusundaki mahkemelerde yakalanan IŞİD üyelerini yargılıyor. Amerikan haber ajansı AP, ‘Halk Savunma Mahkemeleri’ adlı IŞİD mahkemelerinin nasıl işlediğine dair kapsamlı bir haber yayımladı.
AP: Kürtler Adalet Sistemlerini İnşa Ediyor
Haberde şu ifadeler kullanıldı: “IŞİD’i savaşta yenilgiye uğrattıktan sonra Suriyeli Kürtler aynı zamanda adaleti de sağlayabileceklerini göstermek istiyor. Suriye’nin kuzeyinde ve doğusunda, ülkenin yaklaşık yüzde 25’ini kontrol eden ABD destekli Kürt yetkililer, kendi adalet sistemlerini sıfırdan inşa etti ve IŞİD üyesi olan yüzlerce Suriyeliyi mahkemeye çıkardı. Fakat sistem uluslararası tanımadan yoksun; bu da, yüzlerce yabancı savaşçıyı mahkemeye çıkarma çabalarını karmaşık hale getiriyor.” AP, sistemin aynı zamanda ‘kusurlu’ olduğunu, şüphelilerin şu an için savunma avukatı tutma ve temyiz hakkına sahip olmadığını belirtti.
Yakalanan IŞİD üyelerinden bazıları.
Nasıl İşliyor?
Mahkemelerin işleyiş biçimine dair verilen ayrıntılar ise şöyle:
İdam cezası yok; azami ceza, 20 yıl olarak belirlenen ‘müebbet hapis’. Bu ceza, eli kana bulanmış eski IŞİD’cilere veriliyor.
Teslim olan ve cezaevinde iyi hal ortaya koyan eski militanlara daha hafif cezalar veriliyor. AP, bu durumda aşiretlerin arabuluculuk rolü üstlendiğini, Kürt yetkililerin Arap aşiretlerle ilişkilerini düzeltmek istediğini yazdı.
IŞİD üyeleri biri kadın ikisi erkek olmak üzere üç üyeli bir yargıçlar paneli tarafından yargılanıyor. Savunma avukatı ve temyiz hakkı yok.
Habere göre, Suriyeli Kürtlerin parlamentosu bir temyiz mahkemesi kurulması için görüşmelere başladı.
Kaç Kişi Yargılandı, Ne Ceza Verildi?
Mahkemelerin en büyüğü Kamışlı’da bulunuyor. 2015-Nisan 2018 arasında, bu mahkeme 1533 Suriyeli IŞİD üyesi ile az sayıda Iraklı IŞİD’ci yargılandı.
Bu kişilerden 146’sına müebbet hapis cezası verilmiş. 2015’ten bu yana gözaltına alınan kişilerin sadece 133’ü serbest bırakılmış.
Gözaltındaki 400 ila 500 arasındaki yabancı savaşçının akıbeti ise belirsiz. Üst düzey bir Kürt yetkili, bu kişilerin çeşitli ülkelerden geldiğini, bugüne dek sadece Rusya’nın vatandaşlarını geri almayı kabul ettiğini söyledi.
İnsan Hakları İzleme Örgütü’nin Ocak 2018 tarihli verilerine göre, yabancı IŞİD’cilerin eşleri ve çocukları olduğuna inanılan 2 bin kişi de Kürt yetkililerin sıkı koruması altındaki sığınmacı kamplarında tutuluyor.
