Demokratik Toplum Hareketi’nin TEV’DEM Suriye’nin kuzeyinde ilan edilen federal bölge için “toplumsal sözleşme” olarak sunduğu anayasayı Kürt kimliğini yansıtmadığı gerekçesiyle reddeden Suriye Kürtleri Ulusal Konseyi’nin (ENKS), kendi planında Suriye’nin kuzey bölgelerini ‘Kürt Federal Bölgesi’ olarak nitelendirdi.
Suriye hükümeti ile muhalif örgütler arasındaki savaş devam ederken, Batı Kürdistan Kürtlerinin bir yandan Menbiç bölgesinde IŞİD teröristleriyle savaştığı diğer yandan Suriye’nin kuzeyi için yeni bir federal sistem inşa etmeye çalıştıklarına dikkat çekilen haberde geçtiğimiz Cuma günü TEV-DEM tarafından Suriye’nin kuzeyi için yeni bir anayasa taslağının yayınlandığı hatırlatılıyor.
Yayınlanan taslağın Batı Kürdistan’da yaşayan tüm etnik grupları kapsadığı ve onların kültürel, politik ve sosyal haklarına hitap ettiği belirtilen haberde sözleşmenin kabulünün ardından bugünlerde seçim komitesi tarafından hazırlıkları yapılan genel seçimlerin 3 ay içinde gerçekleştirileceği dile getiriliyor.
Henüz anayasanın bir taslak olduğunu ve tartışıldığını dile getiren TEV-DEM diplomatik ilişkiler ofisi üyesi Diyar Kamışlo, şehrin Suriye’nin tüm bileşenlerini, Arap, Hristiyan ve Kürtleri barındırdığı için Kamışlo’nun başkent olmasının yanlış olmadığını ifade ediyor.
Yeni federal sistem projesinin Suriye rejimi ile Kürtler arasında tansiyonu yükselttiğine dikkat çekilen haberde Pazar günü rejim kuvvetlerinin Kürt Asayiş güçlerine Haseke şehrindeki saldırısı bu duruma örnek olarak veriliyor ve benzeri şiddetli çatışmaların Kamişlo şehrinde Nisan ayının sonlarında gerçekleştiği dile getiriliyor.
Geçtiğimiz hafta yaptığı bir açıklamada Batı Kürdistan için bir anayasa hazırladıklarını dile getiren ENKS’nin bu girişiminin TEV-DEM tarafından “Kürt etnisitesine dayalı bir federal sistemin kabul edilmeyeceği” gerekçesiyle eleştirildiğine yer verilen haberde bu durumun bir sonucu olarak TEV-DEM ile ENKS arasındaki anlaşmazlık ve tansiyonun devam ettiği belirtiliyor.
Gerçekleştirilecek Federal seçimlere katılmayacaklarını dile getiren, ENKS’nin Kamışlo teşkilatı başkanı Şamdin Nabi, “Uluslararası güçler tarafından tanınmadığı için TEV-DEM’in deklare ettiği federal sistem konusunu önemsemediklerini” vurguluyor.
TEV-DEM’i “Kürt olmayan bir projeye” sahip olmakla suçlayan ENKS’nin, her türden Kürt özerkliğini kabul etmeyen Suriye Muhalefeti ile birlikte hareket etmesinin eleştirildiği haberde ileride Cenevre uluslararası barış görüşmelerine katılacaklarını düşünen TEV-DEM’in ise ENKS’nin de bir parçası olduğu Suriye Muhalefetinin Kürtleri temsil etmediği vurgusuna dikkat çekiliyor.
ENKS’nin aksine TEV-DEM’in sadece Kürtler için bir federal sistem ve eğitim istemediğini Süryani ve Araplar için de aynı şeyleri istediğini dile getiren Kamışlo, sadece Kürtlere ait bir federal sistemi kabul etmediklerini, bu bölgenin aralarında Kürt, Arap, Asuri ve Süryani’nin de bulunduğu çok sayıda etnik grubu barındırdığını vurguluyor.
Avrupa’da bir çok ülkenin federal bir sisteme sahip olduğunu ve bu durumun bu ülkeleri zayıflatmadığını dile getiren ve Milliyetçi Kürt Devletine inanmadıklarını vurgulayan Diyar Kamışlo ENKS’nin tepkisi üzerine, “Bizim projemiz nasyonalist temellere dayanmıyor. Biz, sistemimizi Kürdistan olarak kurmadık. Hatta halk bizi neden Kürtçe Rojava kelimesini kullanmadığımız ve Rojava Federal Bölgesi değil de Kuzey Suriye Federal Bölgesi dediğimiz için eleştiriyor” şeklinde görüş belirtiyor.
De Mistura’nın % 5’i Kürtleri birleştirdi
Anayasa ve federal sistem konusunda farklı düşünen Batı Kürdistan Kürtleri Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Elçisi De Mistura’nın sözleri karşısında aynı tepkiyi sergilediler.
Kürt Ulusal Konseyi (ENKS), de Mistura’nın Suriye Kürtleri ile ilgili yorumlarını kınayarak elçiyi tarafsız davranmakla suçlarken, TEV-DEM’de Mistura’yı daha tarafsız olmaya davet etmişti.
De Mistura’nın, Kürtlerin Suriye toplumu içindeki nüfus oranını % 5 olarak ifade ettiği ve Suriye’deki diğer bileşenleri provoke ettiği şeklindeki açıklaması Kürtlerin her iki cephesinin de tepkisini çekti.
Birleşmiş Milletler ve İnsan Hakları İzleme örgütünün % 10 ile 15 arasında tahmin ettiği Batı Kürdistan Kürtlerinin Suriye toplumu içindeki nüfusu ile ilgili ENKS en az % 15’lik bir oranı öngörüyor.
ENKS gibi TEV-DEM’de Mistura’nın açıklamalarına duyduğu tepkiyi sert bir şekilde dile getirirken, bir BM yetkilisinden bu sözleri beklemediklerini, bunun kendileri için sürpriz olduğunu ve de Mistura’nın bu hatasını telafi etmesi gerektiğini dile getirdiler.
