Başbakan Mesrur Barzani, Sky News Arapça’da “M’ Cizal” (Gizal ile) programına konuk oldu ve kanalın ünlü spikeri Cizal Xuri’nin sorularını yanıtladı.
Kürdistan Bölgesi’nin şu anki durumunu değerlendiren Başbakan, “Bildiğiniz gibi, her idare dört yıl için seçilir ve ardından yine seçimler yapılır. Bu dört yıllık süreçte güvenliğin sağlanması ve ekonomik kalkınmanın yanı sıra bazı ilerlemeler kaydetmek umuduyla işe başladık ancak işe başladığımız dönem yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını başladı, petrol fiyatları düştü, Bağdat’la ilişkiler kötüydü ve gelirler azdı” dedi.
“Tüm bu olumsuzluklara rağmen reform sürecini başlattık ve ayakta kalabildik” diyen Başbakan, “Sadece bunlar da değil, projeler geliştirerek Kürdistan ekonomik ve güvenlik açısından Kürdistan’ın durumunu ileriye taşıdık. Şimdi yolun yarısındayız ve daha iyi bir durumda olmayı umut ediyoruz. Kürdistan’ın doğru yolda olmasını ve daha da ileriye taşınmasına yönelik atılımlar gerçekleştirmek istiyoruz” ifadelerini kullandı.
Bağdat ile ilişkiler
Başbakan Erbil’in Bağdat’la ilişkileriyle ilgili soruya, şu yanıtı verdi:
“Durumun doğal seyrinde ilişkiler iyileşti ancak hala Bağdat’la aramızdaki sorunlar tamamen çözülmüş değil. Dört yıldır Bağdat Hükümeti, Kürdistan’a hiç para göndermedi. Kürdistan petrol tüccarları, halk hatta Dünya Bankası’na borçlanmak zorunda kaldı, bu da milyarlarca dolar borcun birikmesine neden oldu ve bu borç bize miras olarak kaldı. Biz de Kovid-19 salgını, ticaret krizi ve petrol fiyatlarının düşmesiyle karşı karşıya kaldık. Tüm bunlar çabuk adımlar atmamız engelledi ancak dayanabildik ve maaşları ödeme görevimizi yerine getirebildik.
Başbakan, “Bağdat’la ilişkilerimizi iyileştirmek için adım adım çalıştık. Irak Başbakanı Mustafa Kazimi’yle iyi ilişkilerimiz var ve bu ilişkileri daha da gelişmesi ve güçlenmesini bekliyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
Yolsuzlukla mücadele
Yolsuzlukla ilgili soruya da yanıt veren Başbakan, şu ifadeleri kullandı:
“Irak’ın diğer bölgelerindeki yolsuzluk seviyesine bakıldığı zaman Kürdistan Bölgesi’nde bu seviyenin daha düşük olduğunu söyleyebiliriz. Yolsuzluğun ortadan kaldırılması için çalışma başlattık ve bu önceliklerimiz arasında yer alıyor.
Yolsuzluğun gözle görülür şekilde azaldığını görüyoruz ancak henüz bittiğini de söyleyemeyiz. Bu birçok ülkede var, diğer bölgelere göre Kürdistan bu konuda çok daha iyi durumda, hatta bazı komşu ülkelerden bile daha iyi durumda.”
Göç krizi
Başbakan, son dönemlerde vatandaşların Avrupa’ya doğru göç etmesi ve Belarus sınırında yaşanan göçmen kriziyle ilgili soruya “Bu konuyu etraflıca ve dikkatle takip ediyoruz. Sorunun çözümü için Polonya, Almanya hatta Irak hükümetiyle görüşmeler yaptım. Ancak bu konunun insani ve siyasi boyutu var” yanıtını verdi.
“Tüm samimiyetimle söylüyorum; bu insanlardan hiçbiri yolsuzluk veya bir baskı nedeniyle Belarus sınırına gitmedi” ifadelerini kullanan Başbakan, “Bu kişiler kaçakçılar ve siyasi tüccarlara binlerce dolar verdiler ve öyle gittiler. Bu kişiler daha iyi bir yaşam için gitti, işsizlik veya propagandası yapılan yoksulluktan dolayı değil” sözlerini kullandı.
Başka halklardan insanların Kürdistan’a çalışmak için geldiğini vurgulayan Başbakan, şöyle devam etti:
“Bunu daha açık ifade etmek isterim ki, iş imkanları, güvenlik ve istikrarından dolayı Kürdistan Bölgesi’ne gelen bir milyondan fazla göçzede ve sığınmacıyı ağırladık. Binlerce kişi Asya, Türkiye, İran ve Irak’ın diğer bölgelerinden Kürdistan Bölgesi’ne çalışmaya geliyor. Kuşkusuz, kaçakçılar ve siyasi tüccarlar bu insanları kandırdı ve siyasi amaçlarla bu insanları Belarus sınırına gönderdi:
“Durumdan oldukça endişeliyim” ifadelerini kullanan Başbakan, “Bağdat hükümetiyle beraber göçmenlerin geri dönüşü için elimizden gelen yardımı yapmaya hazırız. Şimdiye kadar yüzlercesi Kürdistan’a döndü ve gayet iyi karşılandılar” dedi.
Irak erken genel seçimleri: Herkes seçim sonuçlarına saygı duymalı
Başbakan, 10 Ekim’de yapılan Irak genel seçimleriyle ilgili soruya şu yanıtı verdi:
“Vatandaşlar oylarını kullandı. Bazıları teknik olmak üzere birçok sorundan dolayı seçimlere fazla bir katılım olmadı. Birçok kişi herhangi bir değişim olacağı konusunda umutsuzdu. Seçim sisteminde de bazı sorunlar vardı. Irak’ta tek seçim bölgesi yok birçok seçim bölgesi var, bazı partiler bazı bölgelerde örgütlenme imkanı bulamadı. Bazı partiler istedikleri sonuca ulaşamadı ama örgütlenmesi güçlü olan partiler iyi sonuçlar aldı. Herkesin seçim sonuçlarına saygı duymasını umut ediyoruz ve bunun devamında da her dört yılda bir bu süreç tekrarlanır.”
Bazı partilerin seçim sonuçlarını reddetmesi ve Irak Başbakanı Kazimi’ye yönelik suikast girişimini de değerlendiren Başbakan Mesrur Barzani, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Irak Başbakanı’nın evine yönelik düzenlenen saldırıyla ilgili bir soruşturma var ve soruşturmanın sonuçlarını beklemeliyiz. Bu saldırıyı kınadık ve Başbakan’a destek mesajı verdik. Bu suçu işleyenler soruşturulmalı, şimdiye kadar resmi olarak herhangi bir isim veya bir tarafın ismi verilmedi. Ayrıntılı olarak bilinmiyor henüz bu suçu işleyenler, soruşturma tamamlandığında herkesi söyleyeceğini söyler.”
Seçimleri reddeden tarafların seçimlerin tekrar edilmesini istediğini söyleyen Başbakan, “Bu kesimleri Irak’ı geriye götürüyor. Seçim sonuçlarına saygı duymaları gerekiyor. Seçimlerin iptal edilmesini kabul etmemiz mümkün değil” ifadelerini kullandı.
"Cumhurbaşkanlığı Kürtlerin hakkı"
Irak Cumhurbaşkanlığı için başka bir Kürt adayın varlığıyla ilgili soruyu da yanıtlayan Başbakan, şunları söyledi:
“Bu makam Kürtlerin hakkıdır ve bu konuda henüz herhangi bir isim üzerinde bir karar verilmiş değil. Teamüllere göre Şiiler Başbakanı, Sünniler Parlamento Başkanını, Kürtlerde Cumhurbaşkanını belirliyor. Şiilerin Başbakan adayının açıklanmasın bekliyoruz. Umarım herkes tarafından kabul edilen bir isim olur.”
Erbil Washington ilişkileri
Başbakan son olarak Kürdistan Bölgesi-ABD ilişikleriyle ilgili soruya yanıt verdi ve şunları kaydetti:
ABD’li yetkililer adına konuşamam elbette, kendileri konuşabilir anacak dost ve müttefik olarak Irak’a müdahale ettiler, 2003’te Baas rejimin yıkılması için yardım ettiler. IŞİD savaşında destek oldular, ABD’yle iyi ilişkilere sahip olduğumuzu düşünüyorum.
Ancak Irak, ekonomi ve güvenlik konularında karşı karşıya olduğu tehditlerle tek başına mücadele edemez. ABD ve Uluslararası Koalisyon, terörün ortadan kaldırılması ve ekonomi alanda Irak’a yardım etmeli, umarım ülke daha iyi duruma gelene kadar bölgede kalırlar.”
