Kürt savaşçılarının IŞİD teröristlerine karşı savaştıkları Batı Kürdistan’ın Hasekê şehri Rimeylan petrol bölgesinde Kürtler ilk kez kendileri için ham petrol damıtıyorlar.
Kürtler tarafından Cezire olarak adlandırılan Rimeylan Suriye’nin en büyük petrol bölgelerinden biri. 2012 yılında Kürt güçlerinin kontrolüne geçen Rimeylan Hasekê’nin en zengin petrol kuyularını barındırıyor. Hasekê’nin geri kalan yaklaşık yüzde 10’luk kuyuları IŞİD teröristlerinin elinde.
Yerel Kürt yetkilileri, Bölgenin enerji ihtiyacını temin etmek için bir çok eğreti rafineri kurmuşlar. Kürtler bu geçici rafinerilerde ilk kez, Güney Kürdistan’daki kardeşleri gibi kendileri için petrol arıtma işlemi gerçekleştiriyorlar.
Kürt teknisyen Çekdar Ali, “Ham petrolü benzin üretmek için 125 C derece, gazyağı üretmek için 150 C derece ve mazot üretmek için 150 C derece ısıttıklarını,” söylüyor.
Savaş öncesi Rimeylan petrolü Suriye’nin batıdaki Banyas ve merkezindeki Homs bölgelerinde bulunan iki rafinerisine naklediliyordu.
Kürt Enerji Organizasyonu başkanı Süleyman Halef, “Savaş başladıktan sonra Cezire’den rafinerilere giden boru hatları sabotaja uğrayınca Rimeylan’daki 1300 petrol kuyusunun kapatılmak zorunda kaldığını,” vurguluyor.
Geçtiğimiz yaz, özerk yönetim meseleyi ele almaya karar verdi ve yaklaşık 20 geçici rafineri kurarak 150 kuyuda ham petrol ayrıştırmaya başladı.
Elde edilen üretim savaş öncesi Rimeylan’da üretilen 165.000’in 1/10’u olmasına rağmen Kürt kontrolü altında bulunan Hasekê’nin enerji ihtiyacını gidermeye yetiyor.
Halef, Kürtlerin bir yıldan fazla bir süredir bölgeyi IŞİD’e karşı savunmakla petrol üretme hakkını kazandıklarını düşünüyor: “Bu kuyuları ve bu tesisatları yüzlerce şehit vererek savunduk,”
Petrolün yeniden üretilmesi bölgedeki zor koşullarda geçen yıllar sonrası bir nimet gibi görülüyor. 2013 kışı çok sert geçmiş ve aileler soğuktan korunmak ve ısınmak için ağaçlarını keserek, mobilyalarını yakmak zorunda kalmışlar.
Suriye Devleti destekliyor
Halef, Suriye hükümetinin Rimeylan petrol kuyularının tekrar üretime başlaması için petrol türbinleri yağı ve yedek parça gibi ham materyal yardımında bulunduğunu belirtiyor.
Şam bununla yetinmeyip Rimeylan’da çalışmak için geri dönen eski devlet memurlarına maaş ödemeye devam etmiş.
Bölgede üretilen benzin kökü kalite olmasına rağmen hükümet tarafından çok az kuyuda üretilen
Halef Kürtler Rimeylan’da çalışmaları karşılığında finansal olarak fayda görmeye devam ettikleri sürece rejimle petrol üretimi konusunda işbirliğine istekli olduklarını söylüyor ve Homs ile Banyas rafinerilerine giden boru hatları yeniden faaliyete başlarsa, oralara petrol pompalamaya başlayacaklarını ekliyor.
Ancak tüm bunlar için Kürt bölgesine petrol gelirinden adil bir pay verilmesi koşuluyla gerçekleşeceğini de vurguluyor.